Από τον “Κήπο εν κινήσει”
στον “Πλανητικό Κήπο” !
Διάλεξη του Γάλλου αρχιτέκτονα τοπίου
και συγγραφέα Gilles Clément
Τρίτη 8 Φεβρουαρίου 2011
Ώρα έναρξης 7 μμ.
Είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας
Η διανομή δελτίων αρχίζει στις 5.30 μ.μ.
Η διάλεξη θα γίνει στα γαλλικά και θα υπάρχει ταυτόχρονη μετάφραση στα ελληνικά.
Πιστό στα ραντεβού του με σημαντικές προσωπικότητες της Ευρώπης, το Megaron Plus καλεί το κοινό του να παρακολουθήσει τη διάλεξη ενός διεθνώς καταξιωμένου αρχιτέκτονα τοπίου.
Η ιδιαίτερη αυτή συνάντηση με πρωταγωνιστή τον Gilles Clément (Ζιλ Κλεμάν) θα πραγματοποιηθεί στις 8 Φεβρουαρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Τον Γάλλο αρχιτέκτονα τοπίου που θα δώσει διάλεξη με τίτλο «Από τον ‘Κήπο-εν κινήσει’, στον ‘Πλανητικό Κήπο’ θα παρουσιάσει στο κοινό του Megaron Plus ο αρχιτέκτονας Μέμος Φιλιππίδης. Αφού ολοκληρώσει την ομιλία του, ο Ζιλ Κλεμάν θα απαντήσεις σε ερωτήσεις που θα του θέσουν από σκηνής, ο δημοσιογράφος Γιώργος Αρχιμανδρίτης και ο αρχιτέκτων Θωμάς Δοξιάδης.
Η διάλεξη πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ).
Ο Ζιλ Κλεμάν γεννήθηκε στο Argenton–sur–Creuse της Γαλλίας το 1943. Σχεδιαστής κήπων, βοτανολόγος, εντομολόγος και συγγραφέας, έγινε ευρέως γνωστός σχεδιάζοντας πολλά δημόσια πάρκα στη Γαλλία, μεταξύ των οποίων και το Parc André-Citroën στο Παρίσι. Το 1998, έλαβε το Εθνικό Βραβείο Τοπίου της Γαλλίας.
Από τις πιο γνωστές και σεβαστές προσωπικότητες στη Γαλλία, καθηγητής στην Εθνική Σχολή Τοπίου των Βερσαλλιών, ο Ζιλ Κλεμάν πιστεύει ακράδαντα ότι ο άνθρωπος είναι κομμάτι του φυσικού κόσμου και πρέπει να μάθει να δημιουργεί και να ζει μέσα σε αυτόν. Θεωρεί μάλιστα ότι έχει ζωτική σημασία να αφήσουμε τη φύση ελεύθερη, έτσι ώστε «να επέλθει η αρμονία ανάμεσα στα φυτά, τα χρώματα και τα ορυκτά». Αυτό το δόγμα υπηρετεί, είτε δουλεύει για το ελβετικό μετρό, είτε σχεδιάζει κάποιο γαλλικό δημόσιο πάρκο είτε συμμετέχει ενεργά στην αναδιοργάνωση του Σοβέτο στη Νότια Αφρική.
Ο Ζιλ Κλεμάν έχει δημιουργήσει τον προσωπικό του κήπο στην περιοχή La Creuze της κεντρικής Γαλλίας. Γνωστός με το όνομα “La Vallée”, ο κήπος αυτός θεωρείται ένας από τους πιο ενδιαφέροντες στη χώρα. Αυτός ο κήπος μάλιστα ήταν η αφορμή για τον Κλεμάν να εμπνευστεί και να υλοποιήσει τα τρία σημαντικότερα projects του: τον Κήπο εν κινήσει, το Μανιφέστο του Τρίτου Τοπίου και τον Πλανητικό Κήπο. Οι ριζοσπαστικές αυτές ιδέες σημάδεψαν τους σύγχρονους αρχιτέκτονες τοπίου.
Ο Κήπος εν κινήσει απορρέει από την παρατήρηση του Ζιλ Κλεμάν ότι ένα φυσικό τοπίο δεν “παγώνει” ποτέ. Σύμφωνα με τον Κλεμάν, ο κηπουρός, αντί να περιορίζει τα φυτά σε έναν συγκεκριμένο τόπο, μπορεί να δείξει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στη φύση και να της αφήσει “το πεδίο ελεύθερο”. Τα φυτά, ανάλογα με την τυχαία μετακίνηση των σπόρων και ανάλογα με τις φυτοκοινωνιολογικές προτιμήσεις, θα μπορέσουν να βρουν τον τόπο που τους ταιριάζει περισσότερο.
Ο Πλανητικός Κήπος είναι ένας τρόπος να σκεφτούμε την οικολογία ενσωματώνοντας τον άνθρωπο -τον κηπουρό- μέσα σε όλους τους χώρους της. Σκοπός είναι να μάθουμε πώς να εκμεταλλευτούμε τη βιοποικιλότητα του πλανήτη χωρίς να την καταστρέψουμε, δηλαδή πώς να συνεχίσει να λειτουργεί η “μηχανή” του πλανήτη και να διατηρηθεί η ζωή του κήπου και επομένως και του κηπουρού. Ο Πλανητικός Κήπος αποτέλεσε το θέμα μιας σημαντικής έκθεσης στην Grande Halle de la Villette στο Παρίσι το 1999, όπου ο Ζιλ Κλεμάν παρουσίασε μια ευφυή συνέχεια μεταξύ της φύσης και του πολιτισμού.
Τέλος, το Τρίτο Τοπίο αποτελείται από το σύνολο των τόπων που έχουν αφεθεί από τον άνθρωπο και αναφέρεται στο Τρίτο Κράτος (και όχι στον Τρίτο Κόσμο), δηλαδή σε ένα μέρος που δεν εκφράζει ούτε την εξουσία ούτε την υποταγή. Αυτοί οι περιθωριακοί τόποι συνιστούν μία βιολογική ποικιλότητα που δεν θεωρείται φυσικός πλούτος. Εκεί η χλωρίδα και η πανίδα οργανώνονται σύμφωνα με νόμους που δεν είναι ούτε εκείνοι του κηπουρού ούτε εκείνοι του γεωργού ή του δασοφύλακα ή του παραδοσιακού εξωραϊστή. Το Τρίτο Τοπίο συνιστά τον χώρο που απολαμβάνει το προνόμιο της βιοποικιλότητας. Υπό το πρίσμα αυτό, το Τρίτο Τοπίο εμφανίζεται ως η γενετική αποθήκη του πλανήτη, ο τόπος του μέλλοντος.
«Περισσότερο από όλα πιστεύω στη διαρκή επαναθεώρηση όλων όσων επιτρέπουν στη ζωή να υπάρχει και να εξελίσσεται», δηλώνει ο Ζιλ Κλεμάν. «Δεν πιστεύω τόσο σε μια ποσοτική, αλλά σε μια συμπεριφορική διαφοροποίηση. Αισθάνομαι πολύ συχνά ότι οι οικολόγοι έχουν μια σκληρότητα, μια επιθυμία να μπλοκάρουν την εξέλιξη, να διατηρήσουν την κατάσταση “όπως πριν”. Κι όμως, η ζωή πάνω στη γη δεν σταμάτησε ποτέ να επινοεί φόρμες ριζικά καινούργιες και, όπως πρέπει, “σκανδαλώδεις”. Η φύση είναι πληθωρική, αλλά δεν επαναλαμβάνεται η ίδια».
Κάποια από τα σημαντικότερα projects του Ζιλ Κλεμάν είναι: Jardins de l’abbaye de Valloires (1990), Jardins du Château de Blois (1989), Parc André Citroën (1992), Jardins de l’Arche de la Défense στη Nanterre (1995), Parc Henri Matisse στη Lille (1996), Jardins de l’Ecole Normale στη Lyon (1999), Jardin du Musée du Quai Branly στο Παρίσι (2007), Jardins de l’Arbre Ballon στις Βρυξέλλες (2008), Le Jardin du Tiers Paysage (2009).
Κάποιες από τις εκθέσεις του: Une école buissonnière, Espace Electra, Paris 1996, Le Jardin Planétaire, La Villette, Paris 1999/2000, Le Tiers Paysage, Centre Canadien d’Architecture, Montréal 2006, La Sagesse du Jardinier, Biennale d’art Contemporain de Melle 2007, Le Tiers Paysage de Lanzarote, Canaries 2008.
Και κάποια από τα βιβλία του: Eloge des Vagabondes, Nil, Paris 2002, Le Jardin en Mouvement, Sens et Tonka, Paris 5éme édition en 2004, La Sagesse du Jardinier, L’œil Neuf, Paris 2004, Manifeste du Tiers Paysage, Sujet/Objet, Paris 2004, Nuages, Bayard, Paris 2005, Une écologie Humaniste avec Louisa Jones, Aubanel, Paris 2007, Neuf Jardins Planétaires, Actes sud, Arles 2008, Le Salon des Berces, Nil, Paris 2009.
Ο Ζιλ Κλεμάν είναι ένας από τους σπάνιους καλλιτέχνες και στοχαστές που έχει μια ολιστική θεώρηση του δίπτυχου “οικολογία και πολιτισμός”. “Εγώ είμαι κυρίως κηπουρός. Φυτεύω έναν σπόρο και περιμένω. Συμβαίνουν όμως και απρόβλεπτα πράγματα. Συχνά, οι προβλέψεις διαψεύδονται από την ίδια τη βιολογία, για την οποία αγνοούμε πολλά”, λέει. Γεμάτος ευαισθησία και όραμα, ο Ζιλ Κλεμάν έχει κερδίσει με τις ιδέες και τα έργα του την αναγνώριση του ευρύτερου κοινού.
Στις 8 Φεβρουαρίου, το κοινό του Megaron Plus θα έχει την μοναδική ευκαιρία να τον γνωρίσει από κοντά και να συνομιλήσει μαζί του.
CAMERA STYLO 