Το Σάββατο στις 28 Μαΐου 2011 στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών έλαβε χώρα η πρώτη ημερίδα για την Ψηφιακή Εικόνα της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου με τίτλο «Ψηφιακές Εμπειρίες και Προοπτικές». Η ημερίδα ξεκίνησε με χαιρετισμό του προέδρου της Ακαδημίας Τάσου Μπουλμέτη. Ο σκηνοθέτης Τάσος Μπουλμέτης μοιράστηκε με το κοινό το προβληματισμό του ότι το θέμα της τεχνολογίας στο σινεμά πάντα είχε δύο πόλους: η τεχνολογία συμβάλει τόσο στη μείωση του κόστους όσο και στην δημιουργία νέας θεματικής, ενός νέου περιεχομένου στη τέχνη του κινηματογράφου.
Ακολούθησε χαιρετισμός του διοργανωτή και διευθυντή φωτογραφίας Γιώργου Αργυροηλιόπουλου, όπου ευχαρίστησε την Ακαδημία και όλη την ομάδα παραγωγής για την δημιουργία και οργάνωση αυτής της ημερίδας.
1ο Τραπέζι: ΝΕΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΟ ΣΙΝΕΜΑ
Συντονίστρια: Κατερίνα Ευαγγελάκου
Ομιλητές: Κωνσταντίνος Μωριάτης, Ντίνα Μελινιώτη, Κωνσταντίνα Σταυριανού, Ηλέκτρα Βενάκη, Κώστας Εφήμερος
Εισαγωγή από την συντονίστρια του τραπεζιού Κατερίνα Ευαγγελάκου. Η νέα οικονομία στο νέο ελληνικό σινεμά.
Ο παραγωγός Κωνσταντίνος Μωριάτης τόνισε από την αρχή πως η ψηφιακή κατάκτηση χάρισε νέες προοπτικές για το σινεμά πέρα από κάθε φαντασία. « Πρέπει η ψηφιακή τεχνολογία να υπηρετεί την τέχνη του κινηματογράφου και φυσικά την εκάστοτε ιστορία, σε αντίθεση με πρακτικές που υιοθετούνται σε κινηματογραφικές βιομηχανίες, όπως το Χόλυγουντ» συνέχισε ο Μωριάτης στην ομιλία του. Στην Ελλάδα δυσκολευόμαστε να εκμεταλλευτούμε την υπεραξία της τεχνολογίας λόγω της μικρής εγχώριας αγοράς, θα πρέπει να προελκυσθούν ξένα κεφάλαια για να μπορέσει ο ελληνικός κινηματογράφος να εκμεταλλευτεί τις νέες ψηφιακές τεχνολογίες.
Η Ντίνα Μελινιώτη διευθύντρια της Kodak και η Κωνσταντίνα Σταυριανού(general manager της Graal) μίλησαν για το κόστος του αναλογικού μέσου σε αντιδιαστολή με το ψηφιακό. Για αρχή δόθηκε μια αντιπαραβολή των υπέρ και των κατά των δύο μεσών, τονίστηκε όμως ότι μπορεί να φαίνεται ότι το ψηφιακό φιλμ είναι πιο φτηνό αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια, καθώς τα κρυφά κόστη μπορεί να εκτοξευθούν. Σε αντίθεση το φιλμ μπορεί να γίνει συνοδοιπόρος των νέων τεχνολογιών, ενώ ταυτόχρονα μετρά σχεδόν ένα αιώνα παρουσίας στον κινηματογράφο. Μετά από έρευνες η διαφορά κόστους ψηφιακού/ αναλογικού(χωρίς τον υπολογισμό των κρυφών κοστών) είναι της τάξεως 5 με 15 % αρά η επιλογή δεν είναι θέμα οικονομικό αλλά θέμα αισθητικό. Η Ντίνα Μελινιώτη τόνισε ότι πρέπει να ξέρουμε γιατί επιλέγουμε να τραβάμε ψηφιακά ή όχι. Η Κωνσταντίνα Σταυριανού στη συνέχεια μας παρουσίασε την διαδικασία post production για το ψηφιακό και το αναλογικό μέσο, τονίζοντας για ακόμη μια φορά ότι η διαφορά κόστους και εδώ είναι πολύ μικρή, ενώ το φιλμ συνεχίζει να είναι ιδανικό μέσο για να αποτυπώσει ένας δημιουργός την ιστορία του.
Η Μαριλίζα Τοτόμη, γενική διευθύντρια της United International Pictures, ανέπτυξε μια ομιλία με θέμα την νέα οικονομία στην κινηματογραφική ελληνική αγορά. Γιατί digital λοιπόν; Στη διανομή ανοίγει νέους δρόμους καθώς και στο πως θα είναι η βιομηχανία αύριο. Ήδη το VOD (Video on Demand) είναι το μέλλον και ένας δρόμος λύσης για την πειρατεία των ταινιών μέσω ίντερνετ, μιας μάστιγας που πρέπει να σταματήσει.
Η Ηλέκτρα Βενάκη στην παρουσίαση της για το νέο Web μίλησε για την χρησιμότητά του στην προώθηση, διάδοση, προβολή και διανομή της κινηματογραφικής ταινίας, ενώ και για την συνεργασία με το ψηφιακό μέσο καθώς είναι και τα δύο οπτικοακουστικά μέσα. Το web δίνει νέα δυνατότητα στην προώθηση του κινηματογράφου. Η πλατφόρμα AltCine προσπαθεί να κάνει ακριβώς αυτό για τον βαλκανικό κινηματογράφο και προτείνει μέσα από μια σειρά εργαλείων, πληθώρα έμμεσων και άμεσων τρόπων προώθησης και διάθεσης των κινηματογραφικών έργων, αλλά και μια κοινότητα που όλοι, κινηματογραφιστές, ακαδημαϊκοί, κοινό, κριτικοί, θα συναντηθούν και θα μιλήσουν για το κινηματογράφο.
Ο Κώστας Εφήμερος ήταν ο τελευταίος ομιλητής του πρώτου τραπεζιού «Η Νέα Οικονομία» και μίλησε για την εμπειρία που είχε από την παραγωγή του “Dept-O-crasy” πάνω στο crowdsourcing και το θεατή σε ρόλο συμπαραγωγού. Έδειξε πως με πίστη και μεράκι μπορείς να γυρίσεις ένα διεθνές ντοκιμαντέρ και να σου κοστίσει μόλις 9.000 ευρώ. Πρόβαλε και το πρώτο τρέιλερ που έφτιαξε, ενώ ο κόσμος που δώρισε τα χρήματα του μπορούσε ανά πάσα στιγμή να μπει στο σαιτ και να ελέγξει τα οικονομικά της παραγωγής. Με βάση τη δική του εμπειρία αναρωτήθηκε πως μπορεί ο κόσμος και η νέες τεχνολογίες να βοηθήσουν στις νέες παραγωγές, προβληματίζοντας ευχάριστα το κοινό.
Μετά το τέλος της συζήτησης η σκηνοθέτης Όλγα Μαλέα ρωτώντας αν αυτοί που βοήθησαν οικονομικά στην παραγωγή του “Dept-O-crasy” μπορούν να περιμένουν κάτι πίσω σαν παραγωγοί και εξομολογήθηκε ότι είχε και αυτή ένα καημό να κάνει μια ταινία με παραγωγό το κοινό. Ο Κώστας Εφήμερος έδωσε τις γνώσεις του για το πώς μπορεί κανείς νομικά να πραγματοποιήσει κάτι τέτοιο.
Κεντρική ομιλία 1ου τραπεζιού: KATE MYERS παραγωγός, Forward Films
«Η ΜΙΚΡΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ»
Η Kate Myers μίλησε για την παραγωγή λοου μπάτζετ ταινιών στο Ηνωμένο Βασίλειο και την προσωπική της εμπειρία.
Δουλεύοντας χρόνια στην κινηματογραφική βιομηχανία, αποφάσισε να ιδρύσει την δική της εταιρεία. Έψαξε λοιπόν, για το τι κενό θα μπορούσε να καλύψει μια εταιρεία μικρών ανεξαρτήτων παραγωγών. Η εταιρία της έχει κάνει την παραγωγή μέχρι στιγμής σε τρεις ταινίες. Το “Tormented”, “Skeletons”, “Grabbers” είναι οι τρεις ταινίες που ήδη έχουν παραχθεί από την εταιρεία με πολύ θετικό feedback(εισιτηρίων, πωλήσεων και βραβείων) . Οι προκλήσεις για τις μικρές παραγωγές στο Η.Β. είναι δύο, όπως τόνισε η Kate Myers. Το κοινό του Ηνωμένου Βασίλειο συνηθίζει να σνομπάρει τις μικρές ταινίες και ότι οι κινηματογραφιστές στο Η.Β. έχουν να ανταγωνιστούν και την κινηματογραφική βιομηχανία των Η.Π.Α.
Το πώς αντιμετωπίστηκαν αυτές οι προκλήσεις ανέπτυξε η Myers χρησιμοποιώντας την εμπειρία της από την παραγωγή της ταινίας “Skeletons “. Σε αυτό το σημείο προβλήθηκε και ένα απόσπασμα της ταινίας και συγκεκριμένα την αρχή της. Η ταινία κόστισε 400,000 λίρες και είχε ένα καλό πέρασμα στο box-office, ενώ έφτασε μέχρι τα βραβεία BAFTA. Για την Κέιτ ο μόνος τρόπος για να γυρίσεις μια ταινία είναι η μικρή ανεξάρτητη παραγωγή. Η μικρή ανεξάρτητη παραγωγή δεν αφορά μόνο τους παραγωγούς αλλά και τους δημιουργούς, ηθοποιούς, καθώς τους προστατεύει από την αγορά και μπορεί να τους βοηθήσει στην πορεία τους στη βιομηχανία. Έτσι το είδος του φιλμ είναι πολύ σημαντικό για το αν θα μπορέσεις να το γυρίσεις με χαμηλό προϋπολογισμό. Για παράδειγμα οι ταινίες τρόμου είναι πιο εύκολες, σε αντίθεση με τις κωμωδίες που το κοινό μπορεί να αναζητά γνωστούς πρωταγωνιστές. Η ομάδα σε χαμηλού κόστους παραγωγής ταινία πρέπει να μοιράζονται τις ίδιες ιδέες και πάντα να λειτουργούν σαν ομάδα. Οι παραγωγοί πρέπει να αλλάξουν και να σταματήσουν να είναι αυτοί που απλά φέρνουν τα λεφτά, αλλά να συμμετέχουν στο project ενεργά, τόνισε η Myers. Όταν δεν έχεις την πολυτέλεια να γυρίσεις σκηνές που δεν θα χρησιμοποιήσεις ξανά, όλοι δουλεύουν πιο δεμένα. Με αυτό τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα να ανακαλύψεις και νέα ταλέντα. Όταν οι ταινίες θα είναι έτοιμες πρέπει ως παραγωγός να έχεις ένα σίγουρο και σταθερό προγραμματισμό για το πώς θα κινηθούν στην αγορά και να χρησιμοποιήσεις τα νέα μέσα προς όφελος σου. Συνολικά θεωρεί ότι το ψηφιακό μέσο είναι ως ένα σημείο μονόδρομος για την ανεξάρτητη παραγωγή, αν υπάρχουν οι τεχνικές προϋποθέσεις. Σε αυτό το σημείο διαφώνησε με προηγούμενος ομιλητές που υποστήριξαν ότι δεν υπάρχει τόσο μεγάλη διαφορά μεταξύ φιλμ και ψηφιακού μέσου όσο αναφορά το κόστος.
Υποστήριξε ότι συνολικά κάνεις χαμηλού προϋπολογισμού ταινίες για να ανακαλύψεις νέα ταλέντα και με αυτό τον τρόπο να μπορείς να δημιουργείς δίκτυα ώστε οι low budget παραγωγές μπορούν και πρέπει να γίνουν ανταγωνιστικές στη κινηματογραφική βιομηχανία.
Ο παραγωγός Τσουριανής ρώτησε την Kate πως αντιμετωπίζουν την πρόκληση έλλειψης χρηματοδότησης στο Η.Β.. Η ίδια απάντησε ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις ειδικά για τις ταινίες genre αλλά πρέπει να προσπαθείς και να βρίσκεις τρόπους για κάθε ταινία ξεχωριστά. Απαντώντας σε ερωτήσεις προβλημάτισε το κοινό όταν είπε ότι το 15% των ταινιών χαμηλού προϋπολογισμού μπορούν να μην κάνουν ποτέ ούτε μια προβολή. Η ίδια η Kate δεν απέκλεισε να γυρίσει μια ταινία στην Ελλάδα αρκεί να βρει ένα project που θα της ταιριάζει. Η σκηνοθέτης Όλγα Μαλέα επέστρεψε στην θεματική του τι σημαίνει να γυρίζει κανείς ταινίες με δωρεές. Η Mayersβλέπει το τι κερδίζει κάποιος από αυτό αλλά ταυτόχρονα αναγνωρίζει τις δυσκολίες που προκύπτουν πρακτικά. Η δημοσιογράφος Πόλυ Λυκούργου ρώτησε για τα ποσοστά που αφιερώνει ένας παραγωγός σε κάθε κομμάτι της παραγωγής. Η παραγωγός απάντησε ότι σε γενικές γραμμές περίπου 80% των χρημάτων δόθηκε στο γύρισμα ενώ το υπόλοιπο 20% ήταν για τα τριγύρω μιας παραγωγής.
2ο τραπέζι: DIGITAL CINEMATOGRAPHY
Συντονιστής: Γιώργος Αργυροηλιοπουλός
Ομιλητές: Γιάννης Δακαλοθανάσης, Άγγελος Βισκαδουράκης, Ηλίας Αδαμής, Νίκος Μούτσελος, Σάκης Μπουζάνης.
Δυστυχώς λόγω γυρισμάτων ο κύριος Ζαρμπαλούκος δεν μπόρεσε να παρευρεθεί στην ημερίδα.
» ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 7D- ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΘΩΟΤΗΤΑ;»
Μπορείς με την σημερινή τεχνολογία να γυρίσεις στην εποχή της αθωότητας; Να νιώσεις όπως όταν ήσουν παιδί και ανακάλυπτες τον κόσμο πίσω από ένα φακό; Ο Γιάννης Δασκαλοθανάσης, διευθυντής φωτογραφίας, μίλησε για τις νέες τεχνολογίες και τη δική του εμπειρία.
Ο διευθυντής φωτογραφίας ως υπεύθυνος για την εικόνα καταδικάζεται στο να παρακολουθεί στενά τις καινούριες τεχνολογίες επεσήμανε ο συντονιστής του τραπεζιού Γιώργος Αργυροηλιόπουλος στην αρχή της συζήτησης.
Ο Δασκαλοθανάσης έφερε την κάμερα (7D) με την οποία γυρίστηκε η καινούρια ταινία του Κώστα Καπάκα «Magic Hour» αναπτύσσοντας τα υπέρ και τα κατά του νέου τρόπου. Η μηχανή υπέστη ειδική επεξεργασία ώστε να παίρνει φακό «κλασσικής» κινηματογραφικής κάμερας. Πέρα από το προφανές υπέρ του κόστους, η φωτογραφική μηχανή έδινε μια ελευθερία στο πως θα τραβήξεις, στις γωνίες λήψεις, στο βραδινό γύρισμα. Πλάνα της ταινίας ανέδειξαν τις δυνατότητες αυτής της 7D μηχανής. Στα κατά της τεχνικής είναι το rolling shutter και η έλλειψη time code με αποτέλεσμα να αλλάζει η κλασσική κινηματογράφηση. Φυσικά ο Δασκαλοθανάσης δεν συνιστά την πλήρη αντικατάσταση των παλιών μέσων, αλλά να υιοθετήσουμε/ενσωματώσουμε τα νέα μέσα στην κινηματογραφική παλέτα.
«Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΣΤΗ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΚΗ ΥΠΑΡΞΗΣ ΤΟΥ(;)»
Ο Άγγελος Βισκαδουράκης αναρωτήθηκε αν χρειαζόμαστε κινηματογραφιστή στο σύγχρονο κινηματογράφο. Συνέδεσε την τέχνη με την επιστήμη, δηλώνοντας ξεκάθαρα ότι δεν μπορείς να είσαι καλλιτέχνης χωρίς να είσαι επιστήμονας. Έδειξε στο κοινό τι βλέπει ένας διευθυντής φωτογραφίας όταν κοιτά τον κόσμο και πως ενσωματώνει σε κλασσικές θεωρίες την τεχνολογία καταλήγοντας πάλι στο πιο σημαντικό εργαλείο του κινηματογραφιστή: το μάτι. Κατέληξε ότι ίσως οι σύγχρονες τεχνικές κινηματογράφησης σε συνδυασμό με το budget οδηγεί τους κινηματογραφιστές να λειτουργούν κάτω από τις δυνατότητες τους. Η απαξίωση του διευθυντή φωτογραφίας δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει, τόνισε ο Βισκαδουράκης. Κλείνοντας επεσήμανε ότι ο διευθυντής φωτογραφίας είναι ο humanizer της τεχνολογίας για να το κινηματογράφο.
«ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΕ DIGITAL ΕΠΟΧΕΣ»
Ο Ηλίας Αδάμης θέλησε να μιλήσει για το τώρα της τεχνολογίας στη διεύθυνση φωτογραφίας. Όπως είπε το ψηφιακό μέσο μπήκε στον ελληνικό κινηματογράφο δυναμικά χωρίς πάντοτε αυτό να είναι υπέρ για τις ίδιες τις ταινίες. Παρουσίασε κομμάτια της ταινίας «Διόρθωση» του Θάνου Αναστόπουλου, η οποία είναι μια σχεδιασμένη low budget ταινία. Σε αυτή τη ταινία το ψηφιακό μέσο ήταν μια συνειδητή επιλογή, που υπηρετεί την ίδια την ταινία και την ιστορία. Η συγκεκριμένη ταινία ζητούσε μια βρώμικη εικόνα και μια έλλειψη βάθους πεδίου. Μια τέτοια κινηματογράφηση δίνει την δυνατότητα να βλέπεις το υλικό σου από το γύρισμα. Κάθε νέα ταινία είναι ένα πείραμα ειδικά σήμερα και ειδικά για τον διευθυντή φωτογραφίας, που καλείται να μαθαίνει συνεχώς νέες τεχνικές. Ο Αδαμής κάλεσε να αγκαλιάσουν οι επαγγελματίες του κινηματογράφου τα νέα μέσα, χωρίς βέβαια να σημαίνει ότι θα εγκαταλειφτεί το φιλμ. Η παρουσίαση του τρέιλερ της ταινίας Άπνοιας του Άρη Μπαφαλούκα έδειξε το κοινό τις δυνατότητες που χαρίζει η ψηφιακή κινηματογράφηση στις νέες ταινίες και τη δυνατότητα του να πάει κανείς λίγο πιο πέρα. «Ας είμαστε ανοιχτοί στις νέες προοπτικές, χωρίς να πέσουμε σε παγίδες» έκλεισε ο Ηλίας Αδάμης.
«DIGITAL CINEMA POST PRODUCTION«
Ο Νίκος Μούτσελος κι ο Σάκης Μπουζάνης της εταιρείας post production «235» μίλησαν για το DCI. To DCI έχει σχεδιαστεί για να αντικαταστήσει την παραδοσιακή διανομή και ίσως να βελτιώσει και την παραγωγή εικόνας. Έγινε μια παρουσίαση των τεχνικών χαρακτηριστικών του digital cinema και της γνώσης που πρέπει να έχει κάποιος πάνω σε αυτό ώστε να πετύχει το μέγιστο αποτέλεσμα.
Ο Αργύρης Θέος έκανε μια παρέμβαση στο τέλος της συζήτησης για να πει ότι οι κινηματογράφοι σπανίως ακολουθούν τις συμβουλές ως προς τις προδιαγραφές εικόνας. Από το κοινό παρενέβη ένας διευθυντής φωτογραφίας τονίζοντας τα αρνητικά των καμερών 7D και 5D στο νετάρισμα ή στις δυσμενείς συνθήκες. Ο Άγγελος Βισκαδουράκης συμφώνησε, αλλά ταυτόχρονα μίλησε ότι δεν πρέπει να περιορίζονται οι κινηματογραφιστές σε στείρες συζητήσεις επί τεχνικών χαρακτηριστικών, αλλά να επιστρέψουμε στα θεμελιώδη, συγκεκριμένα για την φωτογραφία μιας ταινίας, στο φώς.
3ο τραπέζι: CGI ANIMATION – VISUAL EFFECTS –STEREO 3D
Συντονιστής: Κωνσταντής Φραγκόπουλος
Ομιλητές: Γιάννης Κωνσταντινίδης, Χρήστος Λεφάκης, Αριστοτέλης Μιχαηλίδης Μπάμπης Βενετόπουλος, Πάνος Ξενάκης, Κωνσταντής Φραγκόπουλος, Αντώνης Κοτζιάς, Γιώργος Φουκαράκης, Νίκος Παντερής, Γιάννης Ζαχαρογιάννης, Αργύρης Θέος
Ο συντονιστής Κωνσταντής Φραγκόπουλος ανακοίνωσε την θεματική του τραπεζιού που κινείται κυρίως στα όρια του animation και του graphic design.
«ΠΩΣ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΓΚΗ ΜΕΤΑΦΡΑΖΕΤΑΙ ΣΕ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΑΙΝΙΩΝ»
Ο Γιάννης Κωνσταντινίδης και ο Χρήστος Λεφάκης σκηνοθέτες και ιδρυτές της NOMINT Motion Design μιλούν για την ανάγκη του να δημιουργείς και πως αυτό μετουσιώνεται σε παραγωγή ταινιών. Οι δύο τους συνδέθηκαν με τους παρευρισκομένους στη Στέγη μέσω Skype. Ο γενικός διευθυντής Αριστοτέλης Μιχαηλίδης παρουσίασε την εταιρεία και κομμάτια από την δουλεία τους. Η εταιρεία δραστηριοποιείται τόσο στο χώρο της διαφήμισης όσο και στη δημιουργία ταινιών animation.
Οι δύο δημιουργοί, οι οποίοι έχουν σπουδάσει αρχιτεκτονική, κατέδειξαν τη σημασία του design στο animation. Η διαδικασία του να δημιουργήσεις ένα motion design μικρού μήκους δεν διαφοροποιείται σχεδόν σε τίποτα από την παραγωγή μιας κανονικής ταινίας. Για αυτό δεν θα σταματήσουν να δημιουργούν μικρού μήκους animation δίνοντας πάντα σημασία στην ιστορία.
«3D ΑΝΙΜΑΤΙΟΝ – το παράδειγμα της ταινίας «ΚΙΒΩΤΟΣ» – work in progress»
Ο Μπάμπης Βενετόπουλος μίλησε για την ιστορία της ταινίας. Η ΚΙΒΩΤΟΣ ήταν μια ιδέα που υπήρχε από τότε που ο Μπάμπης Βενετόπουλος και ο Πάνος Ξενάκης ήταν συμφοιτητές. Σιγά- σιγά δημιουργήθηκε ένας σταθερός πυρήνας που πειραματίστηκε με τα σχέδια στον υπολογιστή. Το 2007 ήρθε και η επιχορήγηση του MEDIA DESK που βοήθησε αυτή την παραγωγή ακόμη περισσότερο.
Η ταινία διηγείται την ιστορία μιας κιβωτού κατασκευασμένης από ζώα. Μέσα σε αυτή τη κιβωτό υπάρχει ένα δεσποτικό καθεστώς από το λιοντάρι-βασιλιά και όλα τα ζώα είναι παγιδευμένα. Όμως αυτό σύντομα θα αλλάξει. Η ταινία είναι σχεδόν έτοιμη.
Ο Πάνος Ξενάκης σημείωσε την πολυεπίπεδη διαδικασία του animation, που όλα αλληλοεξαρτώνται. Η πιο σημαντική φάση του animation είναι το development δηλαδή η φάση που γράφεται το σενάριο και σχεδιάζονται οι χαρακτήρες, τόνισε ο δημιουργός. Η ομάδα ήθελε να ετοιμάσει κάτι το άκρως επαγγελματικό, καθώς ο μέσος άνθρωπος είναι αποδέκτης πάρα πολλών εικόνων σήμερα με αποτέλεσμα να πρέπει οι δημιουργοί να προσπαθούν πιο συχνά. Οι χαρακτήρες σχεδιάστηκαν με στόχο να είναι αναγνωρίσιμοι και συμπαθητικοί στο target group της ταινίας, δηλαδή τα παιδιά, αλλά και το ευρύτερο κοινό, καθώς και για να υποστηρίζουν στο μέγιστο βαθμό την ιστορία.
«ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΔΟΥΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ YAFKA ΣΤΟΝ ΚΙΝ/ΦΟ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ»
Ο Αντώνης Κότζιας μετά από πολυετή εμπειρία στο χώρο του ανιμάτιον και αφού έχει δουλέψει σε διεθνείς παραγωγές ίδρυσε την εταιρεία Yafka, την μοναδική ελληνική εταιρεία που εξάγει ανιμάτιον στο εξωτερικό. Μίλησε στο κοινό για την εμπειρία του στο εξωτερικό και την απόφαση του να γυρίσει στην Ελλάδα. Κατάφερε να δουλεύει με ξένους με βάση την Ελλάδα. Έδειξε μια ταινία που ετοίμασε για το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού σαν παράδειγμα ανιμάτιον για πλανητάρια και για εκπαιδευτικούς λόγους.
«ΕΜΠΛΟΥΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΦΗΓΗΣΗ τα visual effects που δεν γίνονται αντιληπτά από τον θεατή και βοηθούν τον κινηματογραφιστή να αφηγηθεί την ιστορία του»
Ο Γιώργος Φουκαράκης μίλησε για το πώς visual effects μπορούν να συμβάλλουν στην αφήγηση και στην ταινία. Διαχώρισε τα visual effects σε τρείς κατηγορίες, τις οποίες και ανέλυσε.
1) Ορατά visual effects που ο θεατής έχει κάνει ασυνείδητα τη σύμβαση στο μυαλό του ότι δεν βλέπει κάτι αληθινό, πχ action movies, Avatar.
2) Διορθωτικά visual effects τα οποία είναι μη ορατά από τον θεατή και προκύπτουν από οικονομικούς περιορισμούς της παραγωγής ή από αδυναμία υλοποίησης στο γύρισμα π.χ. αφαίρεση μιας άσχημης λεπτομέρειας.
3) Αφηγηματικά visual effects δεν είναι ορατά από τον θεατή που βοηθάνε στην τεκμηρίωση και εμπλουτισμό του σεναρίου.
Οι δυνατότητες των visual effects μπορούν να δώσουν τρομερές δυνατότητες στο σκηνοθέτη και το σεναριογράφο, καθώς δεν υπάρχουν περιορισμοί. Αυτό όμως είναι δίκοπο μαχαίρι όπως σημείωσε ο Γιώργος Φουκαράκης. Το πιο σύνηθες είναι ότι τα visual effects δίνουν λύσεις σε άλυτα θέματα ταινιών και πλέον είναι αναπόσπαστο κομμάτι της δημιουργίας μιας ταινίας ολοκλήρωσε ο ομιλητής.
«ΣΤΕΡΕΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ POST PRODUCTION – επεξεργασία ταινίας σε πλήρως Στερεοσκοπικό Περιβάλλον, από το μοντάζ μέχρι την προβολή σε 3D αίθουσα»
Οι Νικόλαος Παντέρης και Ιωάννης Ζαχαρογιάννης μίλησαν για το 3D και το στερεοσκοπικό περιβάλλον καθώς και για τις διαφορές μεταξύ της δημιουργίας τρισδιάστατής και δυσδιάστατης ταινίας. Έκαναν μια ανασκόπηση της τεχνολογίας στις στερεοσκοπικές προβολές και κατέληξαν στο σήμερα, με τη επικράτηση του real D. Η γραμμή παραγωγής δισδιάστατης και τρισδιάστατης ταινίας είναι η ίδια, η μόνη μεγάλη διαφορά είναι ότι σε τρεις διαστάσεις το story board θα πρέπει να ακολουθείται με μοναδική ευλάβεια, δεν υπάρχει δυνατότητα ελευθερίας. Το μοντάζ στο τρισδιάστατο είναι πολύ πιο δύσκολο.
«STEREO 3D: ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ΣΤΟΝ ΒΕΝΤΕΡΣ- Η ΑΠΟΕΝΟΧΟΠΟΙΗΣΗ ΕΝΟΣ ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΟΥ ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ»
Ο Αργύρης Θέος ξεκινώντας από την ρήση του Τσάρλυ Τσάπλιν στοχεύει να μας ανατρέψει την προκατάληψη ότι η στερεοσκοπική εικόνα είναι ειδικό εφέ, ενώ ο πραγματικός κινηματογράφος είναι δύο διαστάσεων. Αναφέρθηκε σε παραδείγματα ταινιών όπως η ταινία του Βέντερς για τη Πίνα Μπάους και το Avatar του Τζέιμς Κάμερον. Παρουσιάζοντας αποσπάσματα από την ταινίες όπως το «Dial M for Murder» του Άλφρεντ Χίτσκοκ κατέδειξε ότι η στερεοσκοπική κινηματογράφηση είχε ξεκινήσει από πολύ νωρίς, ειδικά στις εκπαιδευτικές ταινίες θεματικών πάρκων και μπορεί να παρέχει στον θεατή πληροφορίες που δεν καταφέρνει να παρέχει η μονοσκοπική εικόνα.
Κάνοντας ένα προσωπικό σχόλιο ο Αργύρης Θέος παραδέχτηκε ότι είναι άδικο να στερείς από ένα καλλιτέχνη ένα εκφραστικό μέσο. Κάθε νέο μέσο πρέπει να μπαίνει στη παλέτα του καλλιτέχνη.
Εδώ ο ομιλητής σημείωσε με σθένος ότι οι φτηνές λύσεις μετατροπής αποτυγχάνουν, εκτός ότι το κόστος μετατροπής είναι πολύ μεγάλο ένα κακό στέρεο 3D θα ζαλίσει και θα προκαλέσει πονοκέφαλο στο κοινό.
Δεν είναι πολύ εύκολο φυσικά η συγκεκριμένη τεχνική να προσαρμοστεί σε χαμηλού κόστους παραγωγής. Καθώς το ποσοστό επί του συνολικού κόστους θα εκτοξεύεται σε 35%.
Ο Αργύρης Θέος παρουσίασε και το πρώτο 3D μικρού μήκους ταινιάκι σε σκηνοθεσία του ίδιου με τίτλο Citrellus Lateralus όπου ένα καρπούζι κατρακυλά σε αυτή την πόλη. Ο ίδιος υποστήριξε με σθένος ότι το 3D είναι το μέλλον και θα πρέπει να μην αντιμετωπίζεται πια με προκατάληψη από τους κινηματογραφιστές.
Κεντρική Ομιλία 3ου τραπεζιού: Πειράματα μη Γραμμικής Αφήγησης
FLORIAN TΗALHΕOFER « o Korsakow με έβαλε να το κάνω»
Συντοντιστής: Απόστολος Καρακάσης
Ομιλητής: Florian Thalheofer
Ο συντονιστής Απόστολος Καρακάσης μίλησε για το πώς η τεχνολογία άλλαξε το μέλλον του ντοκιμαντέρ. Πιο συγκεκριμένα στη συγκεκριμένη ομιλία εξετάστηκαν οι τρόποι που η μη γραμμική αφήγηση μπορεί να βοηθήσει το ντοκιμαντέρ.
Ο Florian Thalheofer είναι ο εφευρέτης του Korsakow ενός προγράμματος μοντάζ που μπορεί να δημιουργήσει μη γραμμικές και διαδραστικές αφηγήσεις. Κάνοντας ένα παιχνίδι , κάλεσε το κοινό να διαλέξει 40 λεπτά από την τετράωρη προετοιμασμένη ομιλία του. Δίνοντας ένα ζωντανό παράδειγμα του Korsakow και τις μη γραμμικής αφήγησης. Μια μοναδική παρουσίαση που άγγιζε τα όρια του video-art.
Το κοινό διάλεξε για αρχή το “love story project”, το τέταρτο παράδειγμα του προγράμματος που εφηύρε. Μέσα από αποσπασματικά βίντεο ανθρώπων μαθαίνουμε για τον έρωτα αλλά και πως μπορεί να βγει νόημα από μια μη γραμμική αφήγηση. Διαφορετικοί άνθρωποι από διαφορετικές χώρες μιλούν για θέματα που άπτονται του έρωτα και μπορεί φαινομενικά να είναι ασύνδετα, αλλά βρίσκουν τη θέση τους στο χώρο και στην κινηματογραφική αφήγηση.
Στη συνέχεια το κοινό διάλεξε την αναδρομή στο πως δημιουργήθηκε το πρόγραμμα. Όπως είναι προφανές το όνομα εμπνεύστηκε από το σύνδρομο Korsakow, από το οποίο πάσχουν οι χρόνιοι αλκοολικοί. Μια ομάδα τριών ξεκίνησε να σχεδιάσει το πρόγραμμα, το οποίο σήμερα μετρά δέκα χρόνια ζωής. Το Korsakow διατίθενται δωρεάν για τις μικρές παραγωγές.
Στο τρίτο μέρος της παρουσίασης το κοινό διάλεξε την κατηγορία “Your Brain” . Ο Florian Thalheofer μίλησε σχηματικά για τον τρόπο που ο εγκέφαλος επικοινωνεί μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων. Δεν λειτουργεί το ίδιο με τα συναισθήματα, καθώς τα συναισθήματα είναι σύνθετα και απαιτούν τόσες διαφορετικές εγκεφαλικές διεργασίες για να τα περιγράψεις.
Το Korsakow μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ταινίες ή για video installations και δίνει δυνατότητα σε αφηγητές ( όπως τους ονομάζει ο ίδιος ο Thalheofer) να διηγηθούν ιστορίες με την κοινή παραδοχή ότι δεν υπάρχει μόνο μια αλήθεια.
Ο Αργύρης Θέος ρώτησε τον Florian ποια είναι η αντίδραση του κόσμου στις ταινίες του. «Οι άνθρωποι μπερδεύονται συχνά καθώς η πληροφορία δεν είναι ξεκάθαρη, πολύ μου είπαν ότι μετά από δύο μέρες «κατάλαβαν» το μήνυμα» σημείωσε ο ίδιος. O Florian υποστήριξε ότι το Korsakow χαρίζει στο φιλμ τη δική του λογική, χωρίς να χρειάζεται να πιέσει το υλικό του ώστε να βγει ένα νόημα με τους όρους της γραμμικής αφήγησης. «Ποίο είναι το πιο επιτυχημένο σας project;» ρωτήθηκε και ο Florian μίλησε για το “Planet Galata”, αφού έβαλε το όλο εγχείρημα του σε ένα πιο υψηλό επίπεδο.
4ο τραπέζι: ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Συντονιστής: Κατερίνα Ευαγγελάκου
Ομιλητές: Άγγελος Φραντζής, Θάνος Αναστόπουλος, Γιώργος Μαυροψαρίδης, Λευτέρης Αδαμίδης.
ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΠΑΝΔΩΡΑ
Ο Άγγελος Φραντζής γύρισε την τελευταία του ταινία «Μέσα στο Δάσος» με μια μικρή φωτογραφική μηχανή ΚΑΙ σε αυτή την εισήγηση τόλμησε να αντιπαραβάλει την καινούρια του ταινία με το Avatar. Η ψηφιακή τεχνολογία έδρασε (και συνεχίζει να δρα) στον σύγχρονο κινηματογράφο σαν ένα μοχλός απελευθέρωσης δυο εντελώς διαφορετικών μεταξύ τους κατευθύνσεων. Λες και το ψηφιακό υλικό πυροδότησε εκ νέου αυτήν τη πρωταρχική αντίφαση της φύσης του κινηματογράφου, ως μηχανής που παράγει ψευδαίσθηση από τη μια, και ως μηχανής καταγραφής του πραγματικού, από την άλλη. Ψηφιακά σύμπαντα φτιαγμένα από ομάδες εκατοντάδων συντελεστών από την μια, και χειροποίητο low bud get φτιαγμένο πολλές φορές από ένα μόνο πρόσωπο. Ας δούμε την αντιπαραβολή των δύο ταινιών: «Δάσος και Πλανήτης Πανδώρα»
Όταν αγόρασε την casio φωτογραφική μηχανή των 190 ευρώ ο Άγγελος Φραντζής αποφάσισε να γυρίσει την ταινία που προσπαθούσε να την γυρίσει εδώ και καιρό με μια φωτογραφική μηχανή και ένα lap-top. Το Avatar από την άλλη αποτελεί την πιο ακριβή παραγωγή στην ιστορία του σινεμά.
Το σενάριο του «Μέσα στο Δάσος» γράφτηκε από τους ίδιους τους ηθοποιούς και τον ίδιο το σκηνοθέτη από αυτοσχεδιασμούς και κατά την διάρκεια των γυρισμάτων καθώς δεν υπήρχε έτοιμο σενάριο αλλά μόνο ένας σεναριακός άξονας. Από την άλλη το Avatar είχε για σενάριο μια καλοκουρδισμένη μηχανή και ήταν μια ταινία που είχε φτιαχτεί για τον κινηματογράφο, ενώ το Μέσα στο Δάσος ξεκίνησε σαν περφόρμανς για το φεστιβάλ Αθηνών.
Οι ηθοποιοί του «Μέσα στο Δάσος» δούλεψαν με αυτοσχεδιασμό ώστε να λειτουργήσουν στα πλαίσια της ταινίας, ενώ οι ηθοποιοί στο Avatar πέρασαν μερικούς μήνες στη Χαβάη για να βιώσουν την εμπειρία της ζούγκλας, ενώ το γύρισμα πραγματοποιήθηκε σε green box.
Τα πλάνα επίσης διαφοροποιούνται σημαντικά ανάμεσα στις δύο ταινίες. Το Avatar είχε αυστηρό ντεκουπάζ, το Μέσα στο Δάσος πάλι δεν είχε καθόλου.
Τα δύο πόδια του σινεμά τόνισε κλείνοντας ο Άγγελος Φραντζής έχουν από τη μια το πραγματικό και από την άλλη το φανταστικό, και αυτή η αντίθεση φαίνεται ακόμη περισσότερο στην ψηφιακή εποχή.
«ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΠΟ ΑΝΑΓΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗΣ Ή ΑΠΟ ΑΝΑΓΚΗ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ;»
Η ψηφιακή κινηματογραφία επιλέγεται για οικονομικούς λόγους ή για αισθητικούς; αναρωτήθηκε ο σκηνοθέτης και παραγωγός Θάνος Αναστόπουλος. Υπάρχει ένας εκδημοκρατισμός του μέσου, μια που έχει συμβεί μόνο άλλες δύο φορές, τη δεκαετία του ’20 και του ’60. Τα όρια ανοίγουν και το να γυρίσεις ταινία και να την δημοσιεύσεις έχει γίνει πιο εύκολο.
«Παρ’ όλαυτα οποίο μέσο και να χρησιμοποιείς ότι και να αλλάζει στην τεχνολογία δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι διηγούμαστε μια ιστορία και το συναίσθημα μετράει» είπε κλείνοντας ο Θάνος Αναστόπουλος.
« Η ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΡΗΜΕΝΟΥ ΦΙΛΜ – Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΑΠΡΟΣΜΕΤΡΗΤΟΥ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ»
Ο Γιώργος Μαυροψαρίδης με την ιδιότητα του μοντέρ μίλησε για το πώς οι δυνατότητες του ψηφιακού μέσου οδηγεί σε νέα δεδομένα αλλά η βάση παραμένει η ίδια.
«ΝΕΕΣ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ & ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ» τρόποι με τους οποίους το ψηφιακό μέσο επανακαθορίζει τους αισθητικούς δρόμους του σινεμά.
Ο Λευτέρης Αδαμίδης, κριτικός κινηματογράφου και άνθρωπος των φεστιβάλ μίλησε για το τι σημαίνει το νέο σε μια εποχή που όλα φαντάζουν νέα. Η είσοδος των ψηφιακών μέσων κυρίως την τελευταία δεκαετία έχει αλλάξει όχι μόνο κάθε στάδιο που αφορά την παραγωγή μιας ταινίας αλλά πάνω από όλα την ίδια την αισθητική του κινηματογράφου και τον τρόπο με τον οποίο αυτός καταναλώνεται.
Στην εισήγησή του μίλησε για το σινεμά χωρών σαν την Ελλάδα όπου το σινεμά είναι κατ΄ εξοχήν low budget. Ένα βροντερό παράδειγμα αυτού είναι η DIY σχολή των Η.Π.Α. οι οποίοι διαφοροποιούν έντονα τον εαυτό τους από τους κλασσικούς auteur. O Λευτέρης Αδαμίδης ευχήθηκε να μπορούμε να δούμε και στην χώρα ταινίες με DIY αισθητική.
Στη συνέχεια πέρασε στη σχολή κινηματογράφου των Φιλιππινών, η οποία σωθηκέ από την έλευση του ψηφιακού μέσου(οικονομικά μιλώντας) και έχει μια πορεία στα φεστιβάλ διεθνώς. Έδειξε στο κοινό και ένα απόσπασμα από την ταινία “Tirador “ του Brilante Mendoza, ενός από τους πιο αντιπροσωπευτικούς και διάσημους σκηνοθέτες της χώρας. Η σκηνή είναι αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αυτού που ο σκηνοθέτης ονομάζει ρεαλισμός σε real time.
Όμως δεν πρέπει να συνδέσουμε το ψηφιακό σινεμά με μια ρεαλιστική και ντοκουμεντερίστικη αισθητική μόνο, τόνισε ο Λευτέρης Αδαμίδης. Προέβαλε για να υποστηρίξει το επιχείρημα του ένα απόσπασμα από μια ταινία “Colosa Youth” του πορτογάλου σκηνοθέτη Pedro Costa.
O Λευτέρης Αδαμίδης ήθελε να απαντήσει με τον τρόπο του σε αυτό που λένε κάποιοι ότι λόγω των ψηφιακών μέσων δεν θα δούμε πάλι μεγάλο σινεμά, υποστηρίζοντας ότι η ευκολία πρόσβασης στα ψηφιακά μέσα ουσιαστικά οδηγεί στο αντίθετο καθώς μεγάλοι δημιουργοί έχουν βρει καταφύγιο σε αυτή.
Ο Αργύρης Θέος έκανε μια τοποθέτηση πάνω στην ομιλία, επισημαίνοντας ότι ο σκηνοθέτης στην εποχή του ψηφιακού μέσου δεν έχει ανάγκη από έναν οπερατέρ . Οδηγώντας κατά κάποιον τρόπο στην μοναχικότητα, ενώ ο κινηματογράφος είναι μια συλλογική διαδικασία. Επίσης πολλά από τα βίντεο που προβλήθηκαν θα μπορούσαν να είναι με την ίδια ευκολία φιλμ αλλά και digital. Ο Αργύρης Θέος επιθυμούσε να φανούν οι διαφορές και οι νέοι δρόμοι που ανοίγουν τα ψηφιακά μέσα. Ο Άγγελος Φραντζής διαφώνησε λέγοντας ότι αν γύριζε σε φιλμ 35mm θα έκανε μια άλλη ταινία από το «Μέσα στο Δάσος». Ο Θάνος Αναστόπουλος επεσήμανε το ψευδοπρόβλημα του να προβληματιζόμαστε ανάμεσα στο φιλμ και το ψηφιακό, καθώς η επιλογή του μέσου είναι και ως ένα σημείο και μια καθαρά πολιτική/αισθητική επιλογή.
Ο Τάσος Μπουλμέτης πήρε το λόγο για να ευχαριστήσει την Ακαδημία και να ευχηθεί να ακολουθήσουν πολλές ακόμη τέτοιες ημερίδες. Στη συνέχεια είπε ότι ίσως και το μοναχικό σινεμά να είναι και μια καλοδεχούμενη αλλαγή.
Ο Γιώργος Αργυροηλιοπούλος ρώτησε αν ειλικρινά η αισθητική επιλογή ήρθε πρώτη από την οικονομική ανάγκη. Όλοι στο πάνελ και ιδιαίτερα ο Άγγελος Φραντζής υποστήριξε την επιλογή του στο ψηφιακό μέσο.
Η Κατερίνα Ευαγγελάκου, διοργανώτρια της σημερινής ημερίδας, στο τέλος της ευχαρίστησε τους ομιλητές και όλους όσους ήρθανε.
Κατερίνα Εξερτζόγλου
[το CameraStylo και η διαδικτυακή πολιτιστική του τηλεόραση θα αναμεταδώσουν μερικές από τις πιο σημαντικές ομιλίες (με τα δικά μας υποκειμενικά κριτήρια) σταδιακά].
CAMERA STYLO 