Το σκοτεινό αντικείμενο του πόθου (1977) είναι η τελευταία ταινία του Λουίς Μπουνιουέλ. Ο Ανδαλουσιανός σκύλος (1928), ήταν η πρώτη. Ο κινηματογραφικός κύκλος του αρχίζει και ολοκληρώνεται με δύο ιστορίες πόθου.
Συνέχεια ανάγνωσης «Tο Σκοτεινό Αντικείμενο του Πόθου (1977) Κριτική του Θόδωρου Σούμα»
Παρουσίαση νουβέλας Θόδωρου Σούμα «Το ημερολόγιο ενός αδέξιου εραστή»
Παρουσίαση της νουβέλας του Θόδωρου Σούμα «Το ημερολόγιο ενός αδέξιου εραστή» στο βιβλιοκαφέ Έναστρον
Οι εκδόσεις Βακχικόν σας προσκαλούν στην παρουσίαση της νουβέλας του Θόδωρου Σούμα «Το ημερολόγιο ενός αδέξιου εραστή», την Τετάρτη 27 Νοεμβρίου στις 20.00 η ώρα στο Βιβλιοκαφέ Έναστρον (Σόλωνος 101 Αθήνα).
Ο Σταύρος Τσιώλης έφυγε από τη ζωή με μεγάλη οδύνη λόγω της επάρατης νόσου… Έλεγε πως ο πόνος γύρω μας, στους ανθρώπους, στη ζωή των συνανθρώπων μας ήταν πολύ μεγάλος και συχνός…
Συνέχεια ανάγνωσης ««Ο κινηματογράφος του αείμνηστου Σταύρου Τσιώλη» ||| του Θόδωρου Σούμα»
Πως γεννιούνται οι (σωστές) εικόνες
(Το βάθος του ουρανού είναι κόκκινο)
(Le fond de I’air est rouge) Γαλλία, 1977
Σκηνοθεσία: Chris Marker. ‘Ομάδα εργασίας: Valerie Mayoux, Luce Marsant, Pierre Camus, Anne-Claire Mittelber- ger. Christine Aya, Patrick Sau- vion. Jean – Roger Sahunet. Φωνες: Simone Signoret, Jorge Semprun, Davos Hanich, Sandra Scamati, Francois Maspero, Laurence Cuvillier, Francois Peri- er, Yves Montand. Μιξάζ: Antoine Bonfanti. Μουσική: Luciano Berio (-Musica Notiuma nelle strade Madrid»). Μοντάζ και μπάντα ήχον: Chris Marker. Παραγωγή AN Λ., I.S.K.R.A., DOVIDIS. Διανομη: Studio. Διάρκεια: 240’.
[η ιστορία κινηματογράφου συναρπαστική, συγκλονιστική όπως ποτέ δεν έχει διδαχτεί!!! ΣΤΑ ΥΠΕΡΜΑΘΗΜΑΤΑ-ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΤΟΥ ΣΙΝΕΜΑ ΟΛΟ ΤΟ ΜΙΟΥΖΙΚΑΛ (ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΚΩΜΩΔΙΕΣ- ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΜΕ ΑΞΟΝΑ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ) ΜΑΖΙ . Θέλετε να δείτε ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ-ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΤΟΥ ΜΙΟΥΖΙΚΑΛ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ προλογισμένες, με ανάλυση και συζήτηση;; ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΣΙΝΕΜΑ ΑΠΟ ΜΕΣΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ. έρχονται τα νέα σεμινάρια του Σχολείου του Σινεμά που θα αφήσουν εποχή!!! ΤΟ ΜΙΟΥΖΙΚΑΛ ΣΕ 4 ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Μείνετε συντονισμένοι!!!] Συνέχεια ανάγνωσης «Μάρκο Φερέρι: Η σύγκρουση και η αγάπη των δύο φύλων | του Θόδωρου Σούμα»
Ο Φεντερίκο Φελίνι υπήρξε ένας μεγάλος ποιητής του ιταλικού κινηματογράφου, ένας δημιουργός εκπληκτικών, σαγηνευτικών και φαντασμαγορικών εικόνων.
[αφιερώματα πρωτοποριακά και μαθήματα που αντίστοιχα πουθενά δεν θα έχουν γίνει ετοιμάζει το Σχολείο του Σινεμά σε ολόκληρο το έργο μεγάλων δημιουργών. Τι θα λέγατε να βλέπετε όλες τις μεγάλες ταινίες των πιο σημαντικών δημιουργών του παγκόσμιου κινηματογράφου, προλογισμένες, αναλυμένες και με συζήτηση μετά την προβολή τους;;; ΜΕΙΝΕΤΕ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΕΝΟΙ ΣΕ ΛΙΓΕΣ ΜΕΡΕΣ ΘΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΟΥΝ ΤΑ ΝΕΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΤΟΥ ΣΙΝΕΜΑ ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΝΟΥΝ ΑΛΗΘΙΝΗ ΑΙΣΘΗΣΗ.] Συνέχεια ανάγνωσης «Το ποιητικό σύμπαν του Φεντερίκο Φελίνι του Θόδωρου Σούμα // *»
Πολλοί ορισμοί έχουν αποπειραθεί να οριοθετήσουν το απεριόριστο ταλέντο του Bισκόντι, ενός ευρύτερου πνεύματος πολύ πλατιάς καλλιέργειας, που διέπρεψε όχι μόνο στον κινηματογράφο αλλά και στο θέατρο και την όπερα.
Συνέχεια ανάγνωσης «Λουκίνο Bισκόντι, η ηδονή της παρακμής ΤΟΥ ΘΟΔΩΡΟΥ ΣΟΥΜΑ»
Ο με διαφορά πιο σημαντικός και πιο αναγνωρισμένος καλλιτεχνικά, διεθνώς, Έλληνας σκηνοθέτης, ο πρόσφατα εκλιπών, αδικοχαμένος, εν πλήρη ακμή, Θόδωρος Αγγελόπουλος, διακρίνεται για την εμπνευσμένη ποίησή του, για την αισθητική ολοκλήρωση των ταινιών του, την εικαστικότητα των πλάνων του, την αρμονία φόρμας και περιεχομένου/νοημάτων, το υπαρξιακό βάθος των ταινιών του (ειδικότερα της δεύτερης ενότητας των ταινιών του), τον συνδυασμό του κινηματογράφου του με το θέατρο (αρχαίο και μπρεχτικό θέατρο) και τις άλλες μορφές τέχνης (ποίηση, ζωγραφική, μουσική), τη σύνδεση της σκηνοθετικής ματιάς του με μια προβληματική ιστορική, ιδεολογικοπολιτική, ή αργότερα, υπαρξιακή. Ο Αγγελόπουλος ξεχώριζε από τους άλλους Έλληνες σκηνοθέτες γιατί ήταν κινηματογραφικός ποιητής, ήταν πολύ μορφωμένος, είχε υψηλή διανοητική συγκρότηση και φοβερό εικαστικό μάτι που έστηνε υπέροχες εικόνες.
και το Σάββατο στο Σχολείο του Σινεμά Η Μάχη του Αλγερίου (1966) με ελεύθερη είσοδο , ανάλυση και συζήτηση.
Ο Μίκαελ Χάνεκε/ Michael Haneke ανήκει στο ρεύμα του ανεξάρτητου, διαφορετικού ευρωπαϊκού κινηματογράφου που εμφανίστηκε την τελευταία δεκαετία (σ’αυτόν συγκατελέγονται και οι αδελφοί Νταρντέν, ο Λαρς Φον Τρίερ, ο Γερμανός Κρίστιαν Πέτζολντ, ο γερμανοτούρκος Φατίχ Ακίν, ο Γάλλος Λοράν Καντέ κ.α.). Ο Χάνεκε περιγράφει στα έργα του μια κοινωνία νοσηρή, ψυχρή και βίαιη. Μερικές φορές, η τεχνοκρατία παίζει σημαντικό ρόλο στην ψυχοπαθολογία και την εν γένει λειτουργία της (π.χ. στο 7η ήπειρος και στο Κρυμμένος). Στη θεματική του εντάσσεται, πρωταρχικά, η απεικόνιση ενός παγερού κόσμου, κατοικημένου από αποξενωμένα, προβληματικά κι αλλοτριωμένα άτομα…
Συνέχεια ανάγνωσης «Μίκαελ Χάνεκε / Michael Haneke : ένα πορτραίτο του Θόδωρου Σούμα»
Έστειλα αυτό το κείμενο στο camerastyloonline με το οποίο συνεργάζομαι από παλιά, επειδή διάβασα στο site ένα βιαστικά και νευρικά γραμμένο, θυμωμένο άρθρο εναντίον της ταινίας Nymphomaniac του Λαρς φον Τρίερ…
[ο Θόδωρος αναφέρεται προφανώς σε 2 κείμενα του Γιάννη Καραμπίτσου ένα για το πρώτο και ένα για το δεύτερο μέρος που μπορείτε να διαβάσετε εδώ Α’ ΜΕΡΟΣ, Β’ ΜΕΡΟΣ ]. Συνέχεια ανάγνωσης «Nymphomaniac, του Λαρς φον Τρίερ του Θόδωρου Σούμα»
Πώς μπορεί να αναπαρασταθεί η σεξουαλική πράξη, η σεξουαλική σχέση στον κινηματογράφο; Να αποκρύψεις σημαντικά μέρη, τμήματά της ή να προσπαθήσεις να δείξεις τα πάντα; Να επιχειρήσεις μια προσέγγιση σινεμά-ντιρέκτ ή να αποκλείσεις κάθε συνάφεια με το ντοκιμαντέρ; Να ωθήσεις βίαια την κινηματογράφηση σε νατουραλιστικές κατευθύνσεις (όπου οι από το φιλμ προτεινόμενες εικόνες υποτίθεται ότι είναι αληθινές και αντιστοιχούν με ακρίβεια στην πραγματικότητα της ερωτικής δράσης που αναπαρίσταται) ή να προσπαθήσεις κατά τμήματα, μικρές ενότητες ή στιγμές, να θέσεις υπό αποστασιοποιητική οπτική τις παραγόμενες εντυπώσεις; Ή, μήπως, να βασιστείς στο παιχνίδι με τις ταυτίσεις; 1
ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ, ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΗΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 Συνέχεια ανάγνωσης «Κινηματογράφος και Ερωτισμός | Το παιχνίδι απόκρυψης/αποκάλυψης στις ταινίες ερωτισμού | του Θόδωρου Σούμα»
H γέννηση ενός συστηματικού ερωτικού βλέμματος στον χολιγουντιανό κινηματογράφο ταυτίζεται ουσιαστικά με την εμφάνιση του Έριχ φον Στροχάιμ, μανιακού λάτρη των εικόνων παρακμής, διαφθοράς και αμαρτωλών παθών, σε μία πρωτότυπη σύνθεση νατουραλιστικού ρεαλισμού και εξπρεσιονισμού. Tα περισσότερα φιλμ του δυστυχώς ακρωτηριάστηκαν από τη λογοκρισία των εταιρειών παραγωγής, οι οποίες κατακρεούργησαν ένα έργο μεγαλόπνοο και θρασύ που υπερέβαινε κατά πολύ τα όρια που οι παραγωγοί έβαζαν στον χολιγουντιανό κινηματογράφο.
Συνέχεια ανάγνωσης «Εριχ φον Στροχάιμ, ο πρωτοπόρος | του Θόδωρου Σούμα»
Πριν από λίγες μέρες έκανε πρεμιέρα στις Νύχτες πρεμιέρας, η τελευταία ταινία του Δημήτρη Αθανίτη, Τρεις μέρες ευτυχίας. Ο Αθανίτης είναι ένας μοντερνιστής, ένας ψαγμένος στυλίστας. Τα έξη φιλμ του συνήθως είναι ταυτόχρονα σύνθετα, πολυπρόσωπα και πολύ ελλειπτικά, αφαιρετικά, με μια τάση μινιμαλισμού. Αυτές οι ιδιότητες τα κάνουν δυσπρόσιτα στον μέσο, ανεξοικείωτο με αυτές τις φόρμες, θεατή. Πρόκειται για σινεμά ιδιότυπο, ιδιόμορφο, απαιτητικό· διαφορετικό και ανεξάρτητο (μικρές παραγωγές, φιλμ στα οποία έγινε blow up ή γυρίστηκαν με ψηφιακή κάμερα), προωθημένων αισθητικών, αφηγηματικών και σκηνοθετικών προδιαγραφών, που -λόγω αυτής του της κατεύθυνσης- δεν μετατρέπεται σε προσιτό, εμπορικό κινηματογράφο κοινής αποδοχής. Συνέχεια ανάγνωσης «Τρεις μέρες ευτυχίας, η τελευταία ταινία του Δημήτρη Αθανίτη | του Θόδωρου Σούμα»
[Επειδή το σχόλιο στο άρθρο του Θόδωρου Σούμα βγήκε λίγο εκτενές το παρουσιάζουμε και με τη μορφή άρθρου, αφού ενδεχόμενα μπορεί να αφορά και άλλους ανθρώπους που θα ήθελαν να πάρουν θέση στο θέμα]
Χωρίς καμιά πρόθεση εύκολης επίκλησης του “τυπικού αυτονόητου”, ότι το περιεχόμενο ενός άρθρου απηχεί τις απόψεις του συγγραφέα του και μόνο και όχι του περιοδικού, αλλά προσπαθώντας να τοποθετήσουμε το θέμα της ιστορικής και αισθητικής μελέτης και προσέγγισης ζητημάτων όπως οι εθνικές κινηματογραφίες, και ειδικότερα του ελληνικού κινηματογράφου στη συγκεκριμένη περίπτωση, σε μια βάση ανάδειξης των βαθύτερων αιτιών της κατάστασης πραγμάτων που επικρατούν σε αυτές, κάτι που σίγουρα θα συνεισφέρει στην δημιουργία νέων προοπτικών τους και σεβόμενοι απόλυτα τις θέσεις και απόψεις του φίλου και συνεργάτη Θόδωρου Σούμα, καταθέτουμε τις παρακάτω ενστάσεις στο άρθρο του, συμπυκνωμένα, με την υπόσχεση ότι σύντομα θα επιχειρήσουμε να καταπιαστούμε διεξοδικότερα με το ζήτημα του ελληνικού κινηματογράφου, αλλά και με άλλα παρόμοιας δυναμικής και αξίας ζητήματα κινηματογραφικής αισθητικής.
Εδώ και αρκετά χρόνια, κάνει έντονη την παρουσία του ένα κινηματογραφικό ρεύμα νεότερων σκηνοθετών. Οι νεότεροι σκηνοθέτες, στην πλειοψηφία τους υιοθετούν μια δυναμική αφήγηση με αρχή, μέση και τέλος. Οι περισσότεροι και δυναμικότεροι νέοι σκηνοθέτες προσπαθούν να διηγηθούν με επάρκεια και στιβαρότητα τις ιστορίες τους, να ενστερνιστούν τη βατή αφήγηση μιας ιστορίας, την αφηγηματική μυθοπλασία Μάλλον είναι περισσότερο επηρεασμένοι από τον αφηγηματικό αμερικάνικο ή και τον αφηγηματικό ευρωπαϊκό, κινηματογράφο. Το σινεμά των νεότερων είναι κυρίως μυθοπλαστικό κι αφηγηματικό, ακολουθεί τους παραδεκτούς αφηγηματικούς κανόνες. Συνέχεια ανάγνωσης «Το νέο ρεύμα των Ελλήνων σκηνοθετών του Θόδωρου Σούμα»
Ο Γούντι Άλεν, ο τρομερότερος και πιο εμπνευσμένος σύγχρονος αμερικανός σκηνοθέτης κωμωδιών, ξεκίνησε από την stand up comedy και την τηλεόραση. Στην αρχή της καριέρας του έβγαζε χρήματα πουλώντας γκαγκ, 50 γκαγκ την εβδομάδα για 100 δολάρια! Κατόπιν συνέχισε στον ανεξάρτητο κινηματογράφο και αναδείχθηκε σταδιακά σε έναν σύγχρονο, κλασικό αμερικανό σκηνοθέτη (όπως οι Κόπολα, Σκορσέζε, Ίστγουντ, Σπίλμπεργκ, Ντε Πάλμα και Στόουν), κάτι που σημαίνει πάρα πολλά…
SOFT PORNO
HARDCORE PORNO
Κατά τον Ζορζ Μπατάιγ, «η ουσία του ερωτισμού δίνεται στην αδιάσπαστη σύνδεση της σεξουαλικής ηδονής με το απαγορευμένο. Για τον άνθρωπο, ποτέ το απαγορευμένο δεν παρουσιάζεται χωρίς την εμφάνιση της ηδονής και ποτέ η ηδονή χωρίς την αίσθηση του απαγορευμένου». Αυτές οι απαγορεύσεις είναι σύμφυτα δεμένες με τις υπερβάσεις τους, τις παραβιάσεις τους. Η απαγόρευση δεν είναι σταθερή, αμετακίνητη, απροσπέλαστη. Συνοδεύεται από τη δική της υπέρβαση. «Δεν υπάρχει απαγορευμένο που να μην μπορεί να υπερβαίνεται. Συχνά η υπέρβαση είναι δεκτή, συχνά είναι ακόμα και προδιαγραμμένη». «Η εμπειρία οδηγεί στην ολοκληρωμένη και επιτυχή υπέρβαση και η τελευταία, διατηρώντας την απαγόρευση, τη διατηρεί για να αισθάνεται ηδονή εξαιτίας της».
Οι απαγορεύσεις στο σινεμά πορνό είναι ισχνές. Στο χαρντ (σκληρό) πορνό μάλιστα, δείχνουν ανύπαρκτες. Όμως ακόμα και στα πιο σκληρά σαδιστικά πορνό, που φτιάχνονται σαν να είναι ντοκιμαντέρ, οι απαγορεύσεις συνεχίζουν να υπάρχουν, έστω πίσω από μορφές δυσδιάκριτες. Οι πλέον αδίστακτοι κατασκευαστές πορνοταινιών, για να γυρίσουν ντοκιμαντερίστικα σκληρές ερωτικές σκηνές δεν μπορούν να επιβάλουν να εκτελεστεί το κάθε τι, στη λογοτεχνία όμως, ας πούμε στον Σαντ, τα πάντα μπορεί να γίνουν.
Αν δεχθούμε το προηγούμενο συμπέρασμα του Μπατάιγ, πρέπει να δεχθούμε ακόμα πως τα φιλμ όπου οι απαγορεύσεις είναι ελαχιστοποιημένες, αδιάφορές και βαλτωμένες στη μαλθακότητα τους, και κυρίως δοσμένες οριστικά μια για πάντα (χωρίς αυξομειώσεις των ορίων τους), συμπυκνώνουν λιγότερη ερωτική δύναμη. Το απαγορευμένο, το οποίο τροφοδοτεί τον ερωτισμό και δίνει ώθηση στις υπερβάσεις, δεν είναι οργανωμένο και στοχασμένο στο πορνό. Συνέχεια ανάγνωσης «Ταινίες ερωτισμού, τρία διαφορετικά είδη: κινηματογράφος του δημιουργού, soft πορνό και hardcore, του Θόδωρου Σούμα»
Όταν αποφασίσαμε πριν λίγες μέρες να πραγματοποιήσουμε το αφιέρωμα “ΟΙ ΠΑΡΑΞΕΝΟΙ ΚΟΣΜΟΙ ΤΩΝ ΓΙΑΝ ΣΒΑΝΚΜΑΓΙΕΡ (JAN SVANKMAJER) & ΒΑΛΕΡΙΑΝ ΜΠΟΡΟΒΤΖΙΚ (WALERIAN BOROWCZYK)- Γνωριμία με τον συναρπαστικό πλανήτη Animation” δεν γνωρίζαμε ότι ο Θόδωρος Σούμας θεωρητικός, κριτικός κινηματογράφου και συγγραφέας, συνεργάτης του CameraStylo Online αλλά και καλεσμένος σε λίγες μέρες του Σχολείου Βασίλης Ραφαηλίδης είχε κάνει την ίδια σκέψη ακριβώς με μας και είχε συνδυάσει τις περιπτώσεις των Γιαν Σβακμάγιερ και Βαλέριαν Μπόροβζικ. Χαιρόμαστε για αυτή την σημαδιακή σύμπτωση και έτσι αποφασίσαμε να έχει συνέχεια το θέμα όταν ο Θόδωρος Σούμας (πιθανότατα την επόμενη εβδομάδα) επισκεφθεί το σχολείο μας να μιλήσει για τους ευρωπαίους δημιουργούς με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου με τίτλο “Εθνικές κινηματογραφίες, στιλ και σκηνοθέτες”. Γ.Κ.
Στο κείμενο αυτό θα ασχοληθούμε με δύο μάλλον αμοραλιστές σκηνοθέτες, με διαφορετικούς αισθητικούς ορίζοντες, που όμως προέρχονται από την ανατολική Ευρώπη του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού, τον Τσέχο Γιαν Σβανκμάγιερ (Jan Svankmajer) και τον Πολωνό Βαλέριαν Μπορόβτζικ (Walerian Borowczyk).
Ο Σβανκμάγιερ παρέμεινε στη σοσιαλιστική Τσεχοσλοβακία, όπου δούλεψε συμπιεσμένος και σχετικά παραμερισμένος. Αντίθετα ο Μπορόβτζικ «δραπέτευσε» στη Γαλλία και γύρισε πολλές ταινίες, εκεί.
Τα κοινά χαρακτηριστικά των αναρχικών και δαιμονικών φιλμ του Τσέχου, σουρεαλιστή σκηνοθέτη Σβανκμάγιερ είναι: η ελευθεριάζουσα ατμόσφαιρα ερωτισμού, η γενικευμένη διαστροφικότητα, ο σουρεαλισμός, οι αναφορές σε κλασικούς ελευθεριάζοντες καλλιτέχνες και διανοητές (Σαντ, Μαζόχ), η διάθεση για μαύρο χιούμορ, και τέλος, η δημιουργική και ανατρεπτική χρήση των τεχνικών του καρτούν και των κινούμενων κουκλών, μερικές φορές αναμιγμένη στο σινεμά με ηθοποιούς. Συνέχεια ανάγνωσης «Γιαν Σβανκμάγιερ και Βαλέριαν Μπόροβτζικ: Δύο ελευθεριάζοντες σκηνοθέτες από την Ανατολική, πρώην “κομμουνιστική” Ευρώπη, του Θόδωρου Σούμα.»
Κυκλοφόρησε προ ημερών από τις εκδόσεις Αιγόκερως, το τελευταίο κινηματογραφικό βιβλίο του συνεργάτη μας Θόδωρου Σούμα, με τίτλο «Εθνικές κινηματογραφίες, στιλ και σκηνοθέτες». Το βιβλίο έχει σαν θέμα του τον δυτικό κινηματογράφο και διαιρείται σε κεφάλαια που το καθένα του αναφέρεται στην κινηματογραφία και ορισμένους βασικούς σκηνοθέτες κάθε μεγάλης δυτικής χώρας, από τις ΗΠΑ ως την ΕΣΣΔ και τη Ρωσία, περνώντας από τις ευρωπαϊκές χώρες: Ιταλία, Γαλλία, Βέλγιο, Αγγλία, Γερμανία και Αυστρία, Τσεχοσλοβακία, Πολωνία, Δανία και Ελλάδα (ένα μεγάλο κομμάτι). Στα πλαίσια της κάθε εθνικής κινηματογραφίας, μελετώνται ορισμένοι σημαντικοί σκηνοθέτες, που αγαπά και εκτιμά ο συγγραφέας… Χρονολογικά, το βιβλίο επεκτείνεται από το βωβό σοβιετικό σινεμά και τον Φριτς Λανγκ ως το ανεξάρτητο αμερικάνικο σινεμά, τον Γκας Βαν Σαντ, τους αδελφούς Κοέν και τον Ταραντίνο, περνώντας από τον Μάικ Λι, τον Χάνεκε, τους αδελφούς Νταρντέν και άλλους σύγχρονους ευρωπαίους… Γ.Κ.
Αδελφοί Τζόελ και Ίθαν Κοέν
του Θόδωρου Σούμα
Οι τρομεροί, εκκεντρικοί και στιλίστες αδελφοί Τζόελ και Ίθαν Κοέν πρωτοεμφανίστηκαν το 1985, με ένα δυναμικό, ανεξάρτητο αμερικάνικο φιλμ, μια μικρή παραγωγή, το βίαιο θρίλερ χαρακτήρων Μόνον αίμα (Blood Simple). Στο Μόνον αίμα, οι αδελφοί Κοέν παρουσιάζουν για πρώτη φορά, με τη μορφή του θρίλερ και του αστυνομικού, που θα τους ενδιαφέρουν πολύ τα προσεχή χρόνια, τα πρώτα στοιχεία από τη θεματική και την προβληματική που θα τους απασχολήσει του λοιπού, σχεδόν πάντα με τον περιπαιχτικό, σαρκαστικό τρόπο της διακριτικής παρωδίας που υιοθέτησαν: Συνέχεια ανάγνωσης «Τζόελ και Ίθαν Κοέν του Θόδωρου Σούμα με αφορμή την κυκλοφορία του νέου βιβλίου του από τις εκδόσεις Αιγόκερως με τίτλο «Εθνικές κινηματογραφίες, στιλ και σκηνοθέτες»»
Το σπάνιο και πηγαίο ταλέντο του Xοκς, που συμπληρώθηκε από τη γνώση και τον έλεγχο των κινηματογραφικών εκφραστικών μέσων του, έχει δύο πλευρές εξίσου σημαντικές: αφ’ ενός εκφράζεται στην πυκνότητα και την ένταση της σκηνοθεσίας και της αφήγησης, στην οργάνωση του χώρου και του κάδρου, στην αίσθηση της δράσης που έχει ο Xοκς, και στον συγκρατημένο επικό τόνο του (κυρίως στις πολεμικές και ουέστερν ταινίες του). Aφ’ ετέρου στην ειρωνεία και το χιούμορ, που αποτελούν εγγενή συστατικά των δημιουργιών του.
Pίο Λόμπο
Στην ιστορία του κινηματογράφου θα μείνουν σίγουρα και πρώτα απ’όλα, τα ουέστερν του Χάουαρντ Χοκς, Pίο Mπράβο (1958), Eλ Nτοράντο (1966) και Pίο Λόμπο (1970), που είναι ταυτοχρόνως και χιουμοριστικά buddy movies, δηλαδή φιλμ πάνω στην (αντρική) φιλία. Ο κλασικός Χοκς γύρισε, ακόμη, τα επικά ουέστερν Red River (1948) και The Big Sky (1951).
Scarface
Τα φιλμ νουάρ του Χωκς ξεχώρισαν και διακρίθηκαν για τη λιτή δύναμή τους, τη λειτουργική κι αποτελεσματική σκηνοθεσία τους: Scarface (1932), Ceiling Zer (1936), To Have and Have Not (1944). Το μνημειώδες, αριστουργηματικό The Big Sleep (1946) χαρακτηρίζεται για τη λειτουργικότητα κι ακρίβεια του ντεκουπάζ του, για τη δυναμική κι ατμοσφαιρική σκηνοθεσία του που αποποιείται -όπως πάντα στον Χοκς- τα εύκολα εφέ…
To Have and Have Not
Μη ξεχνάμε ότι Ο μεγάλος ύπνος -σύμφωνα με την προβληματική του μυθιστορήματος του Ρέιμοντ Τσάντλερ που απετέλεσε τη βάση του- έχει και μια κοινωνική διάσταση, ανακατεύει τον ηθικό βούρκο που βρίσκεται στο παρασκήνιο της καλής κοινωνίας… Καθοριστικές είναι, στη μυθοπλασία, και οι σχέσεις του ντεντέκτιβ Μάρλοου (Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ) με τις γυναίκες, ειδωμένες μέσα από μια σχετικά κυνική οπτική…
The Big Sleep
Mία από τις βασικές κινηματογραφικές συλλήψεις του Xοκς είναι η κωμική. Γι’ αυτό και οι κομεντί είναι ένα από τα αγαπημένα του είδη. Όμως, η κωμική αντίληψη των πραγμάτων ενυπάρχει και στις υπόλοιπες ταινίες του, εμπλουτίζει κυρίως την ουέστερν τριλογία του (Pίο Mπράβο, Eλ Nτοράντο και Pίο Λόμπο).
Pίο Mπράβο
H κωμική φλέβα του Xοκς πραγματώνεται ως ειρωνική ματιά που διακωμωδεί τους ήρωές του, και την πραγματικότητα που τους περιβάλλει. Ο Xοκς, συχνά, αντιστρέφει τις καταστάσεις σε σχέση με τη συνηθισμένη τους υπόσταση, αντιστρέφει τους χαρακτήρες και τις σχέσεις τους. Oι ήρωές του, συνήθως, είναι πρακτικοί, προσαρμοστικοί και αισιόδοξοι, αντιμετωπίζουν τον κόσμο με θάρρος και έντονη ζωτικότητα. Στις κωμωδίες, η προσωπικότητά τους εναρμονίζεται με τη δράση. Προσαρμόζονται μ’ ελαστικότητα στον μεταβαλλόμενο κόσμο, διατηρώντας έτσι τον εαυτό τους.
Mέσα από την απώλεια ταυτότητας, ή υποδυόμενοι τούς ρόλους που επωμίζονται κατ’ ανάγκη, αντιμετωπίζουν και ελέγχουν τον ρευστό κόσμο. Aυτοπροσδιορίζονται και ολοκληρώνονται, μέσω της σχέσης με το περιβάλλον τους. Aποδέχονται την ταυτότητα που τους δίνει αυτό το περιβάλλον, όπως για παράδειγμα η Tζέραλντιν Pάσελ, δημοσιογράφος που αδυνατεί να αποκοπεί από τον κόσμο του γραπτού τύπου στο His Girl Friday ( ελληνικός τίτλος: H πρώτη σελίδα, 1940).
Συνέχεια ανάγνωσης «Χάουαρντ Χοκς (Howard Hawks) του Θόδωρου Σούμα»
CAMERA STYLO ONLINE 