Τι Απέγινε η Έλι
About Elly / Darbareye Elly
[3,5 / 5 ]
Δραματική 2009 | Έγχρ. | Διάρκεια: 119′
Ιρανική ταινία, σκηνοθεσία Ασγκάρ Φαραντί με τους: Σαχάμπ Χοσεϊνί, Ταρανέ Αλιντουστί, Γκολσιφτέ Φαραχανί
Μια ομάδα παλιών συμφοιτητών οργανώνουν μια τριήμερη εκδρομή, στην οποία θέλουν να συστήσουν την Έλι στον πρόσφατα χωρισμένο Αχμάντ. Όταν, όμως, η τελευταία εξαφανίζεται ανεξήγητα, μια σειρά από μυστικά και ψέματα αρχίζουν να αποκαλύπτονται.
Σεμινάριο Ιστορίας-Θεωρίας-Κριτικής Κινηματογράφου 2018
Εργαστήρι Κινηματογράφου Δήμου Ζωγράφου και το 2018
Συνοπτική κριτική
Υπόδειγμα κοινωνικού δράματος που συνδυάζει εσωτερική ένταση, αγωνία και εξαιρετική ψυχολογική ανάλυση χαρακτήρων. Αργυρή Άρκτος στο φεστιβάλ Βερολίνου για ένα διαφορετικό, συναρπαστικό ιρανικό σινεμά.
Σενάριο Asghar Farhadi
Σκηνοθεσία Asghar Farhadi
Παίζουν Golshifteh Farahani, Taraneh Alidoosti, Shahab Hosseini
Έτος 2009
Διάρκεια 119′
ΑΚΑ Darbareye Elly / About Elly
Έγχρωμη Ναι
Χώρα Ιράν
Γλώσσα Περσικά
Μουσική Hassan Zahedi
Βραβεία Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ ΒερολίνουΒραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Φεστιβάλ της Tribeca
Featured Film
Χρυσή Άρκτος | 66ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου
Τι Απέγινε Η Έλι…
Σύνοψη
Μετά από πολλά χρόνια στη Γερμανία, ο Αχμάντ ξαναγυρίζει στην Τεχεράνη και οι παλιοί συμφοιτητές του απ΄το πανεπιστήμιο οργανώνουν προς τιμή του ένα τριήμερο στην Κασπία θάλασσα. Η διασκέδαση αρχίζει αμέσως καθώς όλοι συμμετέχουν στο σχέδιο της Σεπιντέχ, που έφερε μαζί της την όμορφη Έλι, δασκάλα της μικρής κόρης της, με την ελπίδα ότι θα ‘’τα φτιάξει» με τον πρόσφατα χωρισμένο Αχμάντ. Αλλά τα ασήμαντα ψέματα που αρχίζουν να συσσωρεύονται απ’ τη στιγμή που η παρέα φτάνει στην παραλία, γίνονται ξαφνικά μπούμερανγκ όταν η Έλι εξαφανίζεται χωρίς κανείς να ξέρει που είναι.
Η ταινία
Το ‘’Τι απέγινε η Έλι» είναι μια συναρπαστική, γεμάτη ένταση ταινία, που δε μοιάζει καθόλου με την εικόνα που έχουμε για το Ιρανικό σινεμά και επιβεβαιώνει το σκηνοθέτη Ασγκάρ Φαραντί ως ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα του. Η ικανότητά του να χρονογραφεί τη δυσλειτουργία της μέσης τάξης στη σύγχρονη αστική κοινωνία του Ιράν είναι μοναδική και εξηγεί τα προβλήματα λογοκρισίας που αντιμετώπισε. Άλλωστε, η πρωταγωνίστρια Γκολσιφτέχ Φαραχανί είναι «κομμένη» στην χώρα της λόγω της συμμετοχής της στο «Body of Lies» του Ρίντλεϊ Σκοτ.
«Ταινιάρα με τα όλα της! Γνωριμία σε μια εκδρομή. Δράμα και θρίλερ μαζί. Μάθημα σεναρίου, σκηνοθεσίας και υποκριτικής».
Δημήτρης Δανίκας – Τα Νέα
«Μια πρωτότυπη, ζεστή και απόλυτα ικανοποιητική ταινία-έκπληξη από το Ιράν, που δεν μας έχει συνηθίσει σε τέτοιους δραματικούς χειρισμούς. Ένα έξοχο δράμα χαρακτήρων που δρα διά της ψυχολογικής μετατόπισης».
Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος – LIFO
«Ένα ιρανικό δράμα αντονιονικών προδιαγραφών γύρω από ασφυκτικές σχέσεις» Δημήτρης Mπούρας – ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
«Τη φετινή Αργυρή Άρκτο στο Βερολίνο, αποτελεί μια ιρανική ταινία έκπληξη. Σαπσένς και περίεργη ατμόσφαιρα, κοινωνικές περιγραφές και σχόλια, καταπληκτικές ερμηνείες, σκηνική λιτότητα και τεχνική αρτιότητα. Άριστα σε όλα!»
Γιάννης Πεντσερετζίδης – MyFilm.gr
«Ότι πιο ουσιαστικά μοντέρνο είχαμε ποτέ την ευκαιρία να δούμε από το Ιράν».
Σταύρος Γανωτής – Cine.gr
Κινηματογραφική πρεμιέρα στην Ελλάδα: 12 Νοεμβρίου 2009
Του Δημήτρη Δανίκα | ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 12/11/2009
Ταινιάρα με τα όλα της
Όποιος πιστεύει πως μία ακόμα μίζερη, γραφική, ακαταλαβίστικη, από το Ιράν, ταινία θα δει, πλανάται πλάνην σκληράν. Αντέστε να δείτε επειγόντως «Darbareye Εlly» (Τι απέγινε η Έλι). Θα μπορούσε οπουδήποτε στον δυτικό κόσμο το ίδιο πράγμα να συμβεί. Μάθημα σεναρίου. Μάθημα υποκριτικής. Μάθημα παραγωγής. Μάθημα σκηνοθεσίας. Υπόδειγμα τέχνης κινηματογραφικής!
Αρχίζει σαν χαρούμενη, ανέμελη εκδρομή. Τελειώνει με εσωτερικό στριπτίζ. Αρχίζει σαν κομεντί, συνεχίζει πορευόμενο με θρίλερ, τελειώνει σαν δράμα κοινωνίας και ανθρώπινης υποκρισίας. Συμβάσεις οι ανθρώπινες σχέσεις είναι εκεί. Φιλία, έρωτας, συνοικέσιο, ψέμα, προδοσία. Με οκτώ νοματαίους, από τέσσερις του κάθε φύλου. Για ένα τριήμερο σε μια εγκαταλελειμμένη- όπως το Ιράν- παραθαλάσσια οικία που μέσα στην εξέλιξη αυτής της αναπάντεχης μικρής τραγωδίας, μεταμορφώνεται σε φυλακή!
Η δραματουργία, εξωτερικά, παρακολουθεί και καταγράφει τα δρώμενα χωρίς να εκβιάζει συμπεράσματα, ηθικοπλαστικά μηνύματα και κοινωνικά διδάγματα. Αυτή η υπέρτατη Αρχή μιας κινηματογραφίας ηθικής. Η ανεμπόδιστη ροή των γεγονότων. Μέσα από εκεί θα προκύψουν οι «αναστεναγμοί». Έτσι μια Παρασκευή τέσσερα ζευγάρια μαζί με τα κουτσούβελά τους καταλήγουν σ΄ ένα ακατοίκητο σπίτι δίπλα στη θάλασσα την ερημική. Όλοι παντρεμένοι. Εκτός από δύο διαθέσιμους και μεταξύ τους άγνωστους. Ο άντρας φίλος της παρέας. Το κορίτσι- η Έλι – είναι νεοφερμένη. Έτσι το weekend αυτών των μικρομεσαίων αστών, έχει και έναν δεύτερο, υπόγειο, προορισμό. Να γνωριστούν, μπας και τα φτιάξουν ο φίλος με την «άγνωστη» Έλι. Πρόθεση ανιδιοτελής και θετική. Συμβαίνει!
Μόλις η παρέα τακτοποιηθεί, αρχίζουν να εμφανίζονται μερικά απρόβλεπτα περιστατικά. Ας πούμε, η Έλι θέλει να φύγει αλλά η φίλη της σχεδόν δεν της το επιτρέπει. Όλα με τις καλύτερες προθέσεις. Να τα φτιάξει το κορίτσι με τον φίλο που μένει στη Γερμανία. Έτσι σε μια στιγμή που τα μικρά παίζουν στην παραλία, η Έλι εξαφανίζεται από τη σκηνή. Έτσι, ένα από τα παιδιά παραλίγο να πνιγεί. Έτσι ο παραλίγο πνιγμός και η εξαφάνισή της ξένης προκαλεί απίστευτη, δικαιολογημένη ταραχή. Γιατί κανείς δεν μπορεί να ξέρει αν η Έλι δραπέτευσε από την παρέα τη φιλική ή πνίγηκε στην προσπάθειά της να σώσει το παιδί. Έτσι στη συνέχεια αποκαλύπτεται πως η φιλοξενούμενη δεν ήταν τόσο διαθέσιμη για μια καινούργια σχέση. Κι έτσι οι φίλοι αναγκάζονται να τηλεφωνήσουν στον αρραβωνιαστικό της. Κι έτσι εκείνος εμφανίζεται σαν αδελφός της. Κι έτσι κουβάρι κάθε σχέση.
Η Σεπιντέ έλεγε ψέματα γιατί ήξερε πως η Έλι είχε μια κάποια σχέση. Ψέματα και ο φερόμενος ως αδελφός που στην πραγματικότητα είναι κάποιος αρραβωνιαστικός. Ίσως ψέματα κι αυτό γιατί η εξαφανισμένη Έλι δεν ήθελε αυτήν τη σχέση. Ψεύτικη και υποκριτική η σύμβαση του γάμου. Μικρά ψέματα παντού. Οι πάντες συμβαλλόμενοι με κοινωνικές, επιδερμικές συμβάσεις χωρίς ίχνος αυθεντικής σχέσης. Η εκδρομή του μικροαστισμού στην υποκρισία του καιρού. Μοναδική εξαίρεση η Έλι. Η εξαίρεση εξαφανισμένη. Ίσως πνιγμένη. Οπωσδήποτε για πάντα χαμένη. Το μικρομεσαίο στρώμα του μουσουλμανικού Ιράν πορεύεται όπως ακριβώς κάθε αντίστοιχο, ανθρώπινο μόριο του χριστιανικού, δυτικού κόσμου. Έξω κούκλα. Μέσα πανούκλα!
Ο Ασγκάρ Φαραντί επιδίδεται σε ένα αόρατο ρεσιτάλ κινηματογραφικής αισθητικής. Με εφαλτήριο την ακαδημαϊκή παράδοση και εκτοξευτήρα την πρωτοπορία. Παρέα με τον Μικελάντζελο Αντονιόνι της «Περιπέτειας» και τον Ρόμπερτ Όλτμαν. Όλοι και όλα παίζουν σ΄ αυτό το διαμάντι το κινηματογραφικό. Το καστ υποδειγματικό. Καταφέρνει ο αθεόφοβος να μεταμορφώσει τη μουσουλμανική μαντίλα σε αισθησιακή καλύπτρα και την άλλη στιγμή σε απαραίτητο, ενδυματολογικό εξάρτημα αρχαίας τραγωδίας. Και κοντά σε όλα αυτά η απίστευτη εσωτερική ρυθμολογία. Το ίδιο τέμπο να κλιμακώνεται αργά, υπόγεια, συστηματικά. Εσωτερικά το ηφαίστειο να εκραγεί. Εξωτερικά μια ιστορία καθημερινή. Η τέλεια σύνθεση. Μοναδική. Μαζί με τη «Λευκή κορδέλα» η δεύτερη καλύτερη επιλογή!
«Τι απέγινε η Έλι»
Γνωριμία σε μια εκδρομή Δράμα και θρίλερ μαζί Μάθημα σεναρίου, σκηνοθεσίας και υποκριτικής
ΒΑΘΜΟΙ = 9
(σχεδόν αριστούργημα)
Τι απέγινε η Ελί
ΚΡΙΤΙΚΗ: ΝΙΝΟΣ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗΣ [4/5]
About Elly
«Τι απέγινε η Ελί» – ο συντηρητισμός και η υποκρισία της αστικής τάξης του Ιράν στην ταινία του Ασγκάρ Φαραντί.
Η εξαφάνιση μιας νεαρής νηπιαγωγού σε μια παραθαλάσσια βίλα φέρνει στην επιφάνεια τον συντηρητισμό και την υποκρισία της αστικής τάξης σε μια ταινία χαμηλών τόνων, με ωραία ατμόσφαιρα και εξαιρετικές ερμηνείες – βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Βερολίνου.
Ύστερα από σκηνοθέτες όπως ο Αμπάς Κιαροστάμι, ο Τζαφάρ Παναχί και ο Μόσεν Μαχμαλμπάφ, έρχεται τώρα ο Ασγκάρ Φαραντί για να μας επιβεβαιώσει πως ο ιρανικός κινηματογράφος παραμένει ένας κινηματογράφος ζωντανός και πολύ σύγχρονος, που έχει ακόμη πολλά να μας πει. Η ιστορία της νέας ταινίας του Φαραντί, «Τι απέγινε η Ελί», είναι πολύ απλή. Μια παρέα παντρεμένων αστών φίλων νοικιάζει μια παραθαλάσσια βίλα για να περάσει ένα τριήμερο. Μία από τις γυναίκες καλεί μαζί τους και τη νεαρή νηπιαγωγό Ελί, με στόχο να την παντρέψει με τον μόνο εργένη της παρέας, που έχει έρθει για μερικές μέρες στο Ιράν από τη Γερμανία. Υστερα από ένα ήρεμο διασκεδαστικό ξεκίνημα, οι διακοπές μετατρέπονται σε τραγωδία όταν η Ελί εξαφανίζεται. Τα μέλη της ομάδας, που φοβούνται πως πνίγηκε προσπαθώντας να σώσει ένα από τα παιδιά, αρχίζουν να κατηγορούν ο ένας τον άλλο.
Με βάση μια ιστορία που μοιάζει να βγήκε από την κλασική «Περιπέτεια» του Μικελάντζελο Αντονιόνι και με την Ελί να χρησιμεύει ως καταλύτης για την αποκάλυψη των πραγματικών αισθημάτων των διάφορων προσώπων, ο Φαραντί βρίσκει την ευκαιρία να μας μιλήσει, άλλοτε με χιούμορ κι άλλοτε με δραματική ένταση, για τις αδυναμίες, την υποκρισία, τη στενοκεφαλιά και τον συντηρητισμό της σύγχρονης κοινωνίας του Ιράν. Υστερα από ένα πρώτο, διανθισμένο με χιούμορ, μέρος, η ταινία μετατρέπεται σταδιακά σε τραγωδία, με τον σκηνοθέτη να χρησιμοποιεί την εξαφάνιση της γυναίκας (που, όπως υποβάλλεται, ίσως να πνίγηκε), για να σχολιάσει όχι μόνο τις σχέσεις ανάμεσα στα υπόλοιπα πρόσωπα αλλά και την κατάσταση της γυναίκας στο σύγχρονο Ιράν. Πρόκειται για μια ταινία χαμηλών τόνων, πολύ πιο σύνθετη και πλούσια σε ιδέες από την αρχικά φαινομενική της απλότητα. Ταινία με επίκεντρο τις ανθρώπινες σχέσεις, όπου οι χώροι και η ατμόσφαιρα παίζουν σημαντικό ρόλο, με ωραίες, δοσμένες με ευαισθησία ερμηνείες, και η οποία δίκαια κέρδισε την Αργυρή Αρκτο καλύτερης σκηνοθεσίας στο φετινό Φεστιβάλ Βερολίνου.
Μια πρωτότυπη, ζεστή και απόλυτα ικανοποιητική ταινία-έκπληξη από το Ιράν, που δεν μας έχει συνηθίσει σε τέτοιους δραματικούς χειρισμούς. Ένα έξοχο δράμα χαρακτήρων που δρα διά της ψυχολογικής μετατόπισης.
ΚΡΙΤΙΚΗ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΔΩΡΗ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟ [4/5]
Η είδηση με το Τι απέγινε η Έλι είναι ότι πρόκειται για μια ταινία που προέρχεται από το Ιράν, είναι φτιαγμένη από Ιρανό, με Ιρανούς ηθοποιούς και τεχνικούς, δεν είναι κινηματογραφικά αντιστασιακή ή πολιτικά αντικαθεστωτική, αλλά δεν μοιάζει καθόλου με το πολιτικό σινεμά του Κιαροστάμι, των Μαχμαλμπάφ και των επιγόνων τους, ούτε ωστόσο με την εναλλακτική πρόταση του Ματζίντ Ματζίντι, τον ποιητικό και τρυφερό απολογισμό μιας αθώας εθνικής ψυχής που στριμώχνεται σε δυο κόσμους. Κι ενώ ο Φαραντί σκηνοθετεί μια ταινία που διαθέτει το DNA των συμπατριωτών του, η ταινία αποφεύγει αβίαστα το διανοητικό και αισθητικό φολκλόρ και θα μπορούσε να διαδραματίζεται οπουδήποτε αλλού – εντέλει μόνο η γλώσσα φαρσί προδίδει την καταγωγή της. Χρησιμοποιεί έξυπνα τον σκελετό της Περιπέτειας του Αντονιόνι, αλλά μόνο σε περιγραμματικό επίπεδο. Όπως και στο αφαιρετικό αριστούργημα που εισήγαγε τον Ιταλό σε ένα ελάχιστα υποψιασμένο με τον μοντερνισμό διεθνές κοινό, μια γυναίκα εξαφανίζεται με φόντο το νερό. Στο Τι απέγινε η Έλι υπερισχύει η πλοκή και η αφηγηματικότητα, χωρίς το έργο να γίνεται εύκολο ή προφανές. Η ομώνυμη ηρωίδα μπαίνει εμβόλιμα αλλά όχι και καταχρηστικά σε μια παρέα παραθεριστών, που οδεύουν σε ένα εξοχικό δίπλα στη θάλασσα. Ζευγάρια με τα παιδιά τους, ως επί το πλείστον, βλέπουν με συμπάθεια την ντροπαλή νέα και ο μοναδικός εργένης της ομήγυρης, ο Αχμέντ, που μόλις χώρισε από τη Γερμανίδα γυναίκα του, ομολογεί μεταξύ αστείου και σοβαρού πως τσιμπήθηκε μαζί της. Κι ενώ όλα κυλάνε ομαλά, οι γυναίκες καλαμπουρίζουν, τα πιτσιρίκια τρέχουν αμέριμνα, οι άντρες καπνίζουν ναργιλέ και παίζουν βόλεϊ στην παραλία, η Έλι μειδιά και προσαρμόζεται στο χαλαρό πνεύμα των διακοπών, ρίχνοντας σιγά-σιγά τις άμυνές της, ένα από τα παιδάκια βρίσκεται αναίσθητο μέσα στη θάλασσα και μολονότι το σώζουν την τελευταία στιγμή από βέβαιο πνιγμό, ανακαλύπτουν πως η νέα φίλη τους είναι άφαντη. Δεν είναι σίγουροι αν έχει πνιγεί προσπαθώντας να κολυμπήσει πίσω από το παιδί που ξεμάκραινε από την ακτή, ή αν απλά έφυγε χωρίς να τους πει αντίο. Τη θλίψη και τις ενοχές ακολουθεί η άμεση συνειδητοποίηση πως η Έλι τούς είναι τελείως άγνωστη: δεν ξέρουν το επώνυμό της, δεν έχουν το τηλέφωνό της, δεν γνωρίζουν την οικογενειακή της κατάσταση. Η μουσαφίρισσα γίνεται καταλύτης. Πυροδοτεί εντάσεις και ρίχνει φως στον χαρακτήρα του καθενός από τους επίσης άγνωστους σε μας. Ο Φαραντί έντεχνα ρίχνει το βάρος από τη μυστηριώδη (;) νέα γυναίκα σε ένα μπαράζ πληροφοριών, ελλείψεων και υποθέσεων, ταυτόχρονα με το ξεδίπλωμα των ψυχολογικών εντάσεων και της αναπόφευκτης τριβής. Η γαλήνη της ραστώνης διακόπτεται από ένα κύμα οικογενειακής βίας, λεκτικής και σωματικής. Ο Φαραντί δεν διστάζει να βάλει τους ηθοποιούς του σε μια διαδικασία ξεγυμνώματος με νατουραλιστικά μέσα, παρακολουθώντας στενά τη διαδρομή προς την κάθαρση. Η γνωριμία με την Έλι, έστω και βραχεία, δεν αναιρεί την ευθύνη της φιλοξενίας σε μια νοοτροπία ανθρώπων που οφείλουν να νοιάζονται. Δεν θα σας πω τι απέγινε η Έλι, γιατί κυρίως σημασία έχει για τον θεατή να διαπιστώσει τη στάση, συλλογική και προσωπική, μιας ομάδας ανθρώπων που δεν αντέδρασαν σωστά όταν έπρεπε και αναγκάστηκαν να έρθουν σε σύγκρουση με τα συναισθήματα και τις αδυναμίες τους.
Πηγή: http://www.lifo.gr
Ένα ιρανικό δράμα αντονιονικών προδιαγραφών γύρω από ασφυκτικές σχέσεις
Ανάμεσα στις πιο συναρπαστικές κινηματογραφικές εμπειρίες των τελευταίων χρόνων ήταν ταινίες που βασίστηκαν στο σινεμά των μεγάλων Ευρωπαίων δημιουργών και το ξανάφεραν στο προσκήνιο ανανεωμένο. Χαρακτηριστικότερα παραδείγματα ήταν η ρώσικη «Επιστροφή» και οι περυσινοί «3 πίθηκοι» του Τούρκου Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν. Σε αυτά μπορείτε να προσθέσετε και το πρόσφατο ιρανικό φιλμ «Τι απέγινε η Ελι», όπου μια παρέα μεσοαστών ζουν μια περιπέτεια εφάμιλλη ίσως με εκείνη που έζησαν οι ήρωες της «Περιπέτειας» του Αντονιόνι.
Το «Τι απέγινε η Ελι» αρχίζει σαν μια ανάλαφρη περιπέτεια. Ο Αχμάντ, ένας Ιρανός που ζει στην Ευρώπη, επιστρέφει στην Τεχεράνη μετά το διαζύγιό του με μια Γερμανίδα. Οι παλιοί φίλοι και συμφοιτητές του τον υποδέχονται ζεστά και οργανώνουν μια τριήμερη εκδρομή στην Κασπία για να θυμηθούν τα παλιά. Η σύζυγος του ενός έχει προσκαλέσει στην εκδρομή και μιαν άγνωστη: μια νεαρή δασκάλα των παιδιών της, την Ελι, για να την συστήσει στον μελαγχολικό φίλο τους που φέρει βαριά τον χωρισμό του.
Η συντροφιά φτάνει σε ένα τουριστικό θέρετρο και αναζητεί μια λύση ανάγκης γιατί όλα τα μπανγκαλόους είναι πλήρη. Τελικά καταλήγει σε ένα παλιό, σχεδόν εγκαταλελειμμένο σπίτι δίπλα στη θάλασσα, όπου οι παλιόφιλοι, που τώρα έχουν γυναίκες και παιδιά, οργανώνουν τη ζωή τους σαν σε κοινόβιο.
Η εξαφάνιση
Την επομένη, το χαρούμενο σκηνικό αλλάζει. Η αινιγματική Ελι, για την οποία κανείς δεν γνωρίζει ότι είναι αρραβωνιασμένη και απελπισμένη μπροστά στον επικείμενο γάμο της, εξαφανίζεται μυστηριωδώς. Αίφνης, η ταινία μετατρέπεται σε ένα δράμα με επίκεντρο τη γυναίκα και πλαίσιο τον θεσμό της οικογένειας στο σημερινό Ιράν.
Η εξαφάνιση της Ελι κινεί τον μηχανισμό ενός θρίλερ, καθώς όλοι ψάχνουν πυρετωδώς να βρουν το πτώμα της στη θάλασσα. Παράλληλα, η αποκάλυψη του μυστικού της (ότι ήταν αρραβωνιασμένη) προκαλεί τριβές και συγκρούσεις ανάμεσα στα ζευγάρια της παρέας. Φαίνεται σε όλους αδιανόητο το γεγονός ότι «συνωμότησαν» για να προξενέψουν μια λογοδοσμένη στον διαζευγμένο φίλο τους.
Η σκηνοθεσία του Αγκχάρτ Φαρχαντί κλιμακώνει αριστοτεχνικά τη μετάβαση από μια ντοκιμαντερίστικη ηθογραφία (όπου οι οικογένειες συναποτελούν έναν μικρόκοσμο, φαινομενικά ευτυχισμένο) σε ένα υπόκωφο δράμα, αποκαλυπτικό για τη μοναξιά και την αποξένωση. Ο Φαρχαντί ξεκινάει από το κέλυφος της παραδοσιακής ιρανικής οικογένειας (η αρραγής και ανθρώπινη εικόνα της) και κατόπιν ψηλαφίζει τη δομή της που είναι ασφυκτική για τη γυναίκα, αλλά και για τον άντρα, ο οποίος για πρώτη φορά γίνεται πρωταγωνιστής σε ένα σύγχρονο δράμα γύρω από αλλοτριωμένες σχέσεις.
Το βλέμμα του στρέφεται στα μεσαία και ανώτερα στρώματα της ιρανικής κοινωνίας, παρακολουθώντας μια γυναίκα που βιώνει κρίση ταυτότητας. Η Ελι, της οποίας το υποκοριστικό ηχεί ξενικά και παραπέμπει σε πολλά ιρανικά γυναικεία ονόματα, είναι σαν ένας άγνωστος Χ. Τόσο για το αστυνομικού τύπου μυστήριο της εξαφάνισής της που έχει να επιλύσει η παρέα των φίλων, όσο και για το νέου τύπου οικογενειακό δράμα που αποκαλύπτεται με την εμφάνιση του αρραβωνιαστικού της.
Δημήτρης Mπούρας – ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
«ΤΙ ΑΠΕΓΙΝΕ Η ΕΛΙ»
ΕΘΝΟΣ
12/11/2009
Οι Γκολσιφτέχ Φαραχάνι και Ταρανέχ Αλιντόστι, λίγες ώρες πριν αρχίσουν όλοι να αναρωτιούνται «Τι απέγινε η Ελι».
Παρέα με συζύγους και παιδιά, μια παρέα παλιών συμφοιτητών ξεκινούν από την Τεχεράνη για ένα Σαββατοκύριακο αναψυχής σ’ ένα παράκτιο θέρετρο της Κασπίας. Η μόνη «ξένη» ανάμεσά τους είναι η Ελι, μια νεαρή δασκάλα νηπιαγωγείου. Πείστηκε να έρθει στην εκδρομή από τη Σεπιντέ, μητέρα ενός από τους μαθητές της, η οποία έχει κρυφό σκοπό να την προξενέψει στον Αχμάντ, που μόλις γύρισε από τη Γερμανία μετά το διαζύγιό του και αναζητά Ιρανή σύζυγο. Ολα μοιάζουν να πηγαίνουν καλά την πρώτη μέρα, με παιχνίδια, κουβέντα, χορό και τραγούδι, μέχρι που το επόμενο πρωί η Ελι εξαφανίζεται μυστηριωδώς… Λοιπόν, τι απέγινε η Ελι; Αραγε πνίγηκε ενώ κολυμπούσε, όπως υποπτεύεται ένα από τα παιδιά; Η μήπως τα μάζεψε κι έφυγε όταν κατάλαβε πως πάνε να τη ζευγαρώσουν μ έναν άγνωστο, τη στιγμή που εκείνη είναι ήδη αρραβωνιασμένη;
Είναι ένα από τα πολλά ψέματα που υφαίνουν τον δραματικό ιστό της έξοχης αυτής ταινίας, στην αρχή αργά και μάλλον υπερβολικά βαρυκίνητα (η εισαγωγή και η γνωριμία μας με τους χαρακτήρες και τις δραστηριότητές τους διαρκεί πάνω από 40 λεπτά, μέχρι να φθάσουμε στο συμβάν της εξαφάνισης), αλλά στη συνέχεια με ρυθμούς αρμοστούς σ’ ένα υποβλητικό θρίλερ αγωνίας, μυστήριο που μας «ρουφά» στα τεκταινόμενα, αποκαλύψεις που συγκλονίζουν.
Πώς λέμε ιρανικός νεορεαλισμός της σαρωτικής σχολής Κιαροστάμι; Ε, λοιπόν, καμία σχέση. Το σινεμά του Ασγκάρ Φαρχαντί (εδώ στην τέταρτη ταινία του -είμαστε περίεργοι να δούμε τις προηγούμενες τρεις) είναι μοντέρνο, αδιαφορεί για τη «φωτογένεια της μιζέριας», βασίζει τους χαρακτήρες του στη μεσοαστική πραγματικότητα της σημερινής Τεχεράνης και, προπαντός, βάζει τα χαρακτηριστικά της περσικής κουλτούρας να εξυπηρετούν το ελιγματικό δράμα του και να λανθάνουν μέσα απ αυτό -και όχι το αντίστροφο, όπως συνέβαινε στα περισσότερα, «αυτόματου πιλότου» ιρανικά φιλμ- φολκλόρ των τελευταίων χρόνων. Αγωνιώδες και πυκνό, αποκαλυπτικό όσο και ανατριχιαστικά οικείο τελικά το «Τι απέγινε η Ελι;» χρωστά πολλά και στις εξαιρετικές ερμηνείες του ensemble καστ, με εκείνη της Γκολσιφτέχ Φαραχάνι, εκ των πραγμάτων πιο δυναμική.
Ρόμπυ Εκσιέλ
reksiel@pegasus.gr
CAMERA STYLO 