Με σκοπό τον εορτασμό της 50ης επετείου από την ίδρυση του Κουβανικού Ινστιτούτου Τέχνης και Κινηματογραφικής Βιομηχανίας της Κούβας (ICAIC),η Πρεσβεία της Δημοκρατίας της Κούβας στην Ελλάδα, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος και η NEW STAR διοργανώνουν Φεστιβάλ Κουβανικού κινηματογράφου, ως φόρο τιμής σε αυτό το πολιτιστικό ινστιτούτο, ένα από τα πιο ονομαστά στη Κούβα και την Λατινική Αμερική.
Επίσημος προσκεκλημένος του φεστιβάλ είναι ο σκηνοθέτης, ιδρυτικό μέλος και διευθυντής του ICAIC,
Idelfonso Ramos Valdes.
« 50 χρόνια προϋποθέτουν ωριμότητα, επιμονή, αντοχή, στη ζωή οποιουδήποτε ανθρώπου σ’ αυτό τον πλανήτη. Το Κουβανικό Ινστιτούτο Τέχνης και Κινηματογραφικής Βιομηχανίας εμφανίζει τα ίδια χαρακτηριστικά, φτάνοντας στο μισό αιώνα ζωής του.
Ο Κουβανικός κινηματογράφος γεννήθηκε από, για, και μέσω του ICAIC. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επιδιώκουμε να τονίσουμε αυτή την επέτειο. Αυτά τα 50 χρόνια είναι η ζωή μας, αυτά τα 50 χρόνια είναι η υπερηφάνεια μας». (Από την επίσημη ιστοσελίδα του ICAIC)
« Η 50η επέτειος από την ίδρυση του ICAIC είναι μια σημαντική και υπερβατική ημερομηνία για την Κουβανική κουλτούρα, αφού ήταν το πρώτο ίδρυμα που δημιουργήθηκε μετά το θρίαμβο της Επανάστασης.»
(Omar Gonzalez, Πρόεδρος του Κουβανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου)
Lucia Humberto Solas
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ICAIC
Το Κουβανικό Ινστιτούτο Τέχνης και Κινηματογραφικής Βιομηχανίας, γνωστό ως ICAIC, ιδρύθηκε από την επαναστατική κυβέρνηση στις 24/03/1959. Μέχρι τότε ο Κουβανικός κινηματογράφος είχε να επιδείξει ταινίες φτωχής καλλιτεχνικής αξίας, οι οποίες αναφέρονται ως «προεπαναστικές» θέτοντας αδιαμφισβήτητα ένα «πριν και μετά» από την ιστορική αυτή ημερομηνία.
« Το ICAIC δεν δημιουργήθηκε εκ του μηδενός, υπήρχαν ήδη κάποιες βάσεις, οι προβολές που πραγματοποιούνταν πριν την Επανάσταση. Υπήρχε κάτι που μας ευνοούσε, η εποχή που ζούσαμε, όλη η αναταραχή, οι ριζικές αλλαγές της πραγματικότητας.» (Tomas Gutierrez Alea, ιδρυτικό μέλος του ICAIC)
Το ICAIC κατάφερε να ενσωματώσει την Κουβανική και Λατινοαμερικάνικη διανόηση δημιουργώντας έναν πραγματικά αυτόχθονα κινηματογράφο με έντονο διδακτικό χαρακτήρα, που έδινε στους δημιουργούς τη δυνατότητα απεριόριστης καλλιτεχνικής ελευθερίας. Το σημαντικό δεν ήταν η εκμάθηση της τεχνικής αλλά η ανάπτυξη του ταλέντου. Οι ταινίες αντιμετωπίζονταν ως εργαλεία που θα μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο. Ήταν ένα φυτώριο ιδεών και συζητήσεων. Η εμπορευματοποίηση και ο λαϊκισμός είχαν απορριφθεί και το ζητούμενο ήταν οι ταινίες ποιότητας να είναι ταυτόχρονα και δημοφιλείς.
«Το ICAIC ήταν ένα συνεχόμενο σεμινάριο, περνούσαμε τη μέρα συζητώντας και υπήρχε μια συγκεκριμένη νοοτροπία, που πολλές φορές δέχτηκε κριτική, μας έκλεισαν πόρτες. Ασκούσαμε κριτική, συζητούσαμε
για τα πιο όμορφα και τα πιο τρομακτικά πράγματα, μαλώναμε, όταν όμως φεύγαμε τα υπερασπιζόμασταν όλα, σαν να επρόκειτο για το τέλειο έργο.» ( Alfredo Guevara, Πρόεδρος του Διεθνούς φεστιβάλ Νέου Λατινοαμερικάνικου Κινηματογράφου )
Η δεκαετία του ’60 αποτέλεσε τη Χρυσή δεκαετία του Κουβανικού κινηματογράφου με κάποιες από τις καλύτερες ταινίες του : μετά το επικό Historias de la Revolucion, έγινε ένα πέρασμα σε σατυρικές και πιο προσωπικές ταινίες: Las doce sillas, La muerte de un burocrata, Memorias del subdesarrollo, του Tomas Gutierrez Alea, El joven rebelde, του Julio Garcia-Espinosa, Lucia, του Humberto Solas, La primera carga al machete, του Manuel Octavio Gomez, Aventuras de Juan Quin Quin του Julio Garcia Espinosa είναι κάποιες από αυτές. Ο Κουβανικός κινηματογράφος είχε καθορίσει τα αισθητικά και θεματικά του όρια, βασιζόμενος στις ρίζες της πολιτιστικής του ταυτότητας.
«Στα τέλη της δεκαετίας του 60, άρχισε να εδραιώνεται ο Κουβανικός κινηματογράφος με την δική του προσωπικότητα, που ήταν ταυτόχρονα και πολυσυλλεκτική. Αν κοιτάξουμε τις 4 κλασσικές ταινίες της δεκαετίας Memorias del subdesarrollo, Lucia, La primera carga al machete και Aventuras de Juan Quin Quin, διαπιστώνουμε το εντελώς διαφορετικό του ύφος. Πιστεύω ότι αυτός ο πλουραλισμός ήταν το ζητούμενο και έτσι συνεχίζει μέχρι σήμερα.» ( Julio Garcia-Espinosa, σκηνοθέτης, ιδρυτικό μέλος του ICAIC )
Το ICAIC έχει συνεργαστεί με πολλούς σημαντικούς δημιουργούς από τους οποίους ξεχωρίζουν ο Santiago Alvarez στον τομέα του ντοκιμαντέρ, ο Juan Padron στο animation, ο Tomas Gutierrez Alea και ο Humberto Solas στις ταινίες μυθοπλασίας. Αν και η κινηματογραφική δραστηριότητα του Ινστιτούτου έχει συρρικνωθεί σε σχέση με το παρελθόν, και πάλι έχει να επιδείξει έναν εκτενέστατο κατάλογο με πολύ ενδιαφέροντες τίτλους. Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποιους που κυκλοφόρησαν μέσα στο 2009. “ El despertar de un sueno” , ντοκιμαντέρ του Luis Ernesto Donas, “ Los dioses rotos” , ταινία μυθοπλασίας του Ernesto Daranas και “Ciudad en rojo” , της Rebeca Chavez.
« Ένα από τα βασικά επιτεύγματα του ICAIC είναι η παραγωγή πάνω από 6.000 ταινιών διαφορετικών ειδών.» ( Omar Gonzalez, Πρόεδρος του Κουβανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου ).
![]() |
Idelfonso Ramos Valdes
Σκηνοθέτης και σεναριογράφος – Διευθυντής
Γεννήθηκε στις 28/09/1936 στην Guanabacoa της Αβάνας. Σπούδασε εμπόριο και ηλεκτρονικός ραδιοφώνου.
Από τα ιδρυτικά μέλη του ICAIC, ξεκίνησε να δουλεύει το 1960 σαν βοηθός παραγωγής, και τον ίδιο χρόνο έγινε παραγωγός του Noticiero ICAIC Latinoamericano και αργότερα διευθυντής του. Σύντομα ασχολήθηκε με την συγγραφή σεναρίου, την σκηνοθεσία και το κινηματογραφικό μοντάζ. Το 1961, παράλληλα με την ενασχόληση του στο Noticiero, γύρισε το πρώτο του ντοκυμαντέρ. Από το 1963 ως το 1968 παρακολούθησε σπουδές σκηνοθεσίας στο Ανώτατο Ινστιτούτο Κινηματογραφικών σπουδών της Μόσχας. Εκείνη την περίοδο εργάστηκε σαν δημοσιογράφος και γύρισε 2 ντοκυμαντέρ μικρού μήκους στα πλαίσια των εργασιών της σχολής του. Τα “Yo, en Moscu” ( Εγώ, στη Μόσχα ) διάρκειας 20 λεπτών και “ Talento” ( Ταλέντο ) διάρκειας 30 λεπτών, κινηματογραφική διασκευή μιας ιστορίας του Chejov, το οποίο βραβεύτηκε στο 5ο κινηματογραφικό φεστιβάλ του Ινστιτούτου.
Το 1968 επέστρεψε στην Κούβα και ξανασυνεργάστηκε με το ICAIC στο τμήμα ντοκυμαντέρ Cientificopopulares. ( Δημοφιλή επιστημονικά ντοκυμαντέρ )
Πρόκειται για έναν από τους πιο σημαντικούς δημιουργούς ντοκυμαντέρ της χώρας.
Έχει λάβει μέρος σε αναρίθμητα φεστιβάλ εκπροσωπώντας την Κούβα.
Είναι μέλος της Ένωσης συγγραφέων και καλλιτεχνών της Κούβας ( UNEAC ) καθώς
και της Ένωσης συντακτών της Ισπανίας.
Έχει να επιδείξει πλούσια φιλμογραφία που ξεκινάει το 1961 με τις 38 εκπομπές
του Noticiero ICAIC Latinoamericano και φτάνει μέχρι το “ CUERDA Y PERCUSION”
(Σχοινί και κρουστά ) του 2008. Έχει κερδίσει πολλά βραβεία και διακρίσεις:
Ειδική μνεία για το “ EL AIRE NO CUESTA” ( Ο αέρας δεν κοστίζει )
στο διαγωνισμό της Ένωσης δημοσιογράφων το 1985 στην Κούβα.
Ειδικό βραβείο επιτροπής και βραβείο φωτογραφίας για το “ ESTHER BORJA”
στο φεστιβάλ Caracol της Ένωσης συγγραφέων και καλλιτεχνών στην Κούβα το 1996.
Το ντοκυμαντέρ του “ LA FAMILIA” ( Η οικογένεια ) επιλέχτηκε από την Κουβανική επιτροπή ανάμεσα στα πιο σημαντικά ντοκυμαντέρ της χρονιάς το 1976.
Το μικρού μήκους ντοκυμαντέρ του “ MEDICAMENTOS” ( Ναρκωτικά ) επιλέχτηκε ανάμεσα στα καλύτερα της χρονιάς το 1973.
Τέλος, το ντοκυμαντέρ του “ TIERRAS SIN CIERCAS” ( Γή χωρίς περιφράξεις ),
πήρε το δεύτερο βραβείο στο 1ο Λατινοαμερικάνικο Φεστιβάλ μικρού μήκους στην Costa Rica
το 1977 και ήταν επιλογή της Κουβανικής επιτροπής για τη λίστα με τα σημαντικότερα ντοκυμαντέρ της ίδιας χρονιάς.
O κος Idelfonso Ramos Valdes θα παραβρεθεί στην Ελλάδα με αφορμή το Φεστιβάλ Κουβανικού Κινηματογράφου, θα συμμετάσχει στην επίσημη έναρξη την Πέμπτη 3/12, θα δώσει συνεντεύξεις στα ΜΜΕ και θα πραγματοποιήσει τρία masterclass σεμινάρια με τα ακόλουθα θέματα:
1 – Ιστορικό Πανόραμα Κουβανικού Κινηματογράφου
2 – Το Ντοκιμαντέρ στην Κούβα
3 – Ο Κουβανικός Κινηματογράφος. Οι Σχολές Κινηματογράφου στην Κούβα.
Δείγματα Νέων Κινηματογραφιστών
«Μια ταινία δεν μπορεί ν’ αλλάξει τον κόσμο, αλλά πρέπει να την δημιουργούμε σαν να μπορούσε να το κάνει.» Julio García-Espinosa(σκηνοθέτης-ιδρυτικό μέλος του ICAIC)
Η 24η Μαρτίου του 1959, η μέρα που δημοσιεύτηκε ο νόμος αρ. 169 της κυβέρνησης της επανάστασης,
ο νόμος που δημιούργησε το ICAIC, είναι μια ιστορική ημερομηνία με μεγάλη βαρύτητα για τον πολιτισμό μας, για την ίδια την Κυβέρνηση και για το Kουβανικό έθνος. Τη μέρα εκείνη γεννήθηκε ένας εξαιρετικός θεσμός, που διέφερε από οτιδήποτε είχε προηγηθεί στην Κούβα, ή οπουδήποτε αλλού, και γεννήθηκε επίσης κάτι πολύ πιο σημαντικό: γεννήθηκε ένα δημιουργικό κίνημα αυθεντικής πρωτοπορίας που σημάδεψε την Kουβανική επανάσταση, έδωσε εικόνα και φωνή στους κουβανούς και στο νέο κράτος που εκκολαπτόταν και έδωσε έμπνευση από πολύ νωρίς στο ευρύτερο κίνημα της Λατινικής Αμερικής.
Είναι αξιοσημείωτο το ότι ο νόμος αυτός τέθηκε σε ισχύ μόλις 3 μήνες μετά την απελευθέρωση, εν μέσω αγώνα ενάντια εξωτερικών και εσωτερικών εχθρών, όταν η επαναστατική κυβέρνηση έπαιρνε τα πρώτα μέτρα προς όφελος του λαού και κέρδιζε πολλές μάχες, σε διάφορα πεδία.
Εν μέσω τόσο σημαντικών ζητημάτων, κινδύνων και πραγματικά τεράστιων προκλήσεων, δημιουργείται το ICAIC . Αυτή η εκπληκτική πράξη αντικατοπτρίζει από τη μία την προτεραιότητα που ο Φιδέλ Κάστρο και η ηγεσία του κόμματος έδιναν στον κινηματόγραφο και τον πολιτισμό και από την άλλη την βασική έννοια που αποτελεί την ουσία της εξέλιξής μας: ότι η αληθινή επανάσταση οφείλει να μεταμορφώνει το πνεύμα και την κουλτούρα του ανθρώπου. Δεν επρόκειτο για τη δημιουργία ενός θεσμού προπαγάνδας, αλλά για ασυμβίβαστης και αυθεντικά επαναστατικής τέχνης. Το κείμενο της νομοθεσίας αναφέρει ότι ο νέος κινηματογράφος οφείλει να διατηρήσει την «καλλιτεχνική του υπόσταση», «απελευθερωμένος από μικροπρεπείς δεσμεύσεις και άχρηστες υποτέλειες», ώστε να μπορέσει να συνεισφέρει με τις ειδικευμένες οδούς του στην ανασυγκρότηση της χώρας.
Οι πιο βαθιές επαναστατικές δεσμεύσεις, η μεγαλύτερη καλλιτεχνική επιμέλεια και η απεριόριστη δημιουργική ελευθερία ήταν οι βασικές αρχές του καινούργιου θεσμού. Ο Julio Garcia Espinosa (σκηνοθέτης) αναφέρει ότι το 1959 «το πεπρωμένο του καθένα μας ενώθηκε αδιάρρηκτα με το πεπρωμένο του έθνους μας» και ότι «οι κινηματογραφιστές δημιουργούσαν το προσωπικό έργο τους ως αναπόσπαστο κομμάτι του πεπρωμένου του κουβανικού κινηματογράφου.» Το ICAIC, μετατράπηκε σε αυθεντικό σχολείο, όπου το ουσιώδες δεν ήταν η εκμάθηση τεχνικής, αλλά η ανάπτυξη του ταλέντου. Περισσότερο από μια δουλειά, αποτελούσε ένα πόνημα πολιτισμού […] Μια ταινία δεν μπορεί ν ‘αλλάξει τον κόσμο, αλλά πρέπει να την δημιουργούμε σαν να μπορούσε να το κάνει […] Το ICAIC αποτελούσε φυτώριο ιδεών, συζητήσεων, τολμηρών αποφάσεων.»
Αυτός ο χώρος ο δημιουργικός και τόσο δυναμικός, ο τόσο πλήρης και πολυσυλλεκτικός, ήταν καλλιτεχνικά και πολιτικά επαναστατικός και έβρισκε το νόημα και το λόγο ύπαρξής του στο μαζικό αποδέκτη, θιασώτη του νέου κουβανικού, αλλά και του παγκόσμιου κινηματογράφου.
Οι ιδρυτές του ICAIC είχαν απορρίψει την εμπορευματοποίηση και τον λαϊκισμό και αποδείκνυαν ότι ταινίες ποιότητας που ήταν ταυτόχρονα και δημοφιλείς ήταν κάτι το εφικτό. Έμενε να δουλέψουν για την εκπαίδευση ενός νέου κοινού. Για το ICAIC, η ελευθερία του δημιουργού δεν θεωρείτο δεδομένη, αν δεν ήταν συνυφασμένη με αυτή του θεατή. Κάνοντας προσιτό τον κινηματογράφο σε όλους, συνεισφέραμε στην απελευθέρωση του θεατή. Και ιδού οι λέξεις κλειδιά του νέου θεσμού και του κινήματος που δημιούργησε: απελευθέρωση του δημιουργού και του δέκτη. Κάτι που δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί μέσα στις κινηματογραφικές αίθουσες, γιατί μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού δεν είχε πρόσβαση σε αυτές.
Έτσι δημιουργήθηκε ο μεταφερόμενος κινηματογράφος. Με 32 καταλλήλως εξοπλισμένα φορτηγά ταξίδευαν σε όλη τη χώρα, φτάνοντας σε κάθε γωνιά της Κούβας. Το περιοδικό Cine Cubano υπολογίζει ότι μόνο την πρώτη χρόνια, 2 εκατομμύρια θεατές, χωρικοί, ανθρακωρύχοι, και απομονωμένες κοινότητες στα βουνά, είδαν ταινίες, 95% εκ των οποίων για πρώτη φορά στη ζωή τους.
Μέσα σ’αυτό το κλίμα ελπίδας και αναταραχών, ζώντας σ’αυτή την εποχή εντάσεων, εντός και εκτός κινηματογράφου, υπήρχε η βούληση για πρόοδο, δημιουργία, ποιότητα και η θέρμη να θέσουμε τις βάσεις για κάτι σταθερό, μακριά από δογματισμούς, αιρέσεις και απλουστεύσεις. Και όπως δήλωσε
ο Αmbrosio Fornet (συγγραφέας και κριτικός)»Οφείλουμε στο ICAIC, εκτός από τις ταινίες και αφίσες, τις εκδόσεις και τον ζήλο για τη μόρφωση του κοινού, ένα μοντέλο πολιτικής κουλτούρας, ένα πόνημα οργάνωσης και διάδοσης του πολιτισμού που αποτελεί την κληρονομιά του έθνους μας.»
Ομιλία του Υπουργού Πολιτισμού της Κούβας, Abel Prieto Jiménez στην επίσημη εκδήλωση
με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την ίδρυση του ICAIC.
Fresa y Chocolate Tomás Gutiérrez Alea / Juan Carlos Tabío
ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΟΒΛΗΘΟΥΝ ΣΤΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ
ΚΟΥΒΑΝΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ – 50 ΧΡΟΝΙΑ ICAIC
1- Lucia Humberto Solas (157’)
2- Soy Cuba Mikhail Kalatozov (141’)
3- Fresa y Chocolate Tomás Gutiérrez Alea / Juan Carlos Tabío (104’)
4- La Ultima Cena Tomás Gutiérrez Alea (120’)
5- Kangamba Rogelio Paris (96’)
6- La Muerte de un Burocrata Tomás Gutiérrez Alea (84’)
7- Las Doce Sillas Tomás Gutiérrez Alea (93’)
8- Memorias del Subdesarrollo Tomás Gutiérrez Alea (97’)
9- Nosotros la Musica Rogelio Paris (66’)
10- Paginas del diario de Mauricio Manuel Perez (127’)
11- Suite Habana Fernando Perez (81’)
12- Las avenruras de Juan Quinquin Julio Garcia Espinosa (113’)
13- Un Hombre de Exito Humberto Solas (104’)
14- Cuerdas y Percusion Idelfonso Ramos (27’)
15- Los Dioses Rotos Ernesto Daranas (96’)
16- El Benny Jorge Luis Sanchez (122’)
17- Clandestinos Fernando Perez (89’)
18- Vampiros en la Habana Juan Padron (71’)
19- Elpidio Valdes Juan Padron (70’)
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΑΝΤΙΑΓΚΟ ΑΛΒΑΡΕΖ
[20- 79 Primaveras
21- Cerro Pelado
22- El suegno del Pongo
23- El Tigre Salto y Mato…Morira…Morira
24- Hanoi Marters
25- Hasta la Victoria Siempre
26- LBJ
27- Mi Hermano Fidel
28- Now
29- El Primer Delegado
30- Solidaridad Cuba – Vietnam]
31- Montaña de Luz Guillermo Centeno, Alejandro Gil, Alejandro Ramírez
Rafael Solís, Alejandro Ramirez Corona (54’)
32- La Bendición Cubana Carlos M. Rodríguez Díaz, Esteban Ríos Rivera,
Nelson A. Matos Díaz (19’)
33- Antes del 59’ Rebeca Chavez
34- Una isla en la corriente Daniel Diaz Torres
35- Los cuatro anos que estremecieron la isla Daniel Diaz Torres
36- Giron Manuel Herrera
37- Muerte al invasor Alfredo Guevara
38- La solidaridad internacional (Patria es humanidad) Manuel Perez
39- Misioneros de la salud Miguel Torres
40- Andante contabile (Arte y Revolucion) Rebeca Chavez
41- Momentos con Fidel Rebeca Chavez (55’)
42- Condenadme, No importa Miguel Torres (15’)
43- Desafio Roberto Chile (21’)
44- Che Guevara- Donde nunca jamas se lo imaginan Manuel Perez (55’)
45- Octubre del ’67 Rebeca Chavez (37’)
46- Entre leyendas Rebeca Chavez (27’)
47- Che, Comandante, Amigo Bernabe Hernandez- Jose Padron(16’)
48- Guantanamera Tomás Gutiérrez Alea, Juan Carlos Tabío (120’)
49- Los sobrevivientes Tomás Gutiérrez Alea
50- Che Guevara Miguel Torres
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΑΝΤΙΑΓΚΟ ΑΛΒΑΡΕΖ
Έτος: 1965-77 Ασπρόμαυρο: 35 mm. Διάρκεια: 216’ Ντοκιμαντέρ
Έντεκα «ντοκιμαντέρ» του Κουβανού Σαντιάγκο Αλβάρεζ, που βραβεύτηκαν σε διεθνή Φεστιβάλ. «Οι ταινίες του Αλβάρεζ, γράφει ο Α. Μοσχοβάκης δεν είναι με τη στενή έννοια «ντοκιμαντέρ», αλλά «επαναστατικοί λόγοι», βίαιες καταγγελίες-καταπέλτες κατά της καταπίεσης, της εκμετάλλευσης και της αδικίας, προτροπή στον αγώνα. Ξεπερνούν το πληροφοριακό με το δυναμικό της διαλεκτικής τους, το προπαγανδιστικό με τη διαύγεια και τη δύναμη της αλήθειας τους. Παρόμοιες δεν συναντάμε παρά στα φλογισμένα χρόνια της σοβιετικής επανάστασης, που εμπνέονται από τα διδάγματα του Τζίγκα Βερτώφ και του Αϊζενστάιν».
Πιο αναλυτικά οι έντεκα ταινίες είναι:
1) Cerro pelado. Το όνομα του καραβιού που μετέφερε τους Κουβανούς αθλητές στο Πουέρτο-Ρίκο για τους Ολυμπιακούς παναμερικανικούς αγώνες του 1968. Οι Κουβανοί αθλητές αρχικά εμποδίστηκαν ν’ αποβιβαστούν αλλά κατάφεραν να σπάσουν τον αποκλεισμό και να κερδίσουν 11 χρυσά μετάλλια σε 22 αγωνίσματα.
2) Now. Μια καταγγελία της βίας και της καταπίεσης των φυλετικών μειονοτήτων στην Αμερική, κεντρωμένη γύρω από τραγούδια της νέγρας τραγουδίστριας Λένα Χορν.
3) LBJ. Τα αρχικά του πρόεδρου Τζόνσον που παρουσιάζεται σαν υπεύθυνος για τις δολοφονίες των δύο Κέννεντυ και του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.
4) El tigre salto y mato.. Morira..Morira. Ένα πορτραίτο του Χιλιανού τραγουδιστή Βίκτωρ Χάρα, που δολοφόνησε η χούντα του Πινοσέτ.
5) Hanoi Martes 13. Κινηματογραφημένο μια Τρίτη και 13 του 1967 στο Hanoi, περιγράφει μια συνηθισμένη ημέρα των Βορειοκορεατών της εποχής.
6) Hasta la Victoria siempre. Ένας ύμνος για τον Τσε Γκεβάρα, που γυρίστηκε 48 ώρες μετά την είδηση του θανάτου του.
7) 79 primaveras. Η ζωή και το έργο του Χο-Τσι-Μινχ, που οδηγεί με την ισχυρή προσωπικότητα του τον αγώνα των Βιετναμέζων κατά του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού.
8) El sueno del Pongo. Βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Jose Maria Arguedas. Το όνειρο ενός σκλάβου σχετικά με τον ίδιο και τον αφέντη του και η απονομή δικαιοσύνης.
9) Mi hermano Fidel. Ο Fidel Castro συνομιλεί με έναν 92χρονο που γνώρισε τον Εθνικό ήρωα της Κούβας Jose Marti τη νύχτα της 11ης Απριλίου 1895.
10) El primer delegado. Αφιερωμένο στο πρώτο συνέδριο του Κομμουνιστικού κόμματος της Κούβας που έγινε το 1975, διατρέχει την ιστορία του κόμματος συμπεριλαμβάνοντας την ίδρυση του Κουβανικού Επαναστατικού κόμματος το 1892 και την ανάμιξη σε αυτό του Jose Marti.
11) Solidaridad Cuba y Vietnam. Οι εκφράσεις αλληλεγγύης του Κουβανικού λαού προς τον Βιετναμέζικο.
Ο Αλβάρεζ δε γύρισε προσωπικά τις εικόνες των ντοκουμέντων του, αλλά αξιοποιεί οτιδήποτε πέσει στα χέρια του: αφίσες, φωτογραφίες, αποκόμματα εφημερίδων, παλιά ντοκιμαντέρ, σκηνές από άλλες ταινίες. Οδηγός στο μοντάζ του είναι η μουσική, απόλυτα εναρμονισμένη με τη ροή των εικόνων: συμφωνική μουσική, ποπ, τζαζ, λαϊκά τραγούδια, μπλουζ, ακόμα και μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, δημιουργούν μια πανδαισία ήχων που αναπληρώνει το πολιτικό σχόλιο. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένας κινηματογράφος επαναστατικός σα φόρμα και περιεχόμενο και μια μοναδική μαρτυρία για τα πολλαπλά πρόσωπα του ιμπεριαλισμού.
Ο Σαντιάγκο Αλβάρεζ γεννήθηκε στην Αβάνα το 1919. Σπούδασε φιλοσοφία και το 1942 γίνεται μέλος του Κομουνιστικού Κόμματος. Είναι από το 1959 μέλος του Κουβανικού Ινστιτούτου Τέχνης και Κινηματογραφικής Βιομηχανίας και υπεύθυνος τον εβδομαδιαίων λατινοαμερικάνικων επικαίρων, ενώ το 1961 αναλαμβάνει το τμήμα ταινιών μικρού μήκους. Το 1976 εκλέγεται μέλος της Κουβανικής βουλής. Πρόκειται για μια από τις φωτεινές προσωπικότητες στο χώρο του αγωνιστικού ντοκιμαντέρ. Το πολυβραβευμένο έργο του έχει να επιδείξει μεγάλη ευρηματικότητα και μια συνεχή αναζήτηση νέων εκφραστικών μέσων στην υπηρεσία του πολιτικού μηνύματος.
ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ: Escambray (1961), Muerte al invasor (συν-σκην. Αλέα), Ciclon (1963), Now (1965), Cerro Pelado (1966). Hanoi, Martes 13 (1967), Hasta la victoria siempre (1968), L.B.J., 79 Primaveras (1969), El sueno del pongo (1970), Como, por que y para que se asesina a un general? (1971), De America soy hijo y a ellame debo (1972), El tigre salto y mato, pero morira… mori-ra (1973), Abril de Vietnam en el Ano del Gato (1975), Luanda y a nos es de San Pablo (1976). Maputo: meridiano novo, Morir por la patria es vivir, Los dragones de Ha Long, Mi hermano Fidel (1977),
El octubre de todos, La guerra necesaria (1980).