ΟΓΔΟΝΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ του Βάτσλαβ Κάντρινκα Τσεχία, 2011 | Κριτική του Αδάμ Αδαμόπουλου | 52ο ΦΚΘ δύο βραβεία: (1) Ειδικό βραβείο Κριτικής Επιτροπής – Αργυρός Αλέξανδρος (2) βραβείο της FIRPESCI ως καλύτερη ταινία του επίσημου διαγωνιστικού Τμήματος

 

ΟΓΔΟΝΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ του Βάτσλαβ Κάντρινκα

EIGHTY LETTERS, Vaclav Kadrnka, Τσεχία, 2011

Κριτική του Αδάμ Αδαμόπουλου

Η ταινία εντάσσεται σε ένα γενικότερο ρεύμα επαναπροσέγγισης της εποχής λίγα χρόνια πριν την οριστική πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων. Αρκετές ταινίες γυρίζονται σε σχέση με τη ζωή και τις επικρατούσες συνθήκες στις πρώην ανατολικές χώρες. Η ταινία τοποθετείται χρονικά στο 1987, και παρακολουθεί την περιδιάβαση του μικρού Βάτσεκ κατά τη διάρκεια μιας μέρας, που συνοδεύει τη μητέρα του σε μια σειρά από συναντήσεις προκειμένου να καταφέρουν να εξασφαλίσουν άδεια εξόδου από τη χώρα (την τότε Τσεχοσλοβακία), ώστε να μπορέσουν να ταξιδέψουν στη Βρετανία και να επανενωθούν ως οικογένεια με τον πατέρα του Βάτσεκ που ζει εκεί. Μια περιδιάβαση σε χώρους αναμονής, γραφεία, μεγάλους διαδρόμους, σε υπηρεσιακές συναντήσεις, με μπόλικη γραφειοκρατία και σφράγισμα εγγράφων, από τα οποία λείπει (ως συνήθως) μια επιπλέον υπογραφή, ένα επιπλέον χαρτί.

πηγή φωτό: http://flix.gr/

Η εύστοχη επιλογή του σκηνοθέτη, που είναι φανερά επηρεασμένος από την προσέγγιση του Ρουμάνικου Νέου Κύματος, αφορά στο ότι όλη η πλοκή περιγράφεται από τη μεριά και την οπτική του μικρού Βάτσεκ, ο οποίος σε όλη η διάρκεια της μέρας παρακολουθεί αμέτοχος, περιμένει άπραγος, παρατηρεί ανθρώπους, συμπεριφορές. Μόνη αλλαγή η ανάγνωση των γραμμάτων του πατέρα του, το ξεφύλλισμα των ημερολογίων του, η εξέταση μιας φωτογραφίας από τα σχολικά του χρόνια. Συνειδητά ο σκηνοθέτης επιλέγει να κινηματογραφεί με την κάμερα να δείχνει προς τα κάτω (βλέπουμε τα πόδια των ανθρώπων, τους διαδρόμους, τα πεζοδρόμια και τους δρόμους, και ποτέ τον ουρανό). Οι πολίτες της χώρας με το κεφάλι σκυμένο, τα πάντα κινούνται αργά και είναι επιτυχία της ταινίας ότι καταφέρνει και περνά μέσω και του αργού ρυθμού της αυτό το μήνυμα στο θεατή. Ένα επιπλέον θετικό της ταινίας η πολύ καλή αναπαράσταση της εποχής, με προσεκτική επιλογή των χώρων γυρισμάτων, της ενδυματολογίας, της όλης ατμόσφαιρας, τουλάχιστον όπως αυτή μας έχει μεταφερθεί από τα γραπτά του Μιλάν Κούντερα και την «Αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι».

Η ταινία είναι η πρώτη του σκηνοθέτη και είναι αυστηρά αυτοβιογραφική. Το ημερολόγιο του οποίου σελίδες προβάλλονται στην ταινία είναι το πραγματικό ημερολόγιο του πατέρα του σκηνοθέτη, τα δε αποσπάσματα από τα γράμματα που ακούγονται είναι επίσης τμήμα της πραγματικής αλληλογραφίας των γονιών του. Όπως μας εξομολογήθηκε ο ίδιος ο σκηνοθέτης, η ταινία γυρίστηκε με πάρα πολύ χαμηλό προϋπολογισμό, με τη βοήθεια της οικογένειας του σκηνοθέτη και ορισμένων φίλων του.

Η ταινία τιμήθηκε στο 52^ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με δύο βραβεία: (1) το Ειδικό βραβείο Κριτικής Επιτροπής – Αργυρός Αλέξανδρος (που συνοδεύεται από το χρηματικό βραβείο των 10.000 ευρώ), και, (2) με το βραβείο της FIRPESCI (Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου), ως καλύτερη ταινία του επίσημου διαγωνιστικού Τμήματος.

Σκηνοθεσία: Βάτσλαβ Κάντρινκα

Σενάριο: Jiří Soukup, Václav Kadrnka

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Braňo Pažitka

Μοντάζ: Pavel Kolaja

Ήχος: Jan Čeněk

Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Zdeněk Eliáš

Κοστούμια: Veronika Krahulíková, Lenka Chroboková

Με τους: Zuzana Lapčíková, Martin Pavluš, Gerald Turner

Σχεδιασμός Παραγωγής: Simona Kadrnková

Παραγωγός: Václav Kadrnka

Παραγωγή: Václav Kadrnka

Χώρα Παραγωγής: Τσεχία

Συμπαραγωγή: Cinepost (Czech Republic), Bystrouška Studio Zvuků, (Czech Republic)

Διάρκεια: 75′

Έτος Παραγωγής: 2011

Ο Αδάμ Αδαμόπουλος είναι Επίκουρος Καθηγητής του ΔΠΘ