Κινηματογραφική Λέσχη Κέντρου Αθήνας-Σχολείο του Σινεμά |Κυριακή, 2.11.2012, 18.00 | ελεύθερη είσοδος.
Εισήγηση-Σχολιασμός-Ανάλυση-Συντονισμός Συζήτησης μετά την Προβολή Ανδρέας Ταρνανάς Γιάννης Καραμπίτσος
The phantom carriage – Η Άμαξα Φάντασμα του Victor Sjostrom (1921)
Σύνοψη
Ανήμερα της πρωτοχρονιάς, η Edit, μία αδελφή που υπηρετεί τους σκοπούς του Στρατού Σωτηρίας, χτυπημένη από μηνιγγίτιδα ζητά από τη μητέρα και συνάδελφό της, Maria, να καλέσουν τον David Holm να την επισκεφτεί στο νεκροκρέβατο της. Εν τω μεταξύ, ο David, που είναι αλκοολικός, εξιστορεί τον μύθο « Η άμαξα φάντασμα και οι αμαξηλάτες του» σε δύο άλλους αλκοολικούς στο νεκροταφείο. Σύμφωνα με το μύθο, ο τελευταίος αμαρτωλός που θα πεθάνει στην αλλαγή του Νέου Χρόνου, γίνεται συλλέκτης ψυχών και τις συγκεντρώνει όλες στην άμαξα του. Όταν ο David αρνείται να επισκεφθεί την Edit, οι φίλοι του αντιδρούν σε αυτό, λογομαχούν και ο David πεθαίνει. Όταν ο αμαξηλάτης φθάνει, αναγνωρίζει τον φίλο του, George, ο οποίος πέθανε στο τέλος του περασμένου χρόνου. Ο George, αναβιώνει δυσάρεστες στιγμές του David και σε φλασμπακ δείχνει πόσο κακός και εγωιστής υπήρξε ο David.
Ασπρόμαυρο Διάρκεια: 106 λεπτά Έτος: 1921
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Σκηνοθεσία: Victor Sjöström Παραγωγή: Charles Magnusson Σενάριο: Selma Lagerlöf, Victor Sjöström Πρωταγωνιστούν: Victor Sjöström, Hilda Borgström, Tore Svennberg, Astrid Holm, Concordia Selander
Η ταινία που καθιέρωσε το σκηνοθέτη Victor Sjostrom και ανέδειξε τον σκανδιναβικό κινηματογράφο της εποχής του βωβού. Γνωστό και ως «The Phantom carriage» είναι μια ιστορία φαντασίας υπόδειγμα του είδους και κύρια πηγή έμπνευσης για πολλούς μεταγενέστερους δημιουργούς. Μάλιστα ο Ingmar Bergman, που το ονόμαζε «η ταινία των ταινιών», το παρακολουθούσε κάθε καλοκαίρι, μόνος του ή με νεαρούς μαθητευόμενους και πάντα παραδέχονταν ότι είναι η κύρια πυγή έμπνευσης του.
Σύμφωνα με ένα αρχαίο σκανδιναβικό μύθο, ο τελευταίος άνθρωπος που πεθαίνει την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, αν και εφόσον είναι αμαρτωλός, για τους υπόλοιπους 12 μήνες του νέου έτους θα οδηγεί το στοιχειωμένο άρμα που παίρνει τις ψυχές αυτών που πεθαίνουν. Αυτή θα είναι η μοίρα του David Holm (τον οποίο παίζει ο ίδιος ο Sjöström), ενός μεθύστακα που θα αφήσει την τελευταία του πνοή την τελευταία νύχτα της χρονιάς. Το πιο γνωστό στοιχείο της ταινίας είναι αναμφίβολα η αναπαράσταση του κόσμου των πνευμάτων σαν βασανιστική αιώρηση μεταξύ ουρανού και γης. Η σκηνή στην οποία ο πρωταγωνιστής ξυπνά μεσάνυχτα και αντικρίζει το ίδιο του το πτώμα, γνωρίζοντας ότι είναι καταδικασμένος στην κόλαση, αποτελεί μία από τις πλέον αξιομνημόνευτες σκηνές στην ιστορία του κινηματογράφου. Αυτός ο απεχθής και αυτοκαταστροφικός αλκοολικός, ο David Holm, γελά με το θρύλο –ακριβώς όπως γελάει και με κάθε σύσταση που του έχει γίνει στη γεμάτη εκούσια αμαρτία ζωή του – όμως όταν καταρρέει και πεθαίνει ακριβώς πριν τα μεσάνυχτα, έρχεται αντιμέτωπος με μια κρίση κι ένα καθήκον που δε μπορεί ν’ αποφύγει ή να σαρκάσει…
Η ταινία, που είναι βασισμένη στο μυθιστόρημα της, βραβευμένης με Νόμπελ, Selma Lagerlöf, περιγράφει την σταδιακή καταρράκωση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας μέσα σε μια παγερή και ανελέητη κοινωνία που οδηγεί τα θύματά της στην θηριωδία και την παράνοια. Η εντυπωσιακή χρήση της διπλοτυπίας (μια εικόνα μέσα σε μία άλλη), για πρώτη φορά στην ιστορία του κινηματογράφου, που πετυχαίνει ο εικονολήπτης Julius Jaenzon, μοναδική για τα μέχρι τότε κινηματογραφικά δεδομένα και η δεξιοτεχνική αφήγηση (φλάς μπακ μέσα σε φλάς μπάκ), ανάγουν αυτήν την ωμή ιστορία που πραγματεύεται την φτώχεια και την εξαθλίωση σε ένα ποιητικό αριστούργημα, που συνδυάζει αρμονικά το ρομαντισμό με τα στοιχεία τρόμου. Η ταινία ήταν μια τεράστια επιρροή για τον Ingmar Bergman, ο οποίος είχε δηλώσει: «Από την αρχή της καριέρας του, ο Victor Sjostrom ήταν ένας συναρπαστικός δημιουργός. Κατά τη γνώμη μου έχει γυρίσει το απόλυτο φιλμ… Το The Phantom carriage έχει επηρεάσει κατάφορα το έργο μου, στις παραμικρές λεπτομέρειές του». Τα παραπάνω λόγια, θα ήταν από μόνα τους αρκετά για να τοποθετήσουν το «The Phantom carriage» στο πάνθεον των αριστουργημάτων του παγκόσμιου κινηματογράφου.
Πηγή: the100bestmovies.blogspot.com