Ο ηθοποιός δεν καταβροχθίζει το ρόλο του και ο ρόλος δεν καταβροχθίζει τον ηθοποιό. Όταν τελειώσει η ταινία ο ηθοποιός ξαναβρίσκει τον εαυτό του και ο ρόλος παραμένει ρόλος. Όμως από το προσωρινό τους πάντρεμα γεννιέται ένα ον που μετέχει και στον έναν και στον άλλον και που τους περικλείει και τους δύο. Ο Ζ. Ζαντιγιόμ στο “Πώς να γίνετε βεντέτα του κινηματογράφου” δίνει έναν θαυμάσιο πρώτο ορισμό του σταρ: “η βεντέτα δημιουργείται όταν ο ηθοποιός πλουτίζει το ρόλο του ενώ ταυτόχρονα επωφελείται από αυτόν στο μυθικό επίπεδο” συμπληρώνουμε και όταν ο ρόλος επωφελείται από τον σταρ επίσης στο μυθικό επίπεδο.
«Οι Σταρ» του Εντγκάρ Μορέν: Οι φροντίδες του φίλου μου, με ενοχλούσαν
«Οι Σταρ» του Εντγκάρ Μορέν: Η ιδιωτική ζωή των σταρ πρέπει να είναι δημόσια
Σεμινάριο Ιστορίας-Θεωρίας-Κριτικής Κινηματογράφου 2018
στο Πολιτιστικό Κέντρο «Ο Καύκασος»
Εργαστήρι Κινηματογράφου Δήμου Ζωγράφου και το 2018
Ραντεβού στο cinema με τους μεγάλους δημιουργούς 2018 στο δήμο Ζωγράφου
από 9 Μαρτίου έως 29 Απριλίου 2018 με ελεύθερη είσοδο
Η αλληλεπίδραση ηθοποιού και ρόλου δεν αιτιολογεί τη δημιουργία του σταρ παρά μόνο με τη μεσολάβηση της έννοιας του μύθου. Πρώτος ο Μαλρώ επισήμανε αυτό το σημείο: “Η Μάρλεν Ντίτριχ δεν είναι μία ηθοποιός όπως η Σάρα Μπερνάρ είναι ένας μύθος όπως η Φρύνη”. Πρέπει να καθορίσουμε το νόημα της λέξης μύθος που κατάντησε και αυτό μυθικό στα χέρια διαφόρων σχολιαστών: ο μύθος είναι ένα σύνολο από φανταστικές συμπεριφορές και καταστάσεις. Αυτές οι συμπεριφορές και αυτές οι καταστάσεις μπορεί να έχουν για πρωταγωνιστές υπεράνθρωπα πρόσωπα, ήρωες και θεούς. Λέμε τότε ότι πρόκειται για το μύθο του Ηρακλή ή του Απόλλωνα. Όμως μέσα στους μύθους τους ο Ηρακλής είναι ήρωας και ο Απόλλων Θεός. Οι ήρωες δρουν κάπου στο φανταστικό χώρο ανάμεσα στους θεούς και τους θνητούς. Εποφθαλμιούν τη θέση των θεών αλλά ταυτόχρονα πασχίζουν να απελευθερώσουν τους θνητούς από από την ατελείωτη μιζέρια τους. Ευρισκόμενος στην πρωτοπορία του ανθρώπινου γένους ο ήρωας είναι ένας θνητός που βαδίζει προς τη θεοποίηση. Αφού συγγενεύουν και με τους θεούς και με τους ανθρώπους ήρωες ονομάστηκαν πολύ σωστά ημίθεοι.
Οι κινηματογραφικοί ήρωες, οι ήρωες της περιπέτειας, της δράσης, της επιτυχίας, της τραγωδίας, του έρωτα και ακόμα όπως θα δούμε του κωμικού, είναι οι ήρωες “δεύτερης ποιότητας” σε σχέση με τους ήρωες των θεοποιητικών μυθολογιών. Ο σταρ είναι ο ηθοποιός (ή η ηθοποιός) που αντλεί ένα μέρος της προσωπικότητάς του από την ηρωική, δηλαδή τη μυθοποιημένη και θεοποιημένη υπόσταση των κινηματογραφικών ηρώων και που σε αντάλλαγμα δίνει ένα μέρος από τη δική του προσωπικότητα στο μυθικό ήρωα, πλουτίζοντας τον, έτσι, με την προσωπική του συνεισφορά. ‘Όταν μιλούμε για το μύθο του σταρ, εννοούμε, κατά κύριο λόγο, τη διαδικασία της θεοποίησης που υφίσταται ηθοποιός του κινηματογράφου, και που τον κάνει είδωλο των μαζών.
Η διαδικασία της θεοποίησης δεν είναι ομοιόμορφη. Δεν υπάρχει ένας αλλά πολλοί τύποι σταρ: η γκάμα εκτείνεται από τους γυναικείους ερωτικούς τύπους ( Πίκφορντ, Μονρόε) Μέχρι τους κωμικούς (Τσάπλιν, Φερναντέλ) περνώντας ενδιάμεσα από τους ενσαρκωτές του ανδρικού ηρωισμού και της περιπέτειας (από τον Ντάγκλας Φέρμπανκς μέχρι το Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ). Θα ήταν σκόπιμο να εξετάσουμε εδώ τους παράγοντες της πιο κραυγαλέας θεοποίηση της γυναίκας-σταρ της ηρωίδας του έρωτα. Σε αυτό τον τομέα θεοποίησης είναι περισσότερο εμφανής η ιδιοτυπία του κόσμου των σταρ. Ο έρωτας είναι από τη φύση του ένας θεοποιητικός μύθος: αγαπώ σημαίνει εξειδανικεύω και λατρεύω. Με αυτήν την έννοια κάθε έρωτας αποτελεί μία μυθοποιητική λειτουργία. Οι ήρωες των ταινιών παίρνουν και τελειοποιούν αυτόν τον φυσικό έρωτα τον καθαρίζουν από τις σκουριές της καθημερινής ζωής και τον οδηγούν μέχρι την αποθέωση. Οι ερωτευμένοι και οι ερωτευμένες της οθόνης κουβαλούν μαζί τους τη μαγεία του έρωτα η οποία και χαρίζει στους ερμηνευτές θεϊκές αρετές. Πλασμένοι να αγαπούν και να αγαπιούνται κερδίζουν με το μέρος τους αυτήν την τεράστια αγαπησιάρικη έξαρση του θεατή που συμμετέχει στη δράση της ταινίας. Ο Σταρ είναι πριν από όλα ένας άντρας ή μία γυναίκα που φέρνει μαζί του τη μαγεία του έρωτα σε σημείο που να αποκτά θεϊκές αρετές και να προκαλεί πραγματική λατρεία από μέρος του θεατή.
Η ηθοποιός που γίνεται σταρ προικίζεται με τη θεϊκή δύναμη του έρωτα. Όμως για να αποκτήσει αυτό το προνόμιο πρέπει να προσφέρει και αυτή το μοιράδι της. Πράγματι προσφέρει ένα σώμα και ένα αξιαγάπητο πρόσωπο. Η Σταρ δεν εξιδανικεύεται μόνο μέσα από το ρόλο της. Τουλάχιστον, δυνάμει, πρέπει να ενσαρκώνει την ιδανική ομορφιά. Δεν δοξάζεται μόνο από το ρόλο της αλλά δοξάζει και η ίδια το ρόλο. Τα μυθικά υπόβαθρα της φανταστικής ηρωίδας και της ηθοποιού-καλλονής αλληλοεπηρεάζονται και σμίγουν. Πράγματι η ομορφιά είναι συχνά βασικό και καθόλου δευτερεύον προσόν της σταρ. Το θέατρο δεν απαιτεί από τους ηθοποιούς του να είναι ωραίοι. Αντίθετα το σταρ σύστεμ έχει ανάγκη από τις καλλονές. Πολλές σταρ υπήρξαν τοπικές εθνικές ή διεθνείς μις. Ο τίτλος της Μις Κόσμος απονέμεται από μία μεγάλη φίρμα του Χόλιγουντ που στη Γαλλία εκπροσωπείται από το περιοδικό Σινεμόντ. Η φίρμα, λοιπόν, αυτή χρήζει τη νικήτρια στάρλετ χαρίζοντας της σαν έπαθλο ένα συμβόλαιο. Κάθε όμορφη κοπέλα μπορεί να παίξει στον κινηματογράφο. Έτσι τουλάχιστον τις λένε και αυτή το πιστεύει. Και δεν θα ταν ψέμα αν δεν υπήρχαν στον κόσμο τόσο όμορφα κορίτσια. Το πιν-απ-γκερλ, δηλαδή το όμορφο φωτομοντέλο, είναι μία κυοφορούμενη στάρλετ και ίσως μία πιθανή σταρ. Η ομορφιά είναι από τις βασικές πηγές του “σταρισμού”. Το σταρ σύστεμ δεν περιορίζεται μόνο στην ανίχνευση φυσικών καλλονών. Η ομορφιά μπορεί να τελειοποιηθεί ακόμα και να κατασκευαστεί με την τέχνη του μακιγιάζ, τον τρόπο ντυσίματος, τις φωτογραφικές πόζες και στην ανάγκη με την επέμβαση της χειρουργικής.
CAMERA STYLO 