Σκηνοθεσία: Ευγκένι Καρέλοφ
Έτος: 1960
Ασπρόμαυρο: 35 χλστ., σινεμασκόπ Διάρκεια: 80′
Σενάριο: Αλεξάντρ Μπορτσαγκόφσκι Φωτογραφία: Σεργκέι Ζάιτσεφ Ερμηνεία: Λεβ Γιασίν, Γιούρι Βόλκοφ, Γιούρι Ναζάροφ, Γκλεμπ Στριζένοφ
Το Ματς Του Θανάτου 9 ΑΥΓΟΎΣΤΟΥ 1942 ΚΙΕΒΟ
με μια θρυλική ταινία, μια ταινία που σημάδεψε τα παιδικά μας χρόνια, ξεκινάμε αφενός τη νέα στήλη μας ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ αφετέρου την νέα μεγάλη προσπάθεια του περιοδικού μας “διδασκαλίας” της αισθητικής και ιστορίας του ελληνικού και του παγκόσμιου κινηματογράφου μέσω διαδικτυακών οπτικοακουστικών μαθημάτων συνέχεια και συμπλήρωμα των μαθημάτων του ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΤΟΥ ΣΙΝΕΜΑ και του ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑΣ, ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΑΦΑΗΛΙΔΗΣ. (Γ.Κ.)
δείτε την ταινία χωρίς ελληνικούς υπότιτλους
Πρόκειται για μια αληθινή ιστορία που συνέβη το καλοκαίρι του 1942 στην κατεχόμενη από τους Ναζί Ουκρανία. Ο Γερμανός διοικητής θέλοντας να «συσφίξει» τις σχέσεις των στρατευμάτων κατοχής με τους ντόπιους, αποφάσισε να διοργανώσει έναν ποδοσφαιρικό αγώνα. Συγκέντρωσε λοιπόν όλους τους αιχμαλώτους πολέμου που ήταν ποδοσφαιριστές, τους έντυσε, τους έδωσε δελτία τροφής και τους υποσχέθηκε ότι θα τους αφήσει τελείως ελεύθερους μετά το τέλος του αγώνα.
Οι Σοβιετικοί έχουν στην αρχή ενδοιασμούς αν θα πρέπει να συμμετάσχουν σ’ αυτή την καθαρά προπαγανδιστική εκδήλωση, όπου η ήττα τους είναι προδικασμένη. Αντίπαλοι τους είναι γερά εκπαιδευμένοι Γερμανοί, πρωταθλητές της μπάλας, ενώ αυτοί δεν έχουν συνέλθει ακόμα από τις κακουχίες των στρατοπέδων συγκέντρωσης, είναι απροπόνητοι και δεν έχουν ακόμα τη συνείδηση της ομάδας. Μια προσπάθεια τους να δραπετεύσουν πέφτει στο κενό. Αποφασίζουν τότε ν’ αγωνιστούν και ενισχύουν την ομάδα τους με μερικούς ντόπιους παίκτες. Και η μεγάλη στιγμή έρχεται.
Στο πρώτο ημίχρονο οι Γερμανοί προηγούνται σταθερά, στην αρχή όμως του δεύτερου οι Σοβιετικοί περνούν στην αντεπίθεση και γρήγορα ισοφαρίζουν το σκορ. Εξοργισμένος ο Γερμανός διοικητής στέλνει τελεσίγραφο ότι αν οι Σοβιετικοί νικήσουν θα εκτελεστούν αμέσως μετά το τέλος του αγώνα.

Το όραμα της ελευθερίας μεταβάλλεται ξαφνικά σ’ έναν εφιάλτη, που συμπαρασύρει και τους πολίτες ποδοσφαιριστές. Το κοινό από τις κερκίδες, που αγνοεί τη γερμανική διαταγή, κραυγάζει για τη νίκη. Τα τελευταία λεπτά περνούν και οι παίκτες* πρέπει ν’ αποφασίσουν για την έκβαση του ματς που γίνεται κατά κυριολεξία ένας αγώνας ζωής και θανάτου.
Γυρισμένη μ’ εξαιρετική απλότητα, χωρίς κραυγαλέους ρητορισμούς, η διάσημη αυτή ταινία του Καρέλοφ, αφηγείται τους ηθικούς ενδοιασμούς των πρώην αιχμαλώτων πολέμου να συμμετάσχουν σ’ ένα ναζιστικό πανηγύρι και την ακλόνητη απόφαση τους στη συνέχεια να φτάσουν τον αγώνα μέχρι τέλους. Ο σχετικά αργός ρυθμός του πρώτου μέρους δίνει γρήγορα τη θέση του σ’ ένα γεμάτο ένταση ποδοσφαιρικό αγώνα, που το μεγάλο αστέρι του είναι, ιστορική αδεία, ο μεγάλος Λεβ Γιασίν, ένας από τους πιο θρυλικούς τερματοφύλακες που πέρασαν ποτέ από την ιστορία του ποδοσφαίρου.
Η επιτυχία της ταινίας ήταν τόσο μεγάλη, ώστε αμέσως μετά ο Ζόλταν Φάμπρι να γυρίσει τα Δύο ημίχρονα στην κόλαση (1962), ενώ ο Τζων Χιούστον εμπνεύστηκε απ’ το ίδιο περιστατικό για τη Μεγάλη Απόδραση των 11 που όμως παρά την παρουσία μεγάλων ονομάτων του ποδοσφαίρου δεν κατάφερε να έχει την αμεσότητα, τη δραματική ένταση και την επιτυχία του Ημίχρονου του θανάτου.
δημοσιεύτηκε στο βιβλίο 1916-1986 ΜΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΑΙΝΙΩΝ του STUDIO ΠΑΡΑΛΛΗΛΟ ΚΥΚΛΩΜΑ που χρόνια τροφοδοτεί τις κινηματογραφικές λέσχες σε όλη την Ελλάδα με ποιοτικές αλλά και σπάνιες ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου. Το βιβλίο που επιμελήθηκε ο Μπάμπης Ακτσόγλου καταθέτοντας περισσή γνώση και μεράκι χρησιμεύει όλα αυτά τα χρόνια σαν οδηγός και όχι μόνο, για τις Κινηματογραφικές Λέσχες και όλους τους κινηματογραφόφιλους.
Ευγκένι Καρέλοφ ( Yevgeni Yefimovich Karelov)
Σκηνοθέτης και σεναριογράφος.
Γεννήθηκε: 12 Οκτωβρίου, 1931
Πέθανε: 11 Ιούλη 1977
ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
«Dva kapitana» (1976)
Vysokoye zvaniye (Radi zhizni na zemle) (1974)
Vysokoye zvaniye (Ya – Shapovalov T.P.) (1973)
Sem starikov i odna devushka (1968)
Sluzhili dva tovarishcha (1968)
Deti Don-Kikhota (1965)
Tretiy taym (1962)
Nakhalenok (1961)
Pust svetit (1960)
θα συνεχίσουμε παρουσιάζοντας “ΤΑ ΔΥΟ ΗΜΙΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΛΑΣΗ” του μεγάλου Ούγγρου Σκηνοθέτη Ζόλταν Φάμπρι και την “ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΤΩΝ 11” του Τζον Χιούστον ταινίες βασισμένες όλες σε αληθινό περιστατικό που συνέβη στο Κίεβο το 1942, όπως και την αληθινή ιστορία. Επίσης η στήλη ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ θα συνεχίσει παρουσιάζοντας θέματα είτε επεξεργασμένα από συνεργάτες του περιοδικού είτε από εσάς τους αναγνώστες μας. Επίσης ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ θα καταπιαστούν με πολλές ακόμα ενότητες που την θεματολογία τους μπορείτε να προτείνετε αλλά και να φέρετε εις πέρας αν το θελήσετε (Γ.Κ.)
επιμέλεια: Γιάννης Καραμπίτσος
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ