«Ο φόβος είναι κακός σύμβουλος, αλλά προκαλεί την εμφάνιση διάφορων πραγμάτων που ο καθένας υποκρίνεται ότι δεν βλέπει».
Το πρόβλημα δεν βρίσκεται στο να εκφραστούν γνώμες για τη βαρύτητα της αρρώστιας, αλλά στο να διατυπωθούν ερωτήματα για τις ηθικές και πολιτικές συνέπειες της επιδημίας.
Κορωνοϊός-Η επινόηση μίας επιδημίας του Τζόρτζιο Αγκάμπεν || 26.2.2020
Το πρώτο πράγμα που το κύμα πανικού το οποίο έχει παραλύσει την χώρα δείχνει καθαρά είναι ότι η κοινωνία μας δεν πιστεύει πια σε οτιδήποτε άλλο εκτός από τη γυμνή ζωή. Είναι προφανές ότι οι Ιταλοί διατάχτηκαν να θυσιάσουν πρακτικά τα πάντα – τις κανονικές συνθήκες ζωής , τις κοινωνικές σχέσεις, τη δουλειά, ακόμα και τις φιλίες, τη στοργή, τις θρησκευτικές και πολιτικές πεποιθήσεις – μπροστά στον κίνδυνο να αρρωστήσουν. Η γυμνή ζωή – και η απειλή να τη χάσεις – δεν είναι κάτι που ενώνει τους ανθρώπους, αλλά τους τυφλώνει και τους χωρίζει.
Τα άλλα ανθρώπινα όντα, όπως στην πανούκλα που περιγράφεται απ’ το μυθιστόρημα του Alessandro Manzoni, τώρα θεωρούνται απλά σαν πιθανοί φορείς της πανούκλας, κάποιοι που ο καθένας πρέπει να αποφεύγει με κάθε κόστος, και απ’ τους οποίους πρέπει να κρατάει απόσταση τουλάχιστον ένα μέτρο. Οι νεκροί – οι νεκροί μας – δεν έχουν το δικαίωμα να κηδευτούν κανονικά, και είναι άγνωστο το τι θα συμβεί με τα σώματα των αγαπημένων μας. Ο πλησίον μας έχει ακυρωθεί, και είναι περίεργο που οι εκκλησίες παραμένουν σιωπηλές σ’ αυτό το θέμα. Τί θα συμβεί με τις ανθρώπινες σχέσεις σε μία χώρα που εθίζεται να ζει μ’ αυτόν τον τρόπο ποιός ξέρει για πόσο καιρό; Και τί είναι μία κοινωνία που δεν έχει άλλη αξία από την επιβίωση;
Κάτι άλλο, όχι λιγότερο ανησυχητικό απ’ το προηγούμενο, το οποίο η επιδημία αναδεικνύει καθαρά είναι ότι η κατάσταση εξαίρεσης, στην οποία οι κυβερνήσεις μάς έχουν εθίσει εδώ και κάποιο καιρό, έχει γίνει στην πραγματικότητα μόνιμη κατάσταση. Έχουν υπάρξει πιο σοβαρές επιδημίες στο παρελθόν, αλλά κανένας δεν σκέφτηκε ποτέ ότι αυτές είναι λόγος για να κηρυχτεί έκτακτη κατάσταση σαν αυτήν εδώ, που μας εμποδίζει να κινηθούμε. Ο κόσμος έχει τόσο συνηθίσει να ζει σε συνθήκες διαρκούς κρίσης και διαρκούς έκτακτης κατάστασης, ώστε δεν φαίνεται να προσέχει ότι η ζωή του έχει ξεπέσει απλά σε μία βιολογική συνθήκη και χάνει όχι μόνο κάθε κοινωνική και πολιτική διάσταση, αλλά ακόμα και κάθε ανθρώπινη και συναισθηματική. Μία κοινωνία που ζει σε μόνιμη κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν μπορεί να είναι μία ελεύθερη κοινωνία. Στην πραγματικότητα, ζούμε σε μία κοινωνία που έχει θυσιάσει την ελευθερία στους λεγόμενους «λόγους ασφάλειας», και ως εκ τούτου, έχει καταδικαστεί να ζει σε διαρκή κατάσταση φόβου και ανασφάλειας.
Δεν προκαλεί εντύπωση που κάποιος μιλάει για πόλεμο αναφερόμενος σε έναν ιό. Τα έκτακτα μέτρα απαιτούν από εμάς να ζήσουμε σε συνθήκες απαγόρευσης κυκλοφορίας. Όμως ένας πόλεμος μ’ έναν αόρατο εχθρό που μπορεί να καραδοκεί σε κάθε άλλο άτομο είναι ο πιο αφηρημένος από όλους τους πολέμους. Είναι, στην πραγματικότητα, εμφύλιος πόλεμος. Ο εχθρός δεν είναι απ’ έξω, είναι μέσα μας.
Αυτό που είναι ανησυχητικό δεν είναι τόσο ή μόνο το παρόν, αλλά αυτό που θα ακολουθήσει. Όπως οι πόλεμοι κληροδότησαν στην ειρήνη μία σειρά τεχνολογικών κληρονομιών, από το αγκαθωτό συρματόπλεγμα μέχρι τα πυρηνικά εργοστάσια, το ίδιο είναι πολύ πιθανό ότι θα γίνει και τώρα. Μετά τα πειράματα έκτακτης ανάγκης για λόγους υγείας οι κυβερνήσεις θα θελήσουν να συνεχίσουν, για να πετύχουν αυτά που δεν είχαν πετύχει πριν: το κλείσιμο των πανεπιστημίων και των σχολείων και την εκπαίδευση μόνο online, την κατάργηση για πάντα των άμεσων συναντήσεων και συζητήσεων για πολιτικά ή πολιτιστικά θέματα και την αντικατάστασή τους απ’ την ανταλλαγή ψηφιακών μηνυμάτων, την υποκατάσταση με μηχανές οποιασδήποτε επαφής– οποιασδήποτε μετάδοσης– ανάμεσα σε ανθρώπινα όντα.”
Giorgio Agamben, 17/3/2020
- Νέο Σχολείο του Σινεμά !! Επαναστατικός Τρόπος λειτουργίας του ως Λαϊκή Σχολή του Σινεμά || Τρία Σεμινάρια στην Τιμή του Ενός και Πέντε Σεμινάρια στην Τιμή των Δύο !! || Σεμινάρια Κινηματογράφου για Παιδιά, για ΑμεΑ, για πρόσφυγες!!
- Σεμινάριο Ιστορίας & Κριτικής Κινηματογράφου 2020
- Σεμινάριο Σκηνοθεσίας Κινηματογράφου-Δημιουργίας Ταινίας Μικρού Μήκους 2020
- Σεμινάριο Δημιουργίας Ντοκιμαντέρ 2020
Συμπληρώστε τη δήλωση ενδιαφέροντος:
2 σκέψεις σχετικά με το “Κορωνοϊός || Giorgio Agamben, 17/3/2020: Ο φόβος είναι ο καλύτερος γιατρός (του συστήματος)”