Συνέντευξη του Μηνά Χατζησάββα στον Γιάννη Καραμπίτσο

 

Αναδημοσίευση από το Διμηνιαίο Περιοδικό
 για τον Κινηματογράφο και το Θέατρο
Camera–Stylo

Τεύχος 8^ο Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2003

Πρόσωπα του κινηματογράφου και του θεάτρου

Συνέντευξη Μηνά Χατζησάββα στον Γιάννη Καραμπίτσο

Ο Μηνάς Χατζησάββας είναι αναμφισβήτητα ένας από τους καλύτερους έλληνες ηθοποιούς με παράλληλη παρουσία σε θέατρο, κινηματογράφο και τηλεόραση. Φέτος συμμετείχε σε δυο ταινίες που διαγωνίστηκαν στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και σε άλλη μία του Παναγιωτάτου που βγαίνει αυτές τις μέρες στις αίθουσες και κατάφερε να είναι υποψήφιος για το βραβείο β’ ανδρικού ρόλου και για τις δυο ταινίες το πήρε όμως για τη συμμετοχή του στο Lilys Story του Ροβήρου Μανθούλη. Τον συναντήσαμε στη Πάτρα όπου βρίσκεται με αφορμή τη συμμετοχή του στο Βυσσινόκηπο» που ανεβάζει το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας.

Πως ξεκινήσατε τη σχέση με τον κινηματογράφο;

Οι φίλοι μου οι περισσότεροι ήταν κι­νηματογραφιστές. Μόλις τελείωσα τη σχολή, περισσότερο έκανα παρέα με τους κινηματογραφιστές παρά με τους θεατράνθρωπους

.

Ποια σχολή ήταν;

Το εθνικό. Και από τότε, μαζί με το θέατρο, πάντα, έκανα και σινεμά. Βέ­βαια, αναλογικά, έχω κάνει αρκετό σινεμά για έλληνας ηθοποιός, και μάλιστα σε ταινίες τέτοιες, όχι εμπο­ρικές. Έχω κάνει και μία εμπορική ταινία, μόλις τελείωσα τη σχολή, τις «Όμορφες μέρες» του Ασημακόπουλου. Έπαιζαν ένα κάρο πρωταγω­νιστές, η Ανουσάκη, ο Αλεξανδράκης, ο Τζώρτζης, και τραγουδιστές Βέβαια. Και μετά ταινίες, μικρού μήκους. Έπαιξα σε όλες τις μικρού μήκους του Γραμματικού. Και στις τέσσερις. £πίσης σε όλες τις μεγάλου μήκους που έχει κάνει, εκτός από το ντο­κιμαντέρ «Τα Νυχτολούλουδα». Έχω κάνει δεκαπέντε ταινίες μικρού μήκους, και εικοσιένα μεγάλου μήκους. Άρχισα με Μαρκετάκη με ένα μικρό ρόλο, στον «Ιωάννη τον βίαιο», και μετά σε όλες σχεδόν ταινίες του Βα­φέα, εκτός από τις δύο τελευταίες του, με τον Κανάκη, τον Αντωνάκο και με το Πανουσόπουλο στο «Μια μέρα τη νύχτα». Με τον Τσιόλη, με τον Κόρα, στο «Τα παιδιά του Κρόνου» και στο «Μιρουπάφσιμ», κάτι μικρό, στον Ψαρά, με όλους έχω παίξει εκτός από Αγγελόπουλο και Βούλγαρη. Στον Βούλγαρη, παραλίγο να έπαιζα στον

Βενιζέλο. Τελικά δεν έγινε.

Η    αγάπη    με   το    θέατρο,    πως ξεκίνησε;    Ήσουν   από   θεατρικήοικογένεια;

Κοίτα, από μικρός ήθελα να γίνω ηθοποιός. Ο πατέρας μου σαλάμια έφτιαχνε. Καμία σχέση, δηλαδή. Απλά με άφησε να κάνω ότι ήθελα, η μη­τέρα μου ήθελε να συνεχίσω τη δου­λειά του πατέρα μου, το σημαντικό από όλα αυτά ήταν, ότι από το δημο­τικό κατάλαβα πως κάτι μου πήγαινε στο θέατρο, όταν το είπα στο δημο­τικό, με κοροϊδέψανε, με είπανε Αλίκη Βουγιουκλάκη, και είπα όντως έχουνε δίκιο δεν είναι καλό αυτό, ας κάνω κάτι άλλο. Αλλά εκεί, είχα κολλήσει! Έτσι, μετά την τετάρτη γυμνασίου, κατάλαβα ότι μόνο αυτό μπορώ να κάνω, και ενώ μέχρι τότε, ήμουν από τους πέντε καλύτερους μαθητές, στο τέλος πέρασα με 13,3 στο απολυτήριο. Διότι πήγαινα στο θέατρο, σινεμά κλπ.

Φέτος, παίξατε σε δύο ταινίες μαζί και πήρατε και το βραβείο ερ­μηνείας β’ ρόλου.

Και υπήρχε και άλλη μία ταινία που δεν ξέρω τι θα κάνει του Παναγιωτάτου. Έζησα διαφορετικές εμπειρίες με τον Ροβήρο και με τον Γραμματικό. Από πριν, πίστευα στην ταινία του Γραμ­ματικού. Πίστευα ότι θα έπαιρνα κάτι από τα βραβεία. Παρόλα αυτά, το πή­ρα με τρεις ψήφους διαφορά, για την ερμηνεία μου στην ταινία του Ροβήρου. Έκανα πράγματα έξω από τον εαυτό μου (ξεπέρασα τον εαυτό μου) στην ταινία του Γραμματικού και όχι στου Ροβήρου.    Στην ταινία του Ροβήρου

προσπάθησα να κάνω αυτό που ήθελε, να είμαι όσο γίνεται πιο αληθινός. Πήγα διαβασμένος. είχα μάθει ποιος είναι ο Χατζής, είχα διαβάσει άρθρα που μιλούσαν άλλοι, που τον είχαν γνωρίσει. Και προσπάθησα να συνθέσω στο μυαλό μου, πώς μπορεί να είναι αυτός ο άνθρωπος. £ιδα και ένα μικρό βίντεο που τον έδειχνε σαν πρόσωπο, και είπε τέσσερις κουβέντες και προσπάθησα να κάνω κάτι πάνω σε αυτό. Έτσι πήγα λοιπόν, στο Ροβήρο , μάλιστα συναντηθήκαμε από το καλο­καίρι που είχε πει πως τελικά θα παί­ξεις εσύ τον Χατζή και χάρηκα πολύ, γιατί πιστεύω ότι ήταν ο καλύτερος ρόλος στο σενάριο και μου έκανε μεγάλη εντύπωση.

Ναι, ξεχώριζε πολύ ο ρόλος αυτός.

Και σκηνοθετικά. Ο Ροβήρος είχε με­γάλο κέφι όταν δουλεύαμε μαζί στις σκηνές μου. Κάπου τα βρήκαμε με τον Ροβήρο. Πηγαίνω εκεί, και του λέω το και το, γιατί είχα γράψει ένα κατεβατό, μου λέει, ας τα ξεχάσουμε αυτά, δεν θα κάνουμε αναπαράσταση προσώπων, δεν υπάρχει κανένας λόγος, θέλω να μου βγάλεις την αλήθεια σου. Αυτά που θα λες να είναι αληθινά. Και αφού συνεννοηθήκαμε, μου βγήκε αυτό που είδατε. Στον Ροβήρο είχα άγχος, για το πώς θα συνεργαστώ μαζί του, είχα δει και το «Πρόσωπο με πρόσωπο», όταν ήμουνα νέος, και είχα άγχος. ενώ με τον Γραμματικό, που τον ήξερα τόσα χρόνια πλέον, κλεί­νουμε εικοσαετία , και ήμουν άνετος. . Πιστεύω πως έκανα κάτι εντελώς δια­φορετικό και καινούργιο γι αυτό και περίμενα να βραβευτώ στην ταινία του Νίκου.

Ο συνδυασμός θέατρο, κινηματο­γράφος, τηλεόραση ήταν χωρίς παρενέργειες; Λένε διάφορα για την τηλεόραση.

Αγαπώ πολύ τη δουλειά μου, και δεν μου αρέσει να ξεπετάω τα πράγματα. Όταν   κάνω   σινεμά,   κάνω   σινεμά.

Ακόμη και στην τηλεόραση, τουλάχι­στον δεν ντρέπομαι για αυτά που έχω κάνει.

Εκτός από την Αναστασία,  ποιες άλλες σειρές έχεις κάνει;

Η «Αναστασία» είναι η σειρά από την οποία με γνώρισε ο κόσμος.

Μέχρι τότε, δεν ήσουνα γνωστός;

Όχι, μέχρι τότε, στην τηλεόραση δεν με ξέρανε. Στο θέατρο και στο σινεμά δεν το συζητώ.

Η τηλεόραση τελικά είναι αυτή που κάνει γνωστό τον καλλιτέχνη;

Η τηλεόραση είναι αυτή που σε γνω­ρίζει στο ευρύτερο κοινό. Γιατί στο θέατρο, ήμουνα ήδη. Δεν χρειαζόμουν καμία βοήθεια. Σαραντατριών χρονών ήμουν όταν έκανα την Αναστασία, με­γάλος ήμουν για να πάρουν τα μυαλά μου αέρα.

Τώρα πόσο είστε;

-Πενήντα πέντε. Το ’48 είμαι γεν­νηθείς. Λέγαμε λοιπόν για την τηλεό­ραση, εκείνη την εποχή είχα κάνει και τους «Κλειστούς δρόμους» και την «Θυσία’ με τον Μιχαηλίδη, το «Το Δέ­κατο τρίτο κιβώτιο» με τον Ψαρά και τον Κούρκουλο. Μετά έγινε η «Ανα­στασία»   της   πολύ   καλής   Μιρέλας Παπαοικονόμου. Και μετά στην τηλεό­ραση έκανα και άλλα πράγματα, που πήρα και δύο βραβεία. Στο «Η αγάπη άργησε μια μέρα», με τον Κουτσομύτη, το βραβείο Α’ ανδρικού την πρώτη χρονιά, και την δεύτερη χρονιά το βρα­βείο Α’ ανδρικού στο «Νυχτερινό Δελτίο» του Κοκκινόπουλου.

Στην Πάτρα πόσο καιρό θα μείνετε;

Μέχρι το Πάσχα. Ο Βυσσινόκηπος θα παιχτεί μέχρι το Φεβρουάριο εδώ, μετά θα παιχτεί στην Αθήνα για ένα μήνα και θα γυρίσουμε πάλι εδώ για να ανεβάσουμε το Σιρανό.

Η ποικιλία των ρόλων, ήταν αρκετή όλα αυτά τα χρόνια;

Ναι, και στον κινηματογράφο και στο θέατρο αλλά και στην τηλεόραση.

Τις προτάσεις πάνω στις ταινίες τις μελετάτε, ή δεν έχετε πρόβλημα να παίξετε, αρκεί να είναι φίλος ο σκηνοθέτης;

Συνήθως ο Γραμματικός, έχει καλά σενάρια, προσέχω πολύ τα σενάρια. Και επειδή έχω ανακατευτεί και με σενάρια, κατά περιόδους. Ας πούμε το «Η ζωή ενάμιση χιλιάρικο» το είχαμε γράψει μαζί με τη Φωτεινή Σισκοπούλου και πήραμε το βραβείο σενα­ρίου εκείνη τη χρονιά.  Μπορώ λοιπόν

να καταλάβω αν το σενάριο είναι καλό ή όχι, και αντίστοιχα παίζω, ή δεν παίζω. Για το σινεμά, για την τηλεό­ραση συνήθως είμαι πολύ πιο αυ­στηρός. Για το θέατρο δεν το συζη­τάμε, γιατί τουλάχιστον ξέρω τι κάνω.

Για να τελειώσουμε με τα βραβεία, στον κινηματογράφο τι άλλα βρα­βεία έχετε πάρει;

Από κινηματογράφο έχω πάρει, το Β’ ανδρικού ρόλου στην ταινία «Τα παιδιά του Κρόνου» του Κόρα, το 84, και δύο φορές, έτσι το λέω εγώ, με την «Κλει­στή στροφή» του Γραμματικού. Πρό­κειται για την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Νίκου. Βραβείο Α’ ανδρικού ρόλου στο φεστιβάλ, και μετά βρα­βεύομαι και οτα κρατικά, γιατί τότε ήταν χώρια. Και το λέω έτσι, γιατί δύο επιτροπές με έκριναν, και δύο βραβεία πήρα. Και μάλιστα στα κρατικά, το μοι­ράστηκα με τον Βέγγο για την ταινία του Παντελή Βούλγαρη το «Οι ζεστές ημέρες του Αυγούστου». Στη Θεσσα­λονίκη το πήρα μόνος μου.

Καμία ταινία από όλες αυτές που τη θυμάστε για κάποιον ιδιαίτερο λό­γο;

Δεν υπάρχει καμία ιδιαίτερη, τις αγαπώ όλες.

Έχετε σκεφτεί ποτέ να σκηνοθετή­σετε;

Δεν είναι του στυλ μου. Θέλω να ασχολούμαι με τον εαυτό μου. Να μην έχω άλλους στο κεφάλι μου. Δεν μπο­ρείς καλά καλά να φέρεις βόλτα τον εαυτό σου θα βάλεις κι άλλους πάνω από το κεφάλι σου; Πρέπει να έχεις ειδικό ταλέντο.

Η σχέση κινηματογράφου και θεάτρου;

Είναι τεχνολογία το σινεμά, ενώ το θέατρο είναι πιο χειροποίητη τέχνη. Η διαφορά αυτή είναι σαφής, και το θέατρο είναι πιο ζωντανό. Ερχεσαι σε επαφή με το κοινό κάθε βράδυ, ενώ στον κινηματογράφο είναι διαφορε­τικά τα πράγματα. Θα το κάνεις και μετά απλά πάς και το βλέπεις.

Η σχέση με το κοινό δεν αντικα­θίσταται εύκολα.  Έτσι;

είναι τελείως διαφορετικές φόρμες και εκφράσεις καλλιτεχνικές τελικά, ενώ έχουν κοινό την υποκριτική. Και λάθος των κινηματογραφιστών να μην βλέπουν θέατρο. Οι δε του θεάτρου βλέπουν πάρα πολύ σινεμά, ενώ το αντίθετο δεν λειτουργεί.

Για τον ηθοποιό, ποιες είναι οι διαφορές, μεταξύ θεάτρου και κινηματογράφου;

Το μόνο που θα μπορούσα να πω είναι ότι είναι πιο αποσπασματικό στον κινηματογράφο. εμένα βέβαια με μαγεύει αυτό που μετά το βλέπεις όλο αυτό στον κινηματογράφο, δεμένο. Με αυτόν τον τρόπο παίζεις την συ­γκεκριμένη στιγμή, ενώ στο θέατρο, γεννιέται το πράγμα την ώρα που παίζεις, μέχρι το τέλος. Το δίωρο που είσαι πάνω στη σκηνή υπάρχει μία πορεία που έχει τον χρόνο της, είναι ζωντανή. Που γίνεται, γεννιέται και πεθαίνει, ενώ στο κινηματογράφο εί­ναι πολύ αποσπασματικό αυτό και έχει μία γοητεία παιχνιδιού, είναι λίγο σαν παζλ.

Υπάρχει καθόλου αγωνία μέχρι να το δείτε ολοκληρωμένο;

Μ’ αρέσει.

Τελικά αυτό που λέτε είναι ότι άμα δίνεσαι, βρίσκεις λύση για τα πράγ­ματα, έτσι; είστε ευχαριστημένος με την ενασχόληση σας με την τέχνη; Έχετε καταλάβει να σας λείπει κάτι;

Δεν έκανα τίποτα άλλο στη ζωή μου για να ξέρω. Όχι, αν ήμουν κάπως αλ­λιώς, κάποιος άλλος, τι να πω, έμαθα από αυτή την ιστορία, ζω και μαθαίνω με αυτόν τον συγκεκριμένο τρόπο. Μαζί με την τέχνη άλλωστε πορεύτη­κα, και αν είμαι αυτό που είμαι, το οφείλω στην τέχνη. Δεν ξέρω πώς θα ήμουνα αν δεν ήμουνα ηθοποιός και δεν έκανα αυτά που έκανα. Δηλαδή διαμορφώθηκα με την δουλειά μου μαζί. Αυτά τα δυο παν μαζί για μένα. Δεν είναι ξέχωρα πράγματα. Πρόκει­ται ούτως ή άλλως για μία δουλειά η οποία σε βοηθάει να γίνεις καλύτερος άνθρωπος. Για να ασχοληθείς με την ανακάλυψη του κάθε ρόλου και να μπορείς να το αποδόσεις αυτό, πρέπει να αγαπάς πολύ τον άνθρωπο. Αν ασχοληθείς με τον άλλον θα ανακα­λύψεις τον εαυτό σου. Όπως ακριβώς γίνεται και με τον έρωτα. Δεν υπάρχει έρωτας αν ο ένας δεν ασχοληθεί για τον άλλο και ξεχάσει τον εαυτό του. Θα πρέπει να ξεχάσεις τον εαυτό σου για να μπορέσει να γίνει ίση μία σχέση. Αν βάζεις τον εαυτό σου πάνω από όλα, δεν πρόκειται να γίνει σχέση. Αλλά όταν δώσεις τον εαυτό σου σε κάτι, αυτό θα εκτιμηθεί πιστεύω.  Άρα κατ’ επέκταση μπορούμε να πούμε πως το θέατρο και η τέχνη, βοηθάει; είναι γκόμενες το θέατρο, το σινεμά.. Όσο δίνεσαι τόσο έχεις να λαμβάνεις.

Και με το κοινό ισχύει αυτό , έτσι;

Όταν γίνομαι και εγώ κοινό μου αρέσει να βλέπω.να βλέπω. Μου αρέσει γιατί δεν θα έχω την αγωνία της παράστασης, να βλέπω τους άλλους να χτυπιούνται, επάνω στη σκηνή.

Περάσατε δύσκολες στιγμές, ώστε να φτάσετε κάποια στιγμή να αμφισβητήσετε την ορθότητα του δρόμου που πήρατε;

Πέρασα πάρα πολύ δύσκολα, πολλά χρόνια, πολύ σιγά έκανα βήματα, αλλά πιστεύω πως ήταν σταθερά όμως. Αν ήμουν νέος και είχα μεγάλη επιτυχία, τότε, δεν ξέρω πώς θα ήμουν τώρα. Το γεγονός ότι ζυμώθηκα με δυσκο­λίες, και τα πράγματα τα κατέκτησα πάρα πολύ αργά αλλά σταθερά, και αυτή τη στιγμή μπορώ να πω ότι είμαι τυχερός, γιατί ζω μία καλή πραγματι­κότητα, με σέβονται, με αγαπάνε, πιστεύουνε σε μένα, και είναι πολύ ω­ραία συναισθήματα να τα αισθάνεται κανείς, νομίζω πως καλώς έγινε όπως έγινε. Ότι δυσκολία και να είχε, την αντιμετώπιζα. Άλλωστε, δεν διάλεξα το θέατρο για τα φανταχτερά ονόματα, και την δημοσιότητα. Αυτά ήρθαν με­τά, και μετά από πάρα πολύ δουλειά. Το θέατρο ήταν λοιπόν αυτό που με εξέφραζε απόλυτα σαν άνθρωπο, ήμουν καλά με τον εαυτό μου, και γι’ αυτό και δυσκολίες να είχα, τις προσπερνούσα γιατί ήταν μέσα στο πρόγραμμα.