Ομάδα Σημείο Μηδέν Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ του Φραντς Κάφκα σε σκηνοθεσία Σάββα Στρούμπου | Εκείνος που δεν τα βγάζει πέρα ζωντανός με τη ζωή | Κριτική παρουσίαση Νατάσας Αργυράκη

Ομάδα Σημείο Μηδέν

Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ του Φραντς Κάφκα σε σκηνοθεσία Σάββα Στρούμπου

Διάρκεια:

80 λεπτά

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Μετάφραση:	Σάββας Στρούμπος, Δανάη Σπηλιώτη
Σκηνοθεσία:	Σάββας Στρούμπος
Σκηνικά:	Γιώργος Κολιός
Κοστούμια:	Γιώργος Κολιός, Rebekka Gutsfeld
Μουσική:	Λεωνίδας Μαριδάκης
Φωτισμοί:	Κώστας Μπεθάνης
Φωτογραφίες:	Χρήστος Κυριακόγγονας
Διασκευή:	Ομάδα Σημείο Μηδέν
Παίζουν:	Μαρία Αθηναίου, Ελεάνα Γεωργούλη, Θοδωρής Σκυφτούλης, Σάββας Στρούμπος, Μιλτιάδης Φιορέντζης

«Εκείνος που δεν τα βγάζει πέρα ζωντανός με τη ζωή , χρειάζεται το ένα του χέρι για να αποδιώχνει λίγο την απελπισία για τη μοίρα του – αν και δεν το καταφέρνει πάντα πολύ καλά – με το άλλο χέρι , όμως , μπορεί να σημειώνει αυτό που βλέπει κάτω από τα ερείπια , γιατί τότε βλέπει διαφορετικά και περισσότερο από τους άλλους , μια και είναι νεκρός , ενώ ακόμα ζει και ταυτόχρονα , αυτός είναι τελικά ο πραγματικός επιζών .»

Πολλά μπορούν να ειπωθούν για το έργο του Φραντς Κάφκα και τη δυναμική που έχει να εισβάλλει στον ανθρώπινο ψυχισμό,να τον ανυψώσει ή να τον κάνει κομματάκια. Η εξουσία στις φανταστικές (εμπνευσμένες από τη ζωή του ή όχι) ιστορίες του Κάφκα ξεγυμνώνεται και ταυτόχρονα ανάγεται σε κάτι σχεδόν ενδογενές της ανθρώπινης κατάστασης στη σημερινή της μορφή. Η δύναμη του έργου του διαφαίνεται , μεταξύ άλλων , στην ικανότητα των λέξεων να μεταμορφώνονται σε εικόνες,εικόνες και εμπειρίες όχι πάντα ευχάριστες , αλλά διαποτισμένες με τρόμο και αγωνία για την ίδια την ύπαρξη του ανθρώπου. Η μεταφορά λοιπόν των έργων του Κάφκα στο θέατρο ή ακόμα και στο σινεμά (βλ. The Trial,Orson Welles) είναι ένα εγχείρημα που προδιαθέτει μεγάλη υπομονή αλλά και πρόθεση για μια «βουτιά στα βαθιά» , για μια «πτώση» σε αυτό τον όμορφα αγωνιώδη κόσμο του Κάφκα.

Ο λόγος εδώ γίνεται για την ομάδα Σημείο Μηδέν που ασχολείται για δεύτερη φορά με τον Κάφκα,μετά την παράσταση Στη Σωφρονιστική Αποικία , αυτή τη φορά μελετώντας το έργο του Η Μεταμόρφωση.

Όποιος/α έχει δει και άλλα έργα της ομάδας ( όπως Στη Σωφρονιστική αποικία-Κάφκα,Όπως σας αρέσει-ελεύθερη διασκευή του Ουίλιαμ Σαίξπηρ και πιο πρόσφατα Οι Δίκαιοι-Καμύ) ξαφνιάζεται για ακόμα μια φορά με τον καταπληκτικό ρυθμό που έχει και αυτή η παράσταση , μέσα από δουλεμένες ερμηνείες και χρήση σωμάτων και αντικειμένων με τέτοιο τρόπο που καταφέρνει να εγγράφεται αυτόματα στον θεατή μια συνέχεια. Η χρήση της φωνής είναι ένα ακόμα στοιχείο που προσθέτει στο έργο ένα χαρακτηριστικό ύφος , το οποίο γίνεται έτσι αμέσως κατάλληλο για να ξεδιπλωθεί η ιστορία της Μεταμόρφωσης.

Η ιστορία του έργου είναι η εξής : ένα πρωί ο Γκρέγκορ Σάμσα , ο γιος της οικογένειας , ξυπνά μεταμορφωμένος σε ένα «τεράστιο απεχθές ζωύφιο». Αυτή είναι όλη και όλη η ιστορία αυτής της νουβέλας του Κάφκα , από την οποία όμως αναδύονται ένα σωρό συμπεριφορές,αντιδράσεις,σχέσεις. Πρώτα και κύρια η σχέση του Γκρέγκορ με την οικογένεια , η οποία περνά από διακυμάνσεις αλλά οι σχέσεις εξουσίας ενυπάρχουν στους πρωταγωνιστές και αποκαλύπτονται μέσα από τα λόγια ή τις παγιωμένες συμπεριφορές τους (χαρακτηριστικός εδώ ο ρόλος του πατέρα). Έπειτα , η σχέση του Γκρέγκορ με την κοινωνία ,που διαφαίνεται μέσα από τα στερεότυπα που δεν μπορούν να τον αφήσουν να μην πληροί τον ρόλο του σε αυτήν. Οι σχέσεις εξουσίας διατρανώνονται πλέον αποκαλυπτικά στη σχέση του γιου με το αφεντικό του , το οποίο ασκεί τεράστια επιρροή πάνω του αλλά και στην οικογένεια του με τρόπο αφοριστικό. Χαρακτηριστική η σκηνή όπου επισκέπτεται το σπίτι για να ρωτήσει για την αργοπορία του Γκρέγκορ στη δουλειά. Οι εξουσίες βέβαια πατέρα και αφεντικού επάνω στον Γκρέγκορ αλληλεπιδρούν και περιπλέκονται και η δεσποτική τους παρουσία επιδρά αποπροσανατολιστικά επάνω στον ήρωα.

Το τελευταίο πράγμα που έχω να πω , αποφεύγοντας να κάνω παρομοιώσεις για το έργο σε σχέση με το σήμερα που είναι σχεδόν αναπόφευκτες , είναι πως με την παράσταση μου δημιουργήθηκε η ανάγκη περισσότερο να μοιραστώ σκέψεις και αυτός είναι και ο λόγος αυτού του κειμένου. Δεν πρόκειται επομένως για καμιά κριτική αλλά εκφράζει την εκτίμηση που μου δημιουργήθηκε για αυτή τη δουλειά και την βαθύτατα αληθινή ευχή μου για καλή συνέχεια στο μέλλον! Θα περιμένουμε.

Η Μεταμόρφωση ή το παιχνίδι των θρυμματισμένων ειδώλων / Ομάδα Σημείο Μηδέν Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ του Φραντς Κάφκα σε σκηνοθεσία Σάββα Στρούμπου/ Από Πέμπτη 26 Απριλίου έως Κυριακή 27 Μαΐου 2012