Το Goethe-Institut Athen διοργανώνει έκθεση για τη ζωή και το έργο της Lotte Reiniger σε συνεργασία με το Μουσείο της πόλης του Tubingen από Τρίτη 5 Μαΐου έως Παρασκευή 24 Ιουλίου 2009.
H Lotte Reiniger (1899-1981) είναι η μεγάλη κυρία του πρωτοποριακού κινηματογράφου. Είναι εκείνη που δημιούργησε το πρώτο μουσικό κλιπ στην ιστορία του σινεμά και τιμάται μέχρι και σήμερα από τους νέους δημιουργούς κινουμένων σχεδίων. Η ζωή της είναι συναρπαστική όσο και το έργο της.
Ανήκοντας στο λογοτεχνικό κύκλο γύρω από τον Bertolt Brecht, γνώρισε στη δεκαετία του ’20 μεγάλες μορφές της τέχνης, μεταξύ άλλων τους Laszlo Moholy-Nagy, Karl Schmidt-Rottluff, Carl Zuckmayer, Fritz Lang, Georg Wilhelm Pabst. Συνεργάστηκε επίσης με τους Paul Wegener, Jean Renoir και Walter Ruttmann. Η Lotte Reiniger δεν διακρίθηκε μόνον για τις κινηματογραφικές της παραγωγές, αλλά και για τη μαεστρία και την πείρα της στο θέατρο σκιών, για τις εικονογραφήσεις βιβλίων και τη δραστηριότητά της στο θέατρο.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
H Lotte (Charlotte) REINIGER γεννήθηκε στο Βερολίνο, στις 2 Ιουνίου 1899. Ως παιδί, γοητεύτηκε από την κινεζική τέχνη της σκιαγραφίας (puppetry), μέχρι του σημείου να δημιουργήσει δικό της θέατρο μαριονετών στο σπίτι της, παρουσιάζοντας διάφορα έργα για την οικογένεια και τους φίλους της. Ως έφηβη ερωτεύτηκε τον κινηματογράφο, πρώτα από τις ταινίες Georges Méliès, για τα εφέ του, και κατόπιν από τις ταινίες του ηθοποιού και σκηνοθέτη Paul Wegener. Το 1915, η νεαρή Lotte παρευρέθηκε σε μια διάλεξη του Wegener όπου άκουσε για τις αφάνταστες δυνατότητες του animation. Πείθοντας τους γονείς της μπήκε στην ομάδα Wegener, που άνηκε στο θέατρο του Max Reinhard, κι έτσι άρχισε να γεύεται τους καρπούς της θεατρικής παιδείας. Σε μια προσπάθεια να αποσπάσει την προσοχή των ανωτέρων της, άρχισε να κατασκευάζει -με την τεχνική των σκιαγραφιών- τα πορτρέτα των διάφορων ηθοποιών που έβλεπε γύρω της. Τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας ήταν τόσο ενδιαφέροντα, ώστε σύντομα της ανατέθηκε να κάνει τα εφέ για τους τίτλους έναρξης των ταινιών του Wegener, χρησιμοποιώντας πάντα τη τεχνική των σκιαγραφιών.
Το 1918, η Reiniger κατασκεύασε τις ξύλινες φιγούρες των αρουραίων για την ταινία του Wegener «Der Rattenfänger von Hameln» (Ο θαυματοποιός του Χάμελν). Η επιτυχία αυτής της δουλειάς της αναγνωρίστηκε από το Institut für Kulturforschung, όπου υπήρχε και ένα πειραματικό στούντιο animation. Εδώ συνάντησε τον Carl Koch, μελλοντικό συνεργάτη και σύζυγό της από το 1921.
Η πρώτη ταινία που σκηνοθέτησε η Reiniger ονομαzόταν «Das Ornament des verliebten Herzens» (1919). Επρόκειτο για μια σύντομη σκηνή σκιαγραφιών, όπου παρουσιάζονταν δύο εραστές και ένα κόσμημα… Η ταινία έγινε αμέσως αποδεκτή. Έτσι συνέχισε με έξι ακόμα μικρού μήκους ταινίες κατά τη διάρκεια των επόμενων ετών. Όλες αυτές οι ταινίες παρήχθησαν και φωτογραφήθηκαν από τον σύζυγό της.
Παράλληλα με τις ταινίες, έφτιαξε και πολλά διαφημιστικά σποτ για την Εταιρία Pinschewer, καθώς η εταιρία αυτή κατά την περίοδο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, υποστήριξε μεγάλο αριθμό πρωτοποριακών δημιουργιών animation και συνέβαλε στην ανάπτυξη πολλών ειδικών εφέ για διάφορες ταινίες μεγάλου μήκους live action, εκείνης της εποχής. Η Reiniger σταδιακά έγινε το επίκεντρο μιας μεγάλης ομάδας φιλόδοξων Γερμανών animators.
Το 1923, της δόθηκε μια μοναδική ευκαιρία: Ο τραπεζίτης Louis Hagen, έχοντας αγοράσει μια μεγάλη ποσότητα φιλμ, ως επένδυση των χρημάτων του κόντρα στον πληθωρισμό της εποχής εκείνης, αποδείχθηκε τελικά ότι η επένδυσή του αυτή ήταν σκέτη αποτυχία. Και καθώς το φιλμ του ήταν άχρηστο, αποφάσισε να το χαρίσει στη Reiniger για να κάνει μια ταινία μεγάλου μήκους. Το αποτέλεσμα αυτού του δώρου ήταν το πασίγνωστο πια φιλμ «Die Geschichte des Prinzen Achmed» (Οι περιπέτειες του πρίγκιπα Αχμέτ) που ολοκληρώθηκε το 1926 και θεωρείται η παλαιότερη διασωθείσα ταινία animation μεγάλου μήκους. Η μουσική σύνθεση που συνόδευε την προβολή ανήκε στον Wolfgang Zeller. Η πλοκή της είναι ένα συμπίλημα ιστοριών από το πασίγνωστο βιβλίο «Χίλιες και μία νύχτες». Αν και η σκηνοθέτης απέτυχε να εξασφαλίσει διανομέα για σχεδόν ένα χρόνο, η πρεμιέρα της προαναφερθείσας ταινίας στο Φεστιβάλ Καννών (χάρη στην υποστήριξη του Jean Renoir) σημείωσε μεγάλη επιτυχία.
Η Reiniger επένδυσε τις δημιουργικές προσδοκίες της στον Walt Disney και τον Ub Iwerks, καθώς αυτοί είχαν επινοήσει την πρώτη πολυ-επίπεδη φωτογραφική μηχανή για ορισμένα κινηματογραφικά εφέ.
Εκτός από τους επιτυχημένους χαρακτήρες σκιαγραφιών στην ταινία «Οι περιπέτειες του Πρίγκιπα Αχμέτ», η Reiniger ήταν υπερήφανη και για τη συμμετοχή της στην πραγματοποίηση της σκηνής του ονείρου, δημιούργημα του Walther Ruttmann, για την ταινία «Der Nibelungen» του Fritz Lang. Η επιτυχία του «Πρίγκιπα Αχμέτ» σήμανε ότι Lotte Reiniger μπορούσε να πραγματοποιήσει τη δεύτερη ταινία της «Doktor Dolittle und seine Tiere» 1928, (Ο Dr Dolittle και τα ζώα του), βασισμένη στο πρώτο βιβλίο αγγλικών για παιδιά του Hugh Lofting. Η μουσική της ταινίας αυτή τη φορά συντέθηκε από τους: Kurt Weill, Paul Hindemith and Paul Dessau.
Ένα χρόνο αργότερα, η Reiniger συν-σκηνοθέτησε με τον Rochus Gliese την πρώτη ταινία ζωντανής δράσης (live action) «The Pursuit of Happiness» 1929 (Η αναζήτηση της ευτυχίας). Αναφέρεται στις περιπέτειες των μελών ενός θεάτρου σκιών-μαριονετών που παίζουν σε ένα τσίρκο. Στην ταινία που πρωταγωνιστεί ο Jean Renoir και ο Bertold Bartosch, συμπεριλαμβάνεται εικοσάλεπτη σκηνή σκιαγραφιών της Reiniger. Δυστυχώς, η ταινία συμπληρώθηκε με ήχο, όταν αυτός άρχισε να χρησιμοποιείται και στα γερμανικά κινηματογραφικά στούντιο και η κυκλοφορία της, που καθυστέρησε ως το 1930, προκειμένου να προστεθούν φωνές ηθοποιών, είχε καταστροφικές συνέπειες για το όλο αισθητικό αποτέλεσμα.
Η Reiniger προσπάθησε επίσης να κάνει μια τρίτη ταινία μεγάλου μήκους ταινία, βασισμένη στην όπερα «L’Enfant et les sortilèges», 1925, (Το παιδί και τα μαγεμένα πράγματα) του Maurice Ravel, αλλά δεν κατάφερε ποτέ να εξασφαλίσει τα πνευματικά δικαιώματα για τη μουσική όπως και όλα εκείνα τα δικαιώματα των επιμέρους θεμάτων που αφορούσαν στην κατασκευή της ταινίας.
Με την άνοδο του Ναζισμού, η Reiniger και ο Koch, έχοντας ήδη εμπλακεί με την Αριστερή διανόηση της χώρας τους, αποφάσισαν να μεταναστεύσουν, αλλά διαπίστωσαν ότι καμία άλλη χώρα δεν τους έδινε άσυλο. Η Lotte δούλεψε σε μια ταινία του Pabst στη Γαλλία το 1933, αλλά έπρεπε να επιστρέψει στη Γερμανία. Κατά τη διάρκεια της παραμονής της στη Γερμανία, έκανε περισσότερες από έξι ταινίες, μεταξύ των συχνών «διακοπών» στην Αγγλία, την Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στην προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν το πολυπόθητο άσυλο. Τελικά δεν τα κατάφεραν κι έτσι αναγκάστηκαν να παραμείνουν στη Γερμανία. Κατά τη διάρκεια της παραμονής τους εκεί, κατόρθωσαν να κάνουν δώδεκα ακόμα ταινίες, με πιο γνωστές από αυτές την Carmen (1933) και τον Papageno (1935), βασισμένες αμφότερες στις δημοφιλείς όπερες «Carmen» του Μπιζέ και «Μαγικός αυλός» του Μότσαρτ.
Το 1936, ο Carl και η Lotte αποφάσισαν να φύγουν από τη Γερμανία οριστικά. Ο Jean Renoir απασχόλησε επαγγελματικά τον Carl στο Παρίσι, ενώ η Lotte βρήκε μερικούς χρηματοδότες για τις ταινίες σκιαγραφιών στην Αγγλία. Ωστόσο και οι δύο έπρεπε να αφήνουν για λίγο τις χώρες όπου ζούσαν ώστε να εξασφαλίζουν εκ νέου βίζες παραμονής σε αυτές. Κατά συνέπεια, το ζεύγος πέρασε τα έτη 1933-1939 μετακινούμενο από χώρα σε χώρα. Με την έναρξη του B’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Renoir κανόνισε να τους πάρει μαζί του στην Ιταλία, όπου είχε υπογράψει συμβόλαιο για τη σκηνοθεσία μιας μεγάλου μήκους ταινία. Ωστόσο, όταν εκείνος αποφάσισε να επιστρέψει στη Γαλλία για να διασώσει μερικά από τα έργα ζωγραφικής του πατέρα του, καταφεύγοντας τελικά στις ΗΠΑ, ο Carl και η Lotte παρέμειναν στην Ιταλία εργαζόμενοι σε τρεις μεγάλου μήκους ταινίες και μια ταινία σκιαγραφιών. Επέστρεψαν στη χώρα τους, όταν εισέβαλαν οι Συμμαχικές Δυνάμεις στην Ιταλία και οι Γερμανικές δυνάμεις άρχισαν να υποχωρούν από εκεί το 1944.
Ακόμη και κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών του Βερολίνο, η Lotte ήταν αναγκασμένη να εργάζεται σε μια ταινία σκιαγραφιών, η οποία ολοκληρώθηκε από τα ιδρυμένα μετά τον πόλεμο, Ανατολικογερμανικά DEFA Studios.
Ο Carl και η Lotte κατόρθωσαν τελικά να μεταναστεύσουν στην Αγγλία το 1949. Μετά από μερικά διαφημιστικά σποτ για το General Post Office, άρχισαν να εργάζονται στις παραγωγές της εταιρίας Primrose.
Ο Koch πέθανε το 1962, ενώ η Reiniger συνέχισε τη δημιουργική της σταδιοδρομία, κατασκευάζοντας περισσότερες από 20 ταινίες animation μικρού μήκους. Οι περισσότερες από τις οποίες έγιναν για το BBC και όλες σχεδόν ήταν βασισμένες σε κλασικούς μύθους και ιστορίες.
Η Lotte Reiniger πέθανε στο Dettenhausen της Γερμανίας, στις 19 Ιουνίου 1981, σε ηλικία 82.
ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
1916
– Rübezahls Hochzeit (Οι Γάμοι του Rübezahls). Μεγάλου μήκους ταινίας ζωντανής δράσης (live action) σε σκηνοθεσία: Paul Wegener. Η Lotte Reiniger έκανε το animation με την τεχνική του cut out για τους διάλογος-τίτλους.
– Die schöne Prinzessin von China (H όμορφη Κινέζα πριγκίπισσα). Ταινία σκιαγραφιών και ζωντανής δράσης. Οι ηθοποιοί εμφανίζονται μόνο ως σκιές στην οθόνη. Σκηνοθεσία: Rochus Gliese. Η Lotte Reiniger έχει σχεδιάσει τα κοστούμια, τα σκηνικά, τα ειδικά εφέ, κ.λπ.
1918
– Apokalypse (Αποκάλυψη). Ταινία ζωντανής δράσης σε σκηνοθεσία: Rochus Gliese. Οι σκιαγραφίες της Lotte Reiniger απεικονίζουν τις φρίκες του πολέμου.
– Der Rattenfänger von Hameln (Ο φανταχτερός αυλητής του Χάμελν). Ταινία ζωντανής δράσης σε σκηνοθεσία: Paul Wegener. Η Lotte Reiniger έκανε τις σκιαγραφίες για τους τίτλους των διαλόγων και ‘ζωντάνεψε’ τα ξύλινα μοντέλα των αρουραίων.
1919
– Das Ornament des verliebten Herzens (Στολίδι ερωτευμένης καρδιάς). Η πρώτη μικρού μήκους ταινία σκιαγραφιών της Lotte Reiniger.
1920
– Der verlorene Schatten (Η χαμένη σκιά). Μεγάλου μήκους ταινία ζωντανής δράσης σε σκηνοθεσία: Rochus Gliese. Η Lotte Reiniger έκανε το animation σε μια σεκάνς στην οποία ο μουσικός δεν έχει σκιά, αλλά η σκιά του βιολιού του κινείται στον τοίχο, καθώς αυτός παίζει.
– Amor und das standhafte Liebespaar (Η αγάπη και οι ακλόνητοι εραστές). Μικρού μήκους ταινία σκιαγραφιών, με έναν ηθοποιό που αλληλεπιδρά με τις φιγούρες.
– Διάφορες διαφημιστικές ταινίες για την εταιρεία Julius Pinschewer. Περιλαμβάνονται διαφημιστικά σποτ όπως: Das Geheimnis der Marquise (Το μυστικό του Μαρκησίου) για την κρέμα Nivea και η «Die Barcarole» (H Βαρκαρόλα) για το επιδόρπιο Pralinés Mauxion.
1921
– Der fliegende Koffer (Η ιπτάμενη βαλίτσα), βασισμένο σε μια ιστορία του Hans Christian Andersen.
– Der Stern von Bethlehem (Το άστρο της Βηθλεέμ).
1922
– Aschenputtel (Σταχτοπούτα), βασισμένη στο παραμύθι των Αδελφών Grimm.
– Dornröschen (Η Ωραία κοιμωμένη), διαφημιστικό σποτ.
1923
– Η Lotte Reiniger κατασκευάζει μια σύνθετη φιγούρα σκιαγραφιών: ενός γερακιού για μια σκηνή ονείρου στη μεγάλου μήκους ταινία του Fritz Lang «Die Niebelungen».
1923-25
– Die Abenteuer des Prinzen Achmed (Οι περιπέτειες του πρίγκιπα Αχμέτ). Ταινία σκιαγραφιών μεγάλου μήκους, βασισμένη σε ιστορίες από το βιβλίο «Χίλιες και μία νύχτες». Πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Καννών τον Ιούλιο 1926. Πρωτότυπη μουσική σύνθεση: Volfgang Zeller.
1926
– Der scheintote Chinese (Ο φαινομενικά νεκρός Κινέζος). Αρχικά ήταν μια 13λεπτη σκηνή από την ταινία «Οι περιπέτειες του Πρίγκιπα Aχμέτ» που περιεκόπη από τη γερμανική λογοκρισία, καθώς επίσης και από τους Γάλλους και Γερμανούς διανομείς για λόγους παιδικής καταλληλότητας. Κυκλοφόρησε ως αυτόνομη μικρού μήκους ταινία το 1928.
1927
– Heut’ tanzt Mariette (Σήμερα οι χοροί της Marietta). Ταινία ζωντανής δράσης μεγάλου μήκους σε σκηνοθεσία: Friedrich Zelnik. Σκιαγραφίες: Lotte Reiniger.
1928
– Doktor Dolittle ünd seine Tiere (Ο δρ Dolittle και τα ζώα του), μεγάλου μήκους ταινία σκιαγαφιών, διάρκειας 65’, βασισμένη σε μυθιστόρημα του Hugh Loftings. Στην πρεμιέρα του Βερολίνου, στις 15 Δεκεμβρίου 1928, ο Paul Dessau διεύθυνε την ορχήστρα που ερμήνευε τα μουσικά θέματα της ταινίας σε συνθέσεις των: Kurt Weill, Paul Hindemith και του ιδίου.
1929
– Die Jagd nach dem Glück (Η αναζήτηση της ευτυχίας). Ταινία μεγάλου μήκους ζωντανής δράσης, συν-σκηνοθετημένη από τους: Rochus Gliese και Lotte Reiniger. Περιλαμβάνει εικοσάλεπτη ταινία σκιαγραφιών της Reiniger, που αποδίδει την περιπέτεια μερικών θεατρανθρώπων σε ένα καρναβάλι. Πρωταγωνιστούν οι: Jean Renoir, Catherine Hessling και Bertold Bartosch. Πρεμιέρα (με τις φωνές να έχουν προστεθεί από άλλους ηθοποιούς) τον Μάιο του 1930.
1930
– Zehn Minuten Mozart (Δέκα λεπτά Μότσαρτ).
1931
– Harlekin (Αρλεκίνος). Είκοσι τέσσερα λεπτά με μπαρόκ μουσική.
1932
– Sissi (Σίσυ). Δεκάλεπτη ταινία σκιαγραφιών, που ετοιμάστηκε για να παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια μιας αλλαγής σκηνής της οπερέτας του Fritz Kreisler «Sissi»
1933
– Don Quixote (Δον Κιχώτης). Live-action ταινία μεγάλου μήκους σε σκηνοθεσία: Georg Wilhelm Pabst. Η Lotte Reiniger κατασκεύασε τις σκιαγραφίες για την εναρκτήρια σκηνή, όπου ο Δον Κιχώτης διαβάζει ένα βιβλίο για τις περιπέτειες των ιπποτών.
– Carmen, βασισμένη στην ομώνυμη όπερα του Georges Bizet.
1934
– Das rollende rad (H κυλυόμενη ρόδα). Ο ρόλος του τροχού στην εξέλιξη της κοινωνίας από την αρχαιότητα μέχρι το σήμερα.
– Der Graf von Carabas (Ο παπουτσωμένος γάτος) βασισμένη στο ομώνυμο παραμύθι των Αδελφών Grimm.
– Das gestohlene Herz (Η κλεμμένη καρδιά). Βασισμένη σε έναν μύθο του Ernst Keienburg.
1935
– Der Kleine Schornsteinfeger (Ο μικρός καπνοδοχοκαθαριστής). Βασισμένη σε μια ιστορία του Eric Walter White.
– Galathea, (Γαλάτεια). Βασισμένη στον κλασικό μύθο της Γαλάτειας.
– Papageno (Παπαγένο). Σκηνές από την όπερα του Β. Α. Μότσαρτ « Μαγικός Αυλός».
1936
– The King’s Breakfast (Το πρόγευμα του βασιλιά). Ταινία βασισμένη σε ένα ποίημα του A. A. Milne.
1937
– The Tocher/The Dowry (Η προίκα) [στη σκωτσέζικη διάλεκτο]. Διαφημιστική ταινία για το General Post Office της Βρετανίας.
– La Marseillaise (Η Μασσαλιώτιδα). Ταινία live-action σε σκηνοθεσία: Jean Renoir. Η Lotte Reiniger προετοίμασε μια σκηνή θεάτρου σκιών-μαριονετών, απεικονίζοντας την αναγκαιότητα της γαλλικής επανάστασης.
1939
– Dream Circu (Τσίρκο ονείρου). Mε αφορμή την «Pulcinella» του Igor Stravinsky (ατελής προσπάθεια κατά τη διάρκεια της έναρξης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου).
– L’Elisir D’Amore (Το ελιξίριο του έρωτα). Ταινία βασισμένη στην ομώνυμη όπερα του Gaetano Donizetti.
1944
– Die goldene gans (H χήνα με τα χρυσά αυγά). Ταινία βασισμένη στο ομώνυμο παραμύθι των Αδελφών Grimm. (Ατελής προσπάθεια.)
1949
– Greetings Telegram (Συγχαρητήριο Τηλεγράφημα). Διαφήμιση για το General Post Office της Βρετανίας.
– Post Early for Christmas (Περιμένοντας τα Χριστούγεννα). Διαφήμιση για το General Post Office της Βρετανίας
– Radio Licens (Ραδιοφωνικές άδειες). Διαφήμιση για το General Post Office της Βρετανίας.
1950
– Διάφορες διαφημιστικές ταινίες για την Crown Film Unit του Λονδίνου. Συμπεριλαμβάνεται και αυτή για το Wool Ballet.
1951
– Mary’s Birthday (Τα γενέθλια της Μαίρης). Μαύρες σκιαγραφίες με επιχρωματισμένα υπόβαθρα (backgrounds).
1953
– Aladdin
– The Magic Horse (Το μαγικό άλογο). Ταινία βασισμένη σε μία από τις ιστορίες του βιβλίου «Χίλιες και μία νύχτες». Ένα μεγάλο μέρος αυτής της μικρού μήκους ταινίας μαζί με την ταινία «Aladdin» αποτέλεσαν μέρος του φιλμ «Οι περιπέτειες του πρίγκιπα Αχμέτ».
– Snow White and Rose Red (Η Χιονάτη και το κόκκινο τριαντάφυλλο). Ταινία βασισμένη στο παραμύθι των Αδελφών Grimm.
1954
– The Three Wishes (Οι τρεις επιθυμίες). Ταινία βασισμένη στο παραμύθι των Αδελφών Grimm.
-The Grasshopper and the Ant (Το τζιτζίκι και το μυρμήγκι). Ταινία βασισμένη στον μύθο του LaFontaine.
-The Gallant Little Tailor (Ο γενναίος μικρός ράφτης). Ταινία βασισμένη στο παραμύθι των Αδελφών Grimm.
– The Sleeping Beauty,(Η ωραία κοιμωμένη). Ταινία βασισμένη στο παραμύθι των Αδελφών Grimm.
-The Frog Prince (Ο πρίγκιπας βάτραχος). Ταινία βασισμένη στο παραμύθι των Αδελφών Grimm.
– Caliph Stork (Πελαργός χαλίφης). Ταινία βασισμένη στον μύθο του Wilhelm Hauff.
-Cinderella (Σταχτοπούτα). Ταινία βασισμένη στο παραμύθι των Αδελφών Grimm.
1955
– Hänsel and Gretel (Χάνσελ και Γρκέτελ). Ταινία βασισμένη στο παραμύθι των Αδελφών Grimm.
– Thumbelina (Θουμπελίνα). Ταινία βασισμένη στο παραμύθι των Αδελφών Grimm.
– Jack and the Beanstal (Ο Τζακ και η φασολιά). Ταινία βασισμένη στο παραμύθι των Αδελφών Grimm. Επιχρωματισμένα υπόβαθρα.
1956
– The Star of Bethlehem (Το άστρο της Βηθλεέμ). Επιχρωματισμένα υπόβαθρα.
1957
– Hélèn La Belle (Η Ωραία Ελένη). Ταινία βασισμένη στην οπερέτα του Jacques Offenbach, «La Belle Hélèn». Έγχρωμες φιγούρες και υπόβαθρα.
1958
– The Seraglio (Το σεράι). Ταινία βασισμένη στην όπερα του Β. Α. Μότσαρτ «Η αρπαγή απ’ το σεράι» Έγχρωμες φιγούρες και υπόβαθρα.
1960
– The Pied Piper of Hamelin. (Ο θαυματοποιός του Hamelim). Κατασκευασμένη για τη Χριστουγεννιάτικη παντομίμα του Θεάτρου Κόβεντρυ, που προβαλλόταν μεταξύ των πράξεων. Φιγούρες και επιχρωματισμένα υπόβαθρα.
1961
– The Frog Prince (Ο πρίγκιπας βάτραχος). Ταινία κατασκευασμένη για τη Χριστουγεννιάτικη παντομίμα του θεάτρου Κόβεντρυ. Φιγούρες και επιχρωματισμένα υπόβαθρα.
1962
– Wee Sandy (…..) Σποτ. Παραγωγή του Θεάτρου της Γλασκώβης.
1963
– Cinderella (Σταχτοπούτα). Ταινία κατασκευασμένη για τη Χριστουγεννιάτικη παντομίμα του θεάτρου Κόβεντρυ. Φιγούρες και επιχρωματισμένα υπόβαθρα.
1975
– Aucassin και Nicolette (Οκασίν και Νικολέτ). Ταινία βασισμένη σε μια μεσαιωνική ιστορία. Παραγωγή: Εθνικό Συμβούλιο Ταινιών του Καναδά. Μαύρες φιγούρες και επιχρωματισμένα υπόβαθρα.
1979
– The Rose and the Ring (Το τριαντάφυλλο και το δαχτυλίδι). Ταινία βασισμένη στην ιστορία του W.M. Thackery. Φιγούρες και επιχρωματισμένα υπόβαθρα.
CAMERA STYLO 