Πέθανε ο συγγραφέας, εκδότης και παιδαγωγός Χάρης Πάτσης, χθες το βράδυ 28-10-2010, σε ηλικία 97 ετών.

XARHS PATSHS

Πέθανε ο συγγραφέας, εκδότης και παιδαγωγός Χάρης Πάτσης, χθες το βράδυ 28-10-2010, σε ηλικία 97 ετών.

Γεννήθηκε στο Δήμο Θεσπρωτικού Πρεβέζης, στις 30 Ιουνίου του 1913. Το 1933, αποφοίτησε από το Διδασκαλείο Ιωαννίνων και το 1939, αρίστευσε στις εισαγωγικές εξετάσεις για την Πανεπιστημιακή Μετεκπαίδευση (Φιλοσοφική Σχολή – Έδρα Παιδαγωγικής). Κατά τη διάρκεια των πανεπιστημιακών σπουδών του, παρακολούθησε μαθήματα στην Πάντειο και στη Γαλλική Ακαδημία.

Χρημάτισε Εκπαιδευτικός Σύμβουλος στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και Διευθύνων Σύμβουλος του «Γενικού Συμβουλίου Βιβλιοθηκών Ελλάδος», ενώ τιμήθηκε και με το Α’ Χρυσό Μετάλλιο Παιδείας, για τη μεγάλη συνεισφορά του στην άνοδο του πνευματικού επιπέδου του Ελληνικού λαού.

Το 1945 ίδρυσε τον ομώνυμο εκδοτικό οργανισμό. Υπήρξε μεταξύ άλλων, πρωτεργάτης του Δημοτικισμού.

Σύμφωνα με την τελευταία του επιθυμία η κηδεία του θα πραγματοποιηθεί σε στενό οικογενειακό κύκλο.

ΑΠΟ ΤΟ PERIZITITO.GR

Ο Χάρης Πάτσης ήταν μια κορυφαία μορφή ανάμεσα στον πνευματικό, λογοτεχνικό και εκδοτικό κόσμο της σύγχρονης Ελλάδας. Κατάγεται από το Δήμο Θεσπρωτικού Πρέβεζας (Λάκκος Σουλίου, Ηπείρου). Το 1933 αποφοίτησε από το Διδασκαλείο Ιωαννίνων. Το 1939 αρίστευσε στις εισαγωγικές εξετάσεις για την Πανεπιστημιακή Μετεκπαίδευση (Φιλοσοφική Σχολή-‘Εδρα Παιδαγωγικής) και το 1946 πήρε το δίπλωμα του με άριστα. Κατά το διάστημα των πανεπιστημιακών σπουδών του, εγγράφηκε παράλληλα και παρακολούθησε μαθήματα στην Πάντειο και στη Γαλλική Ακαδημία. Ταυτόχρονα, δημοσιογραφούσε από τις στήλες του ημερήσιου και περιοδικού τύπου και έδινε διαλέξεις στα διάφορα μορφωτικά ιδρύματα της πατρίδας μας, με θέματα κυρίως παιδαγωγικά, ιστορικά, λογοτεχνικά, κοινωνικά. Η δραστηριότητα του στα κατοπινά χρόνια και ως σήμερα, μπορεί να συνοψισθεί στα εξής: Το 1945 ιδρύει τον ομώνυνο εκδοτικό οργανισμό και αρχίζει να κυκλοφορεί τη μηνιαία φιλοσοφική και παιδαγωγική επιθεώρηση «Νέο Σχολείο-Νέα Παιδαγωγική», τα περιοδικά «Παράδεισος του Παιδιού», «Ελεύθερα Αναγνώσματα», τις πασίγνωστες «Πατριδογνωσίες» του και την 28τομη «Εγκυκλοπαίδεια των Νέων» (Μ.Ε.Ν.), την πρώτη ελληνική εγκυκλοπαίδεια που συντάχθηκε εξ’ ολοκλήρου στη Δημοτική γλώσσα. Τον ίδιο καιρό συγγράφει, ολοκληρώνει και εκδίδει ολόκληρη σειρά σχολικών βιβλίων (αριθμ. 48 τίτλους), τα οποία εγκρίνονται από το Εκπαιδευτικό Συμβούλιο και για πολλά χρόνια γαλούχησαν την ελληνική νεότητα. Το 1960 συγγράφει και εκδίδει το περίφημο «Λεξικό της Δημοτικής» και αποκτά έτσι, για πρώτη φορά, η Νεοελληνική γλώσσα το λεξικό της. Μέχρι τότε, υπήρχε η»Γραμματική» του Μανώλη Τριανταφυλλίδη και η «Νεοελληνική Σύνταξη» (Συντακτικό) του Αχιλ. Τζάρτζανου. Ο Χάρης Πάτσης με το «Λεξικό της Δημοτικής» συμπλήρωσε το κενό και πρόσφερε το κλειδί που έλειπε, για την ορθή χρήση της Νεοελληνικής γλώσσας. Στη συνέχεια, κυκλοφόρησε και τα επίτομα λεξικά της Αρχαίας και της Καθαρεύουσας, με την ερμηνεία των λημμάτων τους στη Δημοτική. Τα τρία αυτά λεξικά ενσωματώθηκαν, κατά τα επόμενα χρόνια, στη σειρά «Δέκα επίτομα Λεξικά (γλωσσικά, επιστημονικά, τεχνολογικά)». Στα χρόνια που ακολουθούν και ως τις μέρες μας, συνεχίζεται η συγγραφική και εκδοτική δραστηριότητα του Χάρη Πάτση, σε όλους τους τομείς. Εκδίδει, επιμελείται, εποπτεύει και κυκλοφορεί εγκυκλοπαίδειες κάθε λογής, λεξικά, ιστορικά, γεωγραφικά και λογοτεχνικά έργα, ενδεικτικά των οποίων είναι η «Νέα Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια» (36 τόμοι), οι δύο Λογοτεχνικές Εγκυκλοπαίδειες (για την Ελληνική και την Παγκόσμια Λογοτεχνία), τα «Άπαντα των Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων» (106 τόμοι), τα «Άπαντα των Νεοελλήνων Κλασικών» και εκατοντάδες άλλους τόμους, αναφερόμενους σε όλους τους τομείς του επιστητού. Το 2005, ο Χάρης Πάτσης, συμπληρώνοντας 70 χρόνια συγγραφικής και εκδοτικής προσφοράς, εγκαινιάζει, σε μια γιορταστική, τιμητική εκδήλωση στον «Παρνασσό», τη «Φιλοσοφική και Κοινωνιολογική Βιβλιοθήκη Χάρη Πάτση» με τα τρία προσωπικά του συγγράμματα: «Κοινωνιολογία και Κοινωνικά Συστήματα», «Το Μέλλον του Σοσιαλισμού» και «Παγκοσμιοποίηση, το Κύκνειο Άσμα του Καπιταλισμού». Η σειρά αυτή, συμπληρώνεται με το έργο του, που τιτλοφορείται: «Πλάτωνας, ο Μεγάλος Φιλόσοφος και Κοινωνικός Οραματιστής» (2007). Σε ό,τι αφορά τον καθαρά λογοτεχνικό τομέα, ο Χάρης Πάτσης έγραψε και κυκλοφόρησε πολλά πεζογραφήματα και μια ποιητική συλλογή.

Advertisement

10 comments

  1. Ο Χάρης Πάτσης υπήρξε μια από τις σπουδαιότερες πνευματικές μορφές της σύγχρονης Ελλάδας. Σε εποχές όπου η αναζήτηση για Γνώση, η δίψα για Γράμματα ξεχείλιζε μέσα μας, σε εποχές όπου βασίλευε η φτώχεια και ο αναλφαβητισμός, ο Χάρης Πάτσης, με τα έργα του, άλλα μεγάλα, άλλα μικρά, άλλα για τις πρώτες σχολικές τάξεις και άλλα για το πανεπιστήμιο, συνέβαλε καθοριστικά στη μόρφωσή μας. Στις εποχές που εμείς, οι μετεμφυλιακοί Έλληνες παλεύαμε για να ξεκολλήσουμε από τα χωράφια με όπλο μας την Παιδεία και τη Γνώση, σε καιρούς που δεν υπήρχε ίντερνετ, δεν υπήρχαν πολλά σχολεία, δεν υπήρχαν φροντιστήρια, δεν υπήρχαν οι ανέσεις του σήμερα, οι σελίδες των βιβλίων του Χάρη Πάτση, μας έφερναν πιο κοντά τις επιστήμες, μας έδιναν πολύτιμα εφόδια πληροφορίας για τον Κόσμο, μας έκαναν να αγαπήσουμε τη Γλώσσα του τόπου μας, μα πάνω από όλα μας έδιναν ελπίδα και όραμα για να προκόψουμε στη ζωή, για να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Ο Χάρης Πάτσης, για εμένα, φαντάζει σαν μια πατρική μορφή, σαν ένα οικείο πρόσωπο που με το έργο του με συνόδευσε από τη νεαρή μου ηλικία. Για εμένα, ο Χάρης Πάτσης, θα εξακολουθεί για πολλά χρόνια ακόμα να με συνοδεύει μέσα από τις σελίδες των αθάνατων του έργων. Χαίρομαι που ο τόπος μας γεννά κατά καιρούς ανάλογες προσωπικότητες. Τέτοια φωτεινά παραδείγματα, αποτελούν ανάχωμα στη μιζέρια και στην κατήφια που εντέχνως καλλιεργούνται αυτόν τον καιρό από κάποιους. Ας μή ξεχνάμε πως ένας λαός μορφωμένος δεν έχει να φοβάται τίποτε.

  2. Ο Χάρης Σ. Πάτσης στάθηκε άξιος εκπρόσωπος των Ελληνικών Γραμμάτων, του Ελληνικού Πνευματικού Πολιτισμού. Τα βιβλία του μας ταξίδεψαν σχεδόν σε όλους τους προορισμούς της Γνώσης. Η πορεία του μας εμπνέει και μας υπενθυμίζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο πως υπάρχει και μια άλλη Ελλάδα πέραν από αυτή της σίψης, της διαφθοράς και της παρακμής που ξέρουμε… Είναι η Ελλάδα της αξιοσύνης, του οράματος, των υψηλών στόχων και της καλλιέργειας ήθους και Πολιτισμού. Είναι η Ελλάδα ανθρώπων σαν και τον Χάρη Πάτση. Η Ελλάδα που πάντα θα μας προκαλεί θαυμασμό και θα μας δίνει σθένος από το παράδειγμά τους στη ζωή. Αιωνία του η μνήμη! Θα μείνει αθάνατος μέσα από τα έργα του που μεγάλωσαν γενεές και γενεές ελληνόπουλων.

  3. Ο ΧΑΡΗΣ ΠΑΤΣΗΣ είναι για εμένα ο άνθρωπος στον οποίο χρωστάω την επαφή μου με τα Ελληνικά Γράμματα. Ο Χάρης Πάτσης είναι η σημαία μιας ολόκληρης εποχής! Αυτής του 20ου αιώνα! Ο Χάρης Πάτσης, μας άνοιξε τα μάτια μέσα από τις σελίδες των έργων του. Πολλά από αυτά, έως και σήμερα, είναι αξεπέραστα, πολύτιμα εργαλεία σε όποιον αναζητάει τη Γνώση και τη Μόρφωση. Δεν έχω λόγια για να μεταφέρω τη συγκίνηση που αισθάνομαι στην αναγγελία του θανάτου του. Δυστυχώς, ο τόπος μας δεν γεννάει συχνά προσωπικότητες αυτού του μεγέθους. Εύχομαι μονάχα από καρδιάς, η προσφορά του Χάρη Πάτση να έχει διαδοχή, αν και ο Χάρης Πάτσης μέσα από τα γραπτά του που τόσο αγαπήσαμε θα βρει και από μέρους μας σε κάποιο βαθμό συνεχιστές της προσπάθειάς του για καλύτερη Παιδεία και πολύπλευρη Μάθηση. Αιωνία του η μνήμη.

  4. Πλήρης ημερών, και υπερπλήρης πνευματικής δράσης και προσφοράς, αποχώρησε από τη ζωή ο διακεκριμένος Ηπειρώτης, εκδότης, συγγραφέας και παιδαγωγός Χάρης Πάτσης.
    Η ενεργός του παρουσία και δράση, μετρημένη με συμβατικούς όρους, φτάνει τα ενενήντα εφτά χρόνια. Σχεδόν έναν αιώνα.
    Η παρουσία, όμως, η δράση και η προσφορά του Χάρη Πάτση, δεν μπορεί να μετρηθεί με συμβατικούς όρους.
    Γιατί το παιδαγωγικό, πνευματικό και πολιτιστικό έργο, που δημιούργησε, δεν μπορεί να χωρέσει στα στενά όρια του ενός αιώνα.
    Γιατί, η ανυπολόγιστης ηθικής και επιστημονικής αξίας, παιδαγωγική, πνευματική και πολιτιστική παραγωγή, που μας κληροδότησε, δεν μπορεί να υπολογιστεί με τα καθιερωμένα μέτρα και σταθμά.
    Πληθωρικός, χαλκέντερος, ασύμβατος δημιουργός, ο Χάρης Πάτσης, για περισσότερα από εβδομήντα χρόνια, αφιέρωσε την ύπαρξή του, την επίγεια ζωή του, στην υπηρεσία της Παιδείας, του Πνεύματος και του Πολιτισμού.
    Περισσότερα από εβδομήντα χρόνια της ζωής του, διέθεσε εργαζόμενος για την πρόοδο των Ελλήνων συμπατριωτών του, για την αναβάθμιση της παιδείας του Έθνους, για τον πνευματικό και κοινωνικό μετασχηματισμό της Ελληνικής κοινωνίας.
    Ακόμα και ο πανδαμάτωρ Χρόνος υποκλίθηκε, μπροστά στην ακάματη δραστηριότητα του αείμνηστου Χάρη και του δάνεισε ικανό χρόνο, πλήρη πνευματικής διαύγειας, για να ολοκληρώσει τους πνευματικούς του στόχους και να τηρήσει το ιδιότυπο εθνικό του Συμβόλαιο.
    Στην οικογένειά του, ευχόμαστε τα πλέον ειλικρινή μας συλλυπητήρια.

    Γιώργος Βασιλείου,
    «Ήπειρος, Άπειρος Χώρα»

  5. Ο Χάρης Πάτσης υπήρξε ο βασιλιάς της Εγκυκλοπαίδειας. Υπήρξε, όμως και ένας ακαταπόνητος διάκονος της Παιδείας για σχεδόν έναν ολόκληρο αιώνα. Το έργο του τεράστιο, μνημειώδες! Σαν ένας σύγχρονος Μέγας Αλέξανδρος των Γραμμάτων, πέτυχε να βοηθήσει πολλές γενιές ελλήνων να ξεφύγουν από τα δίχτυα του αναλφαβητισμού. Έθεσε, σίγουρα της βάσεις για την εμπέδωση του Δημοτικισμού και βοήθησε έμπρακτα στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που πραγματοποίηθηκε κατά τις δεκαετίες του 1950, 1960, οπότε και πολλοί έλληνες φοιτητές άνοιξαν τα φτερά τους για διεθνή καριέρα στην αλλοδαπή τιμώντας την πατρίδα τους με το περαιτέρω έργο τους (μέσα σε αυτούς και ο πατέρας μου). Αλλά, και μεταγενέστεροι (όπως εγώ, γενιά 1970) γίναμε επιστήμονες ξεφυλλίζοντας, μεταξύ άλλων, τις χιλιάδες σελίδες των πολύτομων λεξικών και εγκυκλοπαιδείων του, όλες γεμάτες πλούτο πληροφοριών. Όταν ζούσα δε, στην Αμερική, έβλεπα με εντύπωση τους έλληνες της διασποράς να καταφεύγουν συχνά πυκνά για σπουδή σε έργα του Χάρη Πάτση, που είχαν ταξιδέψει στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Μεγάλη η χάρά, το ελληνικό πνεύμα να σε ακολουθεί στην άλλη άκρη της οικουμένης. Ξέρω, ακούγεται νοσταλγικό, ρομαντικό ίσως, αλλά η είδηση του θανάτου του Χάρη Πάτση, με κάνει να νοιώθω πως ρίχνει την αυλαία σε μια ολόκληρη εποχή. Εκείνη, όπου τα Γράμματα της Πατρίδας ταξίδευαν στον Κόσμο μαζί με τη δίψα για μάθηση και εξέλιξη. Θεωρώ πως ο Χάρης Πάτσης, στάθηκε σαν ούριος άνεμος στο ταξίδι μας αυτό. Καλό ταξίδι, σοφέ πρεσβευτή των Γραμμάτων, από μια οικογένεια που σε έχει στην καρδιά της.

  6. Ο Χάρης Πάτσης μας ζέστανε με τη σοφία του μέσα από τις σελίδες των έργων του. Μας όπλισε με τα απαραίτητα εργαλεία της μάθησης για να ανοίξουμε πανιά για τις θάλασσες της γνώσης. Μας βοήθησε να εκτιμήσουμε την αξία της Παιδείας και να εμπεδώσουμε μέσα μας πως χωρίς αυτήν ένας άνθρωπος είναι γυμνός όσες πανωπλίες και αν φορέσει. Μας προέτρεψε να κυνηγήσουμε τα όνειρά μας μέσα από τις σπουδές και τα γράμματα. Μας βοήθησε να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Και αυτό, το τελευταίο, είναι που στη συνείδησή μας τον καθιστά με μια και μόνο λέξη ΑΘΑΝΑΤΟ.

  7. Σπουδαίος άνθρωπος. Φώτισε με τη δάδα του το πνευματικό σκότος της χώρας μας. Για όσους ξέρουν να εκτιμούν το όνομά του Χάρη Πάτση θα μείνει αθάνατο.

  8. Ο Χάρης Πάτσης Φώτισε με την πνευματική του πορεία το Ελληνικό Παιδαγωγικό Πάνθεον. Υπήρξε ένας μεγαλόδωρος ρέκτης των Γραμμάτων που έφυγε σεμνά, αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο κληροδότημα σε εκείνους που εκτιμούν τα πνευματικά αγαθά του πολιτισμού μας. Ας τον θυμόμαστε για τη συνεισφορά του πάντα με το σεβασμό που αρμόζει.

  9. Ο Χάρης Πάτσης μας συνόδευσε για πάρα πολλές δεκαετίες στον αγώνα μας για κατάκτηση γνώσης και μόρφωσης. Οι σελίδες των έργων του, ακόμα και σήμερα, μας κρατούν συντροφιά τις στιγμές που τις έχουμε ανάγκη. Σπουδαίος Έλληνας, μεγάλο το έργο του. Είναι κρίμα που δεν βλέπω τις τηλεοράσεις να κάνουν λόγο για αυτό, σε αντίθεση ευτυχώς με το διαδίκτυο που δεν εξυπηρετεί συμφέροντα πνευματικής λίθης.

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για την εξάλειψη των ανεπιθύμητων σχολίων. Μάθετε πως επεξεργάζονται τα δεδομένα των σχολίων σας.