Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΤΟΥ ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΙΤΟΝ | Από τις 11 Οκτωβρίου 2012 Στους Κινηματογράφους

Η NEW STAR κυκλοφορεί από 11 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012 στους κινηματογράφους σε επανέκδοση το αριστούργημα του ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΙΤΟΝ, «Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ».

Η.Π.Α. 1927 – Ασπρόμαυρη (Βωβός κινηματογράφος)

Σκηνοθεσία: Μπάστερ Κίτον & Κλάιντ Μπρούκμαν

Σενάριο: Τσάρλς Σμίθ & Άλ Μπόουσμπεργκ

Πρωταγωνιστούν: Μπάστερ Κίτον, Μάριον Μάκ, Γκλέν Κάβεντερ, Τσάρλς Σμίθ.

Ο Τζόνι είναι μηχανοδηγός τραίνου και αρραβωνιαστικός της Άναμπελ. Το τραίνο του (που έχει το όνομα «Στρατηγός») και η Άναμπελ είναι οι δύο μεγάλες αγάπες του. Όταν ξεσπά ο Αμερικανικός Εμφύλιος, ο Τζόνι πηγαίνει να καταταγεί αλλά δεν τον δέχονται για στρατιώτη (παρά τις επίμονες προσπάθειες του ιδίου) αλλά σαν μηχανοδηγό. Η Άναμπελ τον αποφεύγει, θεωρώντας ότι από δειλία απέφυγε την στράτευση. Ο Τζόνι είναι απελπισμένος, αλλά όλα θα αλλάξουν όταν μια ομάδα κατασκόπων του εχθρού κλέβει το τραίνο, μέσα στο οποίο βρίσκεται και η Άναμπελ. Ο Τζόνι είναι αποφασισμένος να τους κυνηγήσει, ώστε να ξαναπάρει πίσω την ατμομηχανή του, αλλά και να σώσει την αγαπημένη του. Στο τέλος ο επίμονος μηχανοδηγός θα φτάσει να γίνει ήρωας πολέμου… Όλα αυτά λαμβάνουν χώρα μέσα σε ένα απολύτως ανατρεπτικό και κωμικό σκηνικό που έχει στήσει ο ιδιοφυής Μπάστερ Κίτον, με τα ευρηματικά γκάγκ να διαδέχονται το ένα το άλλο.

Η χρυσή εποχή του βωβού κινηματογράφου έμελλε να κρατήσει λίγο, όμως το κοινό μπόρεσε να απολαύσει κάποιους σπουδαίους καλλιτέχνες. Ο Μπάστερ Κίτον υπήρξε μια από τις κορυφαίες μορφές του βωβού, προσφέροντας άφθονο γέλιο αν και κανείς θεατής δεν είδε τον ίδιο να γελά.

Ο «Στρατηγός» είναι ένα ευρηματικό αριστούργημα που θεωρείται μια από τις πιο ευφυείς ταινίες του βωβού σινεμά (αγαπημένη και του Μπάστερ Κίτον) και αναμφίβολα ένα από τα καλύτερα φίλμ με τραίνα που γυρίστηκαν ποτέ.

Όταν ήρθε η εποχή που ο κινηματογράφος απέκτησε φωνή, ο Μπάστερ Κίτον άρχισε να σιωπά… Αυτός που πρόσφερε τόσα στο σινεμά πέθανε φτωχός και ξεχασμένος.

The General: A great movie . Του Roger Ebert

Ο Μπάστερ Κίτον έμεινε στην ιστορία ως το πέτρινο πρόσωπο που δεν γελά ποτέ, όμως περισσότερο από αυτό είναι ο άνθρωπος που παραμένει ψύχραιμος στο κέντρο του χάους. Και αυτό διότι ενώ οι άλλοι ηθοποιοί του βωβού σινεμά φαίνονταν να είναι πανικόβλητοι, ο Κίτον ήταν πάντα ψύχραιμος και συγκεντρωμένος. Αυτή κυρίως ήταν η διαφορά των δικών του ταινιών με αυτές του «αντιπάλου» του Τσάρλι Τσάπλιν. Ο Κίτον εισήγαγε λοιπόν έναν νέο τύπο κλόουν στον κόσμο του βωβού κινηματογράφου. Στο αριστούργημά του «Ο Στρατηγός» (1927), από την εναρκτήρια σκηνή καταλαβαίνουμε τις δύο μεγάλες αγάπες του ήρωα: το τραίνο του και το κορίτσι του. Πηγαίνοντας στο σπίτι της Άναμπελ με τα καλά του, δεν αντιλαμβάνεται ότι δύο παιδιά τον ακολουθούν και ότι πίσω από αυτά είναι η Άναμπελ. Φτάνει στο κατώφλι, σκουπίζει τα παπούτσια του και περιμένει στην πόρτα, ώσπου βλέπει την κοπέλα πίσω του. Αυτή είναι σίγουρα μια εμπνευσμένη σκηνή, που δεν υπάρχει σε άλλες ταινίες. Ο Κίτον εδώ παίζει με το πρόσωπό του, μολονότι αυτό παραμένει ανέκφραστο. Όταν αντιλαμβάνεται ότι τα δύο παιδιά τον έχουν ακολουθήσει μέσα στο σπίτι, τους ανοίγει την πόρτα να βγουν με μια έκφραση μελαγχολική και πολύ ευγενικούς τρόπους, σαν αυτά τα δύο χαμίνια να ήσαν επίσημοι καλεσμένοι. Άλλο ένα στοιχεί τυπικό του Κίτον. Γι’ αυτόν υπάρχει μόνο η Άναμπελ, τίποτε άλλο που συμβαίνει γύρω του δεν τον ενδιαφέρει. Και όταν αυτή τον απορρίπτει αργότερα, τον βλέπουμε να κάθεται λυπημένος στο σίδερο της ρόδας του τραίνου του, το οποίο τον πηγαίνει πάνω κάτω χωρίς να το αντιλαμβάνεται, διότι σκέφτεται μόνο την Άναμπελ. Μια κωμική και συνάμα δραματική σκηνή. Μια αριστουργηματική σκηνή! Πολλές φορές ο Κίτον δείχνει πολύ σοβαρός για να γελάσουμε μαζί του!

Ο «Στρατηγός» είναι μια ταινία-θρύλος του βωβού, ένα από τα πιο έξυπνα φιλμ όλων των εποχών. Η ιστορία διαδραματίζεται κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο των Η.Π.Α. Τα αμέτρητα γκάγκς και οι επικίνδυνες σκηνές έχουν γίνει πραγματικά, π.χ. το τραίνο πέφτει από την γέφυρα πραγματικά, δεν υπάρχουν εφέ. Από την αρχή κιόλας της ταινίας οι αστείες σκηνές είναι συνεχείς, ειδικά στο γραφείο στρατολογίας, όπου ο Τζόνι απορρίπτεται. Η Άναμπελ τον απορρίπτει κι εκείνη για δειλία, μη ξέροντας την αλήθεια. Το δεύτερο σκέλος αρχίζει με την κλοπή του τραίνου από κατασκόπους. Μέσα στο κλεμμένο τραίνο είναι και η Άναμπελ ως επιβάτης. Παίρνοντας μια άλλη μηχανή ο Τζόνι θα καταδιώξει το τραίνο. Έχουμε λοιπόν δύο κυνηγητά εδώ: στην αρχή ο Τζόνι κυνηγά, ενώ αργότερα τον κυνηγούν, αφού έχει πάρει πίσω το τραίνο και την Άναμπελ. Τα ευτράπελα είναι αμέτρητα και κορυφώνονται στην περίφημη σκηνή της γέφυρας, όπου το εχθρικό τραίνο πέφτει στο ποτάμι. Όλα αυτά για να γυριστούν απαιτούσαν ρίσκο, αλλά ο Κίτον έδειχνε πάντα να αψηφά τη λογική με μια ευφυή σιωπή και με μια ήρεμη χάρη στα ακροβατικά του. Χαρακτηριστικό είναι ότι καμία σκηνή της ταινίας δεν γυρίστηκε δεύτερη φορά! Όσο για το περίφημο γκαγκ με το κανόνι, αλλά και αυτό με το τραίνο που γυρίζει πίσω ενώ αυτό που το καταδιώκει πάει μπροστά, ανήκουν πλέον στον κινηματογραφικό μύθο. Αλλά δεν είναι μόνο αυτά: το ένα γκαγκ διαδέχεται το άλλο με αμείωτους ρυθμούς. Εκτός από τις σκηνές με τα τραίνα, στο ενδιάμεσο υπάρχει και το στιγμιότυπο μέσα στο σπίτι όπου οι αντίπαλοι στρατηγοί σχεδιάζουν την επίθεσή τους και Τζόνι βρίσκεται κάτω από το τραπέζι. Η αστεία αυτή σκηνή ολοκληρώνεται με την διάσωση της Άναμπελ από το δωμάτιο που είναι κλεισμένη. Ας σταθούμε στη σκηνή όπου το πούρο ενός αξιωματικού καίει το τραπεζομάντηλο κάνοντας μια τρύπα. Από αυτήν την τρύπα ο Τζόνι θα δει το δωμάτιο που είναι η Άναμπελ. Σίγουρα αυτό το πλάνο (εστίαση του χώρου μέσα από ένα κυκλικό πλαίσιο) είναι μια επιρροή από τον μεγάλο Ντέιβιντ Γκρίφιθ.

Ο «Στρατηγός» έχει επιλεγεί (σε πολλές ψηφοφορίες) ανάμεσα στις 10 σπουδαιότερες ταινίες από καταβολής κινηματογράφου. Το αν είναι αυτή ή κάποια άλλη η καλύτερη ταινία του Κίτον, λίγη σημασία έχει πλέον. Σημασία έχει το ανεπανάληπτο, ιδιότυπο φιλμικό σύμπαν που μας κληροδότησε αυτός ο μεγάλος καλλιτέχνης. Γεννημένος το 1897, μαζί με το σινεμά, ήταν γόνος μιας καλλιτεχνικής οικογένειας. Αυτά τα φοβερά που κάνει στις ταινίες του τα μάθαινε από δύο ετών για τις παραστάσεις του πατέρα του! Στον κινηματογράφο άρχισε να εργάζεται το 1920. Υπήρξε το αντίπαλο δέος του Τσάπλιν. Το 1928 έκανε την – καταστροφική για εκείνον – συμφωνία με την MGM, για να πέσει σιγά σιγά στη λήθη τα επόμενα χρόνια. Σήμερα παρακολουθούμε τη δουλειά του στο σινεμά πολύ περισσότερο από τα χρόνια που έκανε ταινίες. Η άψογη εμφάνισή του και η μελαγχολική του έκφραση είναι κάτι σαν μουσική χωρίς ήχο. Τα γκαγκς στις ταινίες τους έχουν αφήσει εποχή, επιπλέον διότι πολλά από αυτά ήσαν επικίνδυνα (θα μπορούσε κάλλιστα να έχει σκοτωθεί, αφού δεν υπήρχαν εφέ). Ο Κίτον ήταν φιλόδοξος και άφοβος, ποτέ δεν χρησιμοποίησε κασκαντέρ σε καμία σκηνή. Βασικός πυρήνας των ταινιών του είναι ένα κορίτσι που αγαπά. Γι’ αυτό γίνονται όλα. Για μια κοπέλα κάθε φορά πηδάει από τραίνα, πέφτει από ταράτσες, κάνει τούμπες, γενικά περιφέρεται μέσα στο χάος που εν πολλοίς ο ίδιος δημιουργεί.

«Ο Αλήτης του Τσάπλιν είναι η φιλοσοφία της αλητείας, θα κλέψει αν βρεί την ευκαιρία», έχει πεί ο Κίτον. «Οι δικοί μου χαρακτήρες είναι ο τύπος του εργάτη που έχει έντονο το αίσθημα της τιμής», προσθέτει. Από εμάς ως θεατές απομένει να διαλέξουμε και να πάρουμε. Και συνήθως προτιμούμε και τα δύο.

Μπάστερ Κίτον (1895 – 1966)

Ο Τζόζεφ Φρανκ «Μπάστερ» Κίτον VI (γεννημένος στις 4 Οκτωβρίου 1895) ήταν ένας σπουδαίος κωμικός, γνωστός κυρίως για τις «βωβές» του ταινίες, με το «σήμα κατατεθέν» του να είναι η κωμωδία με κινήσεις του σώματος, διατηρώντας, όμως, μια στωική αγέλαστη έκφραση, κερδίζοντας, έτσι το παρατσούκλι «Το Μεγάλο Πέτρινο Πρόσωπο». Ο Κίτον γεννήθηκε σε μια «βαριετέ» οικογένεια. Πατέρας του ήταν ο Joseph Hallie Keaton , γέννημα-θρέμμα της επαρχίας Vigo County στην Ιντιάνα. Ο Τζο Κίτον είχε ένα περιπλανώμενο θίασο μαζί με το Χάρρυ Χουντίνι, το Mohawk Indian Medicine Company, που ενώ δινόταν μια παράσταση, πίσω από τη σκηνή πωλούνταν φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα. Ο Μπάστερ Κίτον γεννήθηκε στην Πικούα του Κάνσας, τη μικρή πόλη όπου έτυχε να βρίσκεται η μητέρα του, Myra Edith Cutler, την ώρα του τοκετού. Σε ηλικία τριών ετών ο Κίτον μπήκε στο χώρο του θεάματος, παίζοντας με τους γονείς του στους «Τρεις Κίτον» (The Three Keatons). Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη σκηνή το 1899 στη πόλη Wilmington της πολιτείας Delaware. Το Φεβρουάριο του 1917, ο Κίτον συνάντησε το Ρόσκο «Φάττυ» Άρμπακλ στα στούντιο Talmadge στη Νέα Υόρκη, όπου ο Άρμπακλ είχε υπογράψει συμβόλαιο με τον παραγωγό Τζόζεφ Μ. Σενκ. Ο Τζο Κίτον αποδοκίμαζε τις ταινίες και ο Μπάστερ είχε τις επιφυλάξεις του για το μέσο. Κατά τη διάρκεια της πρώτης συνάντησης του με τον Άρμπακλ, ζήτησε να δανειστεί μια κάμερα για να μάθει πώς λειτουργεί. Πήρε την κάμερα στην δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου έμενε, την αποσυναρμολόγησε και την επανασυναρμολόγησε. Έχοντας κατανοήσει τη μηχανική του κινηματογράφου, επέστρεψε την επόμενη μέρα, με την κάμερα στο χέρι, ζητώντας δουλειά. Προσελήφθη ως συμπρωταγωνιστής και συντάκτης κωμικών ατακών, κάνοντας την πρώτη του εμφάνιση στην ταινία The Butcher Boy. Ο Κίτον ισχυρίστηκε πως έγινε σύντομα βοηθός σκηνοθέτη του Άρμπακλ και ολόκληρου του τμήματος συγγραφής κωμικών διαλόγων. Ο Κίτον και ο Άρμπακλ έγιναν στενοί φίλοι. Μετά την επιτυχημένη συνεργασία του Κίτον με τον Άρμπακλ, ο Σενκ τού έδωσε μια δική του μονάδα παραγωγής, την Buster Keaton Comedies. Έκανε μια σειρά από κωμωδίες μικρού μήκους, όπως το «Μια Εβδομάδα» (One Week,1920), «Το Θέατρο» (The Playhouse,1921), «Μπάτσοι» (Cops,1922) και «The Electric House» (1922). Βασιζόμενος στην επιτυχία αυτών των ταινιών μικρού μήκους, ο Κίτον μεταπήδησε στις ταινίες μεγάλου μήκους. Ο κριτικός κινηματογράφου Ντέηβιντ Τόμσον αργότερα περιέγραψε το ύφος κωμωδίας του Κίτον: «Ο Μπάστερ, απλά ένας άνθρωπος που κλίνει προς μια πίστη σε τίποτα άλλο εκτός από τα μαθηματικά και τον παραλογισμό…σαν έναν αριθμό που πάντα ψάχνει τη σωστή εξίσωση. Κοίταξε το πρόσωπό του-τόσο όμορφο αλλά καθόλου ανθρώπινο σαν πεταλούδα-και βλέπεις αυτή την απόλυτη αποτυχία να διακρίνεις κάποιο συναίσθημα.» Εκτός από το Steamboat Bill Jr.-1928, στις πιο διαχρονικές ταινίες μεγάλου μήκους του Κίτον περιλαμβάνονται οι: «Η Φιλοξενία Μας» (Our Hospitality,1923), «Ο Θαλασσοπόρος» (The Navigator,1924), «Σέρλοκ ο νεότερος» (Sherlock Jr.,1924), «Επτά Ευκαιρίες» (Seven Chances,1925), «Ο Κινηματογραφιστής» (The Cameraman,1928) και «Ο Στρατηγός» (The General,1927). Ο Κίτον υπέγραψε με την MGM το 1928, μια επαγγελματική απόφαση που αργότερα θα αποκαλούσε τη χειρότερη της ζωής του. Συνειδητοποιήσε πολύ αργά πως το σύστημα που ακολουθούσε η MGM θα ήταν πιο περιοριστικό από την ελευθερία στην οποία είχε συνηθίσει, περιορίζοντας αυστηρά την καλλιτεχνική του έκφραση. Ήταν υποχρεωμένος να προσκολλάται σε σενάρια που ήταν φορτωμένα με διαλόγους. Για πρώτη φορά ο Κίτον αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει κασκαντέρ κατά τά γυρίσματα κάποιων επικίνδυνων σκηνών, αφού η MGM ήθελε να προστατεύσει την επένδυσή της. Σταμάτησε,επίσης, να σκηνοθετεί αλλά συνέχισε να παιζει και έκανε για την εταιρία μερικές από τις πιο επιτυχημένες οικονομικά ταινίες του. Η MGM προσπάθησε να ενώσει επαγγελματικά τον λακωνικό Κίτον με τον θορυβώδη Τζίμυ Ντουράντ σε μια σειρά ταινιών The Passionate Plumber, Μίλα Ελευθερα (Speak Easily) και What! No Beer?. Η τελευταία θα ήταν η τελευταία εμφάνισή του ως πρωταγωνιστής. Οι ταινίες αποδείχτηκαν δημοφιλείς. Τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν εποχή καλλιτεχνικής πτώσης. Ο Κίτον εμφανιζόταν σε δευτεροκλασάτες ταινίες μόνο για τα χρήματα. Εμφανίστηκε, επίσης, σε μια κωμική σκηνή για δύο αδέξιους μουσικούς, στην ταινία του Τσάρλι Τσάπλιν Τα Φώτα της Ράμπας(Limelight,1952). Τα Φωτα της Ράμπας αποτελούν τη μοναδική φορά στην οποία η δύο επιφανέστεροι γίγαντες της βωβής κωμωδίας θα εμφανιζόντουσαν μαζί στη μεγάλη οθόνη. Ο Κίτον πέθανε την 1 Φεβρουαρίου 1966 από καρκίνο του πνεύμονα στο Woodland Hills της Καλιφόρνια σε ηλικία 70 ετών. Δεν του είπαν ποτέ πως βρισκόταν στο τελευταίο στάδιο της ασθένειας, αφήνοντάς τον να νομίζει πως έχει βρογχίτιδα. Περιορισμένος σε ένα νοσοκομείο τις τελεταίες του μέρες, ο Κίτον ήταν ακούραστος και πηγαινοερχόταν συνέχεια μέσα στο δωμάτιό του. Σε ένα βρετανικό ντοκιμαντέρ για την καριέρα του, η χήρα του Ελεανόρ είπε στους παραγωγούς της Thames Television ότι ο Κίτον έπαιζε χαρτιά με φίλους του το βράδυ πριν πεθάνει…

Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ: Του Πλάτωνος Ριβέλλη

Στο ρόλο του γενναίου αλλά ελαφρώς ανόητου μηχανικού που τρέχει πίσω από ένα τρένο και μια γυναίκα, ο μονίμως ανέκφραστος Κίτον προκαλεί τις δυνάμεις της φύσης και τις αντοχές του κορμιού του, σπέρνοντας το χάος. Ο «Στρατηγός», η καλύτερη ταινία του Μπάστερ Κίτον, για πολλούς μία από τις δέκα καλύτερες στην ιστορία του σινεμά, έχει ως θέμα της ένα ιστορικά καταγεγραμμένο περιστατικό που έλαβε χώρα το 1862 κατά τη διάρκεια του Αμερικάνικου Εμφυλίου Πολέμου, όταν μια ομάδα Βόρειων στρατιωτών κατέλαβε ένα τρένο, το «Στρατηγό», προκειμένου να πραγματοποιηθεί δολιοφθορά σε γραμμή ανεφοδιασμού των Νοτίων. Στα χέρια του Κίτον (πρωταγωνιστή, σκηνοθέτη, σεναριογράφου και μοντέρ της ταινίας), αυτό το επεισόδιο μεταμορφώνεται σε μια συναρπαστική καταδίωξη, που αποφεύγει να παρουσιάσει τους Νότιους ως «κακούς». Η ιστορία εκτυλίσσεται στον αμερικάνικο Νότο κατά την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου. Ο Τζόνι Γκρέι (Buster Keaton) είναι ο μηχανικός του τρένου (Στρατηγός) και μοιράζεται την αγάπη του ανάμεσα στην ατμομηχανή του και την Αναμπέλ Λι (Marion Mac ). Όταν ο Αμερικανικός Εμφύλιος ξεσπά, ο Τζόνι κρίνεται καταλληλότερος για μηχανικός παρά για στρατιώτης. Η Άναμπελ, απογοητευμένη, τον εγκαταλείπει. Επιβιβάζεται στον Στρατηγό, ο οποίος αργότερα καταλαμβάνεται από αντίπαλους κατασκόπους. Ο Τζόνι ξεκινά ένα αγώνα δρόμου, με κάθε δυνατό μέσο, για να σώσει τις δύο μεγάλες αγάπες του… Σε μια τυπική κωμωδία του Μπάστερ Κίτον, ο ήρωας βρίσκεται κάθε άλλο παρά σε πρωταρχική θέση: άπειρος, ενθουσιώδης, και μάλιστα καταβεβλημένος καταφέρνει μέσα από επιμονή, αυτοδιδασκαλία και τύχη τον αρχικό του στόχο, που είναι ένωση με τη γυναίκα των ονείρων του. Επίκεντρο σ’ όλες τις κλασικές κωμωδίες του Κίτον
(«Η φιλοξενία μας», «Σέρλοκ Τζούνιορ», «Ο θαλασσοπόρος», «Ποταμόπλοιο Μπιλ Τζούνιορ», «Ο κάμεραμαν», κ.ά.),όπως και στον Στρατηγό, ο έρωτας. Σ’ αυτές, ο κωμικός (αντι-ήρωας) χρησιμοποιεί όλα τα μέσα για να σώσει το κορίτσι του (εδώ υπάρχει κι ένας δεύτερος έρωτας: εκείνος για το τρένο του). Ο έρωτας είναι η
μόνη κινητήριος δύναμη, δύναμη που πραγματοποιεί το ακατόρθωτο. Ο πόλεμος είναι το μέσον για να αναπτύξει τα (πάντα θαυμάσια, εκπληκτικά και πρωτότυπα) γκαγκ του, κάνοντας ταυτόχρονα κι ένα σχόλιο πάνω στον παραλογισμό του όποιου πολέμου αλλά και του ψεύτικου πατριωτισμού. Η αξία της ταινίας δεν βρίσκεται μόνο στα αμέτρητα γκαγκ που περιέχει, αλλά στο ότι είναι έξοχη σε όλα τα επίπεδα, τόσο όσον αφορά το χιούμορ, το σασπένς, την ιστορική αναπαράσταση και τη μελέτη των χαρακτήρων, όσο και την εικαστική ομορφιά και την τεχνική ακρίβεια. Η ταινία ξεχωρίζει για την θεματική της ενότητα
τον εμφύλιο πόλεμο και την τοποθεσία όπου λαμβάνει χώρα η πλοκή, γυρισμένη ως επί το πλείστον στις σιδηροδρομικές γραμμές του Όρεγκον, με ασυνήθιστα ωραία φωτογραφία. Η εκτεταμένη δράση με τη συμμετοχή των τρένων, το φιλόδοξο θέμα και το στοιχείο του δράματος συνδυάζονται για να δώσουν σε αυτή την ταινία διαστάσεις έπους καθιστώντας την μια μοναδική σιωπηλή κωμωδία. Με το έργο αυτό ο Κίτον πετυχαίνει την αφηγηματική τελειότητα, καθώς η δραματική δράση και η κωμική διάσταση είναι ενιαίες και αλληλοεξαρτώμενες. Η πρωτοτυπία της σύλληψης και η χορογραφία της ακρίβειας των κωμικών γκαγκ δίνουν δίκαια στο «Στρατηγό» το χαρακτηρισμό του κλασικού. Η κωμωδία του Κίτον είναι καθαρή. Το αστείο δεν οφείλεται στους χαρακτήρες (σίγουρα όχι στους διαλόγους) αλλά στην καθαρή αντίθεση ανάμεσα σ’ αυτό που παρακολουθούμε και στην αλήθεια που ξέρουμε ότι ισχύει. Ο κινηματογραφικός του χαρακτήρας προσεγγίζει τον κόσμο με σοβαρότητα και κυρίως με παροιμιώδη αταραξία. Αντιμετωπίζει κάθε πρόβλημα που προκύπτει με στωικότητα, εξυπνάδα και ευστροφία και τελικά βγαίνει νικητής. Τα γκαγκς του είναι πραγματικά μοναδικά δομημένα, εξελίσσονται σταδιακά και σταθερά, αγκαλιάζουν τον παράγοντα έκπληξη, δεν τον αφήνουν όμως να κυριαρχήσει καθώς μόλις ολοκληρωθούν συχνά αυτοαναιρούνται, με ένα ακόλουθο γκαγκ που αναπτύσσεται αντίστροφα. Η καλύτερη ταινία του αμερικανικού μπουρλέσκ, από τον κορυφαίο κωμικό Μπάστερ Κίτον, ο «Στρατηγός», ορίζει καλύτερα από κάθε άλλη κωμωδία του βωβού αυτό που χάθηκε για πάντα με την έλευση του ομιλούντος κινηματογράφου: την εκρηκτική δυναμική των εικόνων, που παράγουν το γκαγκ σαν κλασική μουσική. Θεωρήθηκε από πολλούς η μόνη κινηματογραφική ταινία που αγγίζει την τελειότητα.

Κλάιντ Μπρούκμαν (1894 – 1955)

Υπήρξε γνωστός σκηνοθέτης και σεναριογράφος της περιόδου του βωβού σινεμά. Σκηνοθέτησε ταινίες με όλους τους γνωστούς κωμικούς της εποχής, όπως ο Μπάστερ Κίτον, οι Λόρελ & Χάρντι, το Τρίο Στούτζες, ο Χάρολντ Λόιντ και οι Άμποτ & Κοστέλο. Γεννήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου του 1894 και πέθανε το 1955. Κυρίως ύπήρξε γνωστός ως ο συνσκηνοθέτης του Μπάστερ Κίτον στις πιο γνωστές ταινίες του. Κατά τη διάρκεια της εποχής του ομιλούντος κινηματογράφου, ο Μπρούκμαν συνέχισε να σκηνοθετεί ταινίες, κυρίως μελοδράματα. Η καριέρα του θα ήταν ακόμα μεγαλύτερη αν το ποτό δεν ήταν μια από τις αγαπημένες συνήθειές του. Από το 1935, ο Μπρούκμαν άρχισε να γράφει σενάρια για ταινίες των στούντιο. Τον βοήθησε το γεγονός ότι κάποιοι κωμικοί του βωβού σινεμά (Λόρελ-Χάρντι, Άμποτ- Κοστέλο, Τρίο Στούτζες) συνέχισαν την καριέρα τους και στον ομιλούντα. Εκτός από τις κωμωδίες, Ο Μπρούκμαν έγραφε και σενάρια για μιούζικαλ όταν αυτό το είδος ήταν σε ακμή, παρουσιάζοντας αξιοσημείωτη προσαρμοστικότητα. Όταν η τηλεόραση μπήκε στη ζωή των ανθρώπων, ο Μπρούκμαν έκανε μια νέα αρχή. Ήταν ο δημιουργός μιας επιτυχημένης τηλεοπτικής σειράς με τους Άμποτ και Κοστέλο το 1951, με πολλά γκαγκ που θύμιζαν τις βουβές ταινίες του παρελθόντος. Αυτό του δημιούργησε προβλήματα, αφού ο Χάρολντ Λόιντ κατέθεσε αγωγή εναντίον του για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας. Αυτό αποθάρρυνε τους παραγωγούς στο να του δώσουν δουλειά. Στις 4 Ιανουαρίου του 1955 αυτοκτόνησε σε ένα ξενοδοχείο της Σάντα Μόνικα.

Μάριον Μάκ (1902 – 1989)

Το πλήρες όνομά της ήταν Τζόι Μάριον ΜακΚρίρι. Γεννήθηκε το 1902 στην μικρή πόλη Μάμοθ της Γιούτα. Σε ηλικία 18 ετών, αμέσως μόλις τελείωσε το σχολείο, πήγε στο Χόλιγουντ για να γίνει ηθοποιός. Ήταν Απρίλιος του 1920. Στην αρχή δεν την ήθελαν, αλλά εξαιτίας της μεγάλης της επιμονής κατάφερε να πείσει τον Μαξ Σένετ, ιδιοκτήτη των ομώνυμων στούντιο, να της προσφέρει εργασία. Στην αρχή εμφανιζόταν σε μικρούς ρόλους στο σινεμά με αμοιβή 25$ την εβδομάδα. Αργότερα έπαιξε σε ταινίες άλλων εταιριών, κυρίως γουέστερνς. Περίπου τότε άλλαξε το όνομά της σε Μάριον Μάκ, ελπίζοντας να βρει πιο εύκολα ρόλους. Ως Μάριον Μάκ γνώρισε τον παραγωγό Λιούις Λέβιν και από τότε άρχισε να παίρνει καλύτερους ρόλους. Ήταν στα 1927, όταν ο Μπάστερ Κίτον έψαχνε για μια ηθοποιό για το βασικό γυναικείο ρόλο της νέας του ταινίας. Επέλεξε τελικά την Μάκ και η ταινία ήταν ο θρυλικός «Στρατηγός». Ήταν ο καλύτερος ρόλος που έπαιξε στην καριέρα της. Μετά την ταινία «Alice in Movieland» η Μάκ αποφάσισε να εγκαταλείψει την ηθοποιία και να αφιερωθεί στην οικογένειά της (είχε στο μεταξύ παντρευτεί τον Λέβιν, ο οποίος πέθανε το 1969). Μέχρι τον θάνατό της το 1989 (από καρδιακά προβλήματα) η Μάκ δεν σταματούσε να δίνει συνεντεύξεις για τον ρόλο της στον «Στρατηγό», και μάλιστα απορούσε για την διαχρονική δημοφιλία της ταινίας. Από τον γάμο της με τον Λέβιν απέκτησε έναν γιό, τον Δρ Λένι Λέβιν Τζούνιορ.