Αθήνα, 22 Μαΐου 2015
Η Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας (ΕΦΕ) ξεκινά ένα μεγάλο αγώνα εναντίον της παράνομης διακίνησης των φωτογραφιών που χρησιμοποιούν ΜΜΕ στην Ελλάδα.
Έχετε ποτέ αναρωτηθεί, ως αναγνώστες, αν η φωτογραφία που σας ενημερώνει στην εφημερίδα, στο διαδίκτυο ή στην τηλεόραση είναι προϊόν κλοπής (photo-trafficking) ή αδή-λωτης εργασίας; Έχετε ποτέ αναρωτηθεί αν μια τέτοια φωτογραφία εμπίπτει στις διατάξεις του νόμου περί φοροδιαφυγής και αδήλωτου πλουτισμού; Έχετε ποτέ αναρωτηθεί αν οι πρακτικές αυτές δυναστεύουν οικονομικά τους φωτορεπόρτερ ή τους ωθούν στην ανεργία;
Τα ΜΜΕ που είναι συνεπή στο νόμο και σέβονται την εργασία αμείβοντας κανονικά τους δημιουργούς φωτογράφους υφίστανται αθέμιτο ανταγωνισμό σε σχέση με εκείνα που δεν πληρώνουν και χρησιμοποιούν «αδήλωτες φωτογραφίες» και «μαύρη εργασία». Σε αυτά τα τελευταία ΜΜΕ, η ΕΦΕ εναντιώνεται.
Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο. Τα τελευταία όμως χρόνια έχει αποκτήσει εκρηκτικές διαστάσεις με βαρειές συνέπειες στην ελευθερία και την αξιοπιστία του Τύπου. Ένας οικονομικά επισφαλής φωτορεπόρτερ είναι εν δυνάμει χειραγώγιμος. Ένας ανυπότακτος φωτορεπόρτερ βρίσκεται κάτω από τη μόνιμη απειλή της οικονομικής εξαθλίωσης ή της ανεργίας.
Απέναντι στην κλιμακούμενη απορύθμιση της δημοσιογραφίας, η ΕΦΕ αντέδρασε δυναμικά στέλνοντας εξώδικα σε ορισμένα ΜΜΕ για τα οποία είχε συγκεκριμένες καταγγελίες πως επιδεικνύουν συστηματικά παρόμοια συμπεριφορά. Κι αυτό είναι μόνον η αρχή.
Εφεξής, δηλώνει αποφασισμένη να θέσει τέλος τόσο στην εκμετάλλευση από ΜΜΕ όσο και στην απουσία ενημέρωσης των πολιτών για τη νομοθεσία που προστατεύει τις φωτογραφίες και τα δικαιώματα των φωτογράφων – δημιουργών. Παράλληλα, ζητά από την κυβέρνηση να προστατεύσει αποτελεσματικά το επάγγελμα του φωτορεπόρτερ για να διαφυλάξει την ελευθερία του Τύπου και να πατάξει τις έκνομες πρακτικές και την παραοικονομία δημοσιογραφικών επιχειρήσεων.
Είναι πολιτικά επικίνδυνο και οικονομικά βλαβερό να συνεχιστεί το οξύμωρο: το παραγόμενο «προϊόν» (φωτοειδησεογραφικές εικόνες) να έχει κατακόρυφη αύξηση ζήτησης ενώ οι δημιουργοί του (οι φωτορεπόρτερ) να μην αναγνωρίζονται από πουθενά!
Ο αγώνας των φωτορεπόρτερ δεν μπορεί να είναι αποκομμένος από την κοινωνία των πολιτών.
Αντιδράστε την επόμενη φορά που θα δείτε δημοσιευμένη σε έντυπο ή αναρτημένη στο διαδίκτυο φωτογραφία που δεν αναφέρει το όνομα του δημιουργού της.
Αντιδράστε την επόμενη φορά που θα δείτε πρόσκληση από κανάλια που παρακινούν πολίτες να τους στέλνουν δωρεάν τις φωτογραφίες τους. Σας εκμεταλλεύονται εξοικονο-μώντας χρήματα στον τηλεοπτικό χρόνο που μοσχοπουλάνε σε τρίτους. Μη χαρίζετε τις φωτογραφίες σας στα ΜΜΕ που πλουτίζουν σε βάρος σας και σε βάρος όλων μας.
Συνάδελφοι δημοσιογράφοι, μην επιτρέπετε να εικονογραφούνται τα άρθρα σας με φωτογραφίες που προέρχονται από διαδικασίες photo-trafficking.
Μην απαξιώνετε την οικονομική αξία της δημοσιευμένης φωτογραφίας. Ενισχύετε έτσι την ασύδοτη εκμετάλλευση όλων μας από ΜΜΕ.
Ο αγώνας των φωτορεπόρτερ δεν μπορεί να είναι αποκομμένος από τον υπόλοιπο κόσμο της δημοσιογραφίας κι αυτό πρέπει να γίνει συνείδηση όλων. Ας μην ξεχνάμε πως όταν σαρώνεται ένας κλάδος της δημοσιογραφίας, πλήττεται όλη η δημοσιογραφία.
Η ΕΦΕ κρούει τον κώδωνα κινδύνου σε όλους.
Για το ΔΣ
Ο Πρόεδρος Η Γεν. Γραμματέας
Μάριος Λώλος Χριστίνα Ζαχοπούλου
[Το Camera Stylo δεν μπορεί παρά να είναι με το μέρος των εργαζόμενων φωτορεπόρτερ και θα υποστηρίξει τα αιτήματά τους όποια και αν είναι. Όμως οφείλουμε να καταθέσουμε έτσι «εν θερμώ» κάποια ερωτήματα και προβληματισμούς (σίγουρα επιφυλασσόμεθα να ασχοληθούμε σε βάθος με το θέμα και να τοποθετηθούμε εκ νέου).
Καταρχήν οι φωτογραφίες οφείλουν να φέρουν επάνω τα στοιχεία του φωτογράφου όταν στέλνονται μαζί με δελτία τύπου για δημοσίευση (Σε αυτή την περίπτωση και σε κάθε περίπτωση που γνωρίζουμε το φωτογράφο πάντα δημοσιεύουμε τα στοιχεία του). Αν όμως έχουν δημοσιευτεί από κάποιο μέσο χωρίς να αναφέρεται ο φωτογράφος πως μπορεί να ξέρει ένα άλλο καλοπροαίρετο μέσο σε ποιον ανήκει η φωτογραφία, ειδικά με την ασυδοσία που επικρατεί σήμερα στο διαδίκτυο (ασυδοσία που σχεδόν κανένας δεν πολέμησε τόσα χρόνια); Πως μπορεί να ξέρει ποιες φωτογραφίες είναι προϊόντα photo-trafficking;
Και αυτή η μη γνώση και ασάφεια, θα λειτουργήσει για το καλό της ποιοτικής ενημέρωσης ή θα καταλήξει να φοβάται κάποιος ανεξάρτητος καλοπροαίρετος (και ενδεχόμενα εθελοντής) δημοσιογράφος να διανθίσει το κείμενό του με φωτογραφίες μήπως και ανήκουν σε κάποιον που δεν αναφέρεται το όνομά του πάνω στη φωτογραφία;
Από κει και πέρα το να μην δίνει κάποιος πολίτης φωτογραφίες ή βίντεο στα μεγάλα ΜΜΕ ποιος καλοπροαίρετος μπορεί να διαφωνήσει, αλλά αυτό φαντάζομαι δεν επεκτείνεται στις ανιδιοτελείς εθελοντικές προσπάθειες μη κερδοσκοπικών πολιτιστικών φορέων όπως εμείς. Γιατί εμείς παρέχουμε εθελοντικά τις υπηρεσίας μας στο camera stylo και τα προϊόντα της δουλειάς μας, βίντεο κυρίως στο χώρο του πολιτισμού, τα παρέχουμε στον κόσμο ελεύθερα και κάποιες λίγες φορές ζητάμε την εθελοντική συνδρομή άλλων πολιτών. Φαντάζομαι λοιπόν ότι αφορά τα μεγάλα κερδοσκοπικά ΜΜΕ.
Τέλος κάποιος θα πρέπει να θέσει και το θέμα των μεγάλων εταιριών του διαδικτύου που ευθύνονται σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό για την κατάργηση των πνευματικών δικαιωμάτων των δημιουργών και αυτές διακινούν τις φωτογραφίες και όχι μόνο ουσιαστικά χωρίς περιορισμούς.
Προτείνετε έναν αξιόπιστο τρόπο που θα διασφαλίζει και τα δικαιώματά σας και την ποιότητα της δουλειάς μας και εμείς θα το τηρήσουμε απόλυτα και προωθήσουμε Γ.Κ.]